Harold Pinter
| Naam | Harold Pinter |
|---|---|
| Geboortedatum | 10 oktober 1930 |
| Geboorteplaats | Londen |
| Overlijdensdatum | 24 december 2008 |
| Overlijdensplaats | Londen |
| Beroep | Toneelschrijver |
| Discipline | Toneel |
| Website | |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| IBDb | |
| VIAF |
Biografie
Pinter werd geboren in het Londense East End, als zoon van een Joodse kleermaker. Na een korte studie aan de beroemdste toneelschool van Engeland, de "Royal Academy of Dramatic Art", sloot hij zich aan bij een rondtrekkend toneelgezelschap. Tot 1957 werkte hij onder het pseudoniem "David Baron" als acteur bij verschillende groepen en bij de radio. Tussen de engagementen door verdiende hij de kost als kelner, bordenwasser en verkoper, terwijl hij tegelijk zijn acteursopleiding voortzette aan de "Central School of Drama". Voordat Pinter in 1957 zijn eerste stuk, The Room, schreef, had hij al vele korte prozastukjes en gedichten geproduceerd. In hetzelfde jaar voltooide hij zijn eerste avondvullende stuk, The Birthday Party, waarvan de première geen succes werd, en de eenakter The Dumb Waiter. Pinters echte doorbraak als toneelschrijver kwam in 1960 met het avondvullende stuk The Caretaker, dat werd bekroond met de "Evening Standard Award". Het is in 1963 verfilmd door Clive Donner en won dat jaar op het filmfestival van Berlijn de Zilveren Beer. Het volgende jaar kwam een ander stuk van hem uit dat grote faam heeft verworven, The Homecoming (1964).
In 1975 huwde Pinter Lady Antonia Fraser.
Recenter stukken van Harold Pinter zijn onder meer: Betrayal (1978), Family Voices(1980), Mountain Language (1988), Moonlight (1993), Ashes to Ashes(1996), Celebration (1999), Remembrance of Things Past (2000).
Voorstellingen in Nederland
Theater CV
Harold Pinter heeft bijgedragen aan 205 productie(s).
Harold Pinter heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Harold Pinter heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble | 1960/1961 | 20 oktober 1960 | Karl Guttmann |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Haagse Comedie / Werkgroep | 1960/1961 | 5 november 1960 | Broes Hartman |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1961/1962 | 17 januari 1962 | Walter Kous |
| De collectie | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1962/1963 | 1 januari 1963 | Walter Kous |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1962/1963 | 1 januari 1963 | Walter Kous |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1964/1965 | 30 oktober 1964 | Broes Hartman |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1964/1965 | 30 oktober 1964 | Broes Hartman |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1965/1966 | 1 januari 1966 | Walter Kous |
| De kamer | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Theater | 1965/1966 | 5 maart 1966 | Theo Kling |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1966/1967 | 26 oktober 1966 | Hemmo B. Drexhage |
| Moeilijkheden op de fabriek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1966/1967 | 27 oktober 1966 | Wilbert Bank, Elsje Scherjon |
| Sollicitant | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1966/1967 | 27 oktober 1966 | Wilbert Bank, Elsje Scherjon |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1966/1967 | 30 november 1966 | Mieke Verstraete |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nieuwe Komedie | 1966/1967 | 13 mei 1967 | Berend Boudewijn |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nieuwe Komedie | 1966/1967 | 13 mei 1967 | Berend Boudewijn |
| De dwergen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Mickery | 1966/1967 | 8 juni 1967 | Lex Schoorel |
| Moeilijkheden op de fabriek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Proloog | 1967/1968 | 12 oktober 1967 | Jurg Molenaar |
| Halte op verzoek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Proloog | 1967/1968 | 12 oktober 1967 | Jurg Molenaar |
| Dat was de laatste | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Proloog | 1967/1968 | 12 oktober 1967 | Jurg Molenaar |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Proloog | 1967/1968 | 12 oktober 1967 | Jurg Molenaar |
| The Birthday Party | Auteur (schrijver libretto, scenario) | The York Theatre Royal Company | 1967/1968 | 6 november 1967 | Donald Bodley |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Noorder Compagnie | 1968/1969 | 27 maart 1969 | Manon Alving |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1969/1970 | 5 september 1969 | Walter Kous |
| Stilte | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1969/1970 | 19 november 1969 | Joan Remmelts |
| Landschap | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1969/1970 | 19 november 1969 | Joan Remmelts |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuw Rotterdams Toneel | 1969/1970 | 10 januari 1970 | Karl Guttmann |
| Dat was de laatste | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Proloog | 1969/1970 | 31 januari 1970 | Herman Vinck |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1969/1970 | 28 februari 1970 | Paul Steenbergen |
| Een bruidegom van Marcella | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuw Rotterdams Toneel | 1969/1970 | 20 april 1970 | Karl Guttmann |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1971/1972 | 18 maart 1972 | Peter Oosthoek |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuw Rotterdams Toneel | 1971/1972 | 29 april 1972 | Eric Schneider |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Noorder Compagnie | 1972/1973 | 13 januari 1973 | Rutger Hauer |
| A Slight Ache | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Holland Festival | 1972/1973 | 18 juni 1973 | Peter James |
| Landscape | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Holland Festival | 1972/1973 | 18 juni 1973 | Peter Hall |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Schafttijdtheater | 1973/1974 | 5 mei 1974 | |
| De collectie | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Zuidelijk Toneel Globe | 1974/1975 | 12 september 1974 | Adrian Brine |
| Monoloog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1975/1976 | 31 oktober 1975 | Jacques Commandeur |
| Niemandsland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1975/1976 | 10 januari 1976 | Wim van Rooy |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Theater | 1975/1976 | 20 maart 1976 | René Lobo |
| The Birthday Party | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Kiss | 1978/1979 | 26 december 1978 | Jean-Pierre Voos |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1979/1980 | 19 september 1979 | Jacques Commandeur |
| De kamer | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1979/1980 | 19 september 1979 | Jacques Commandeur |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1979/1980 | 20 december 1979 | Wouter van Praag |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1979/1980 | 26 januari 1980 | Jo Dua |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Publiekstheater | 1979/1980 | 21 februari 1980 | Adrian Brine |
| De broeikas | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Theater | 1981/1982 | 18 september 1981 | Walter Adler |
| Family Voices | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1981/1982 | 24 september 1981 | Rudolf Lucieer |
| De frijer | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Fryske Toaniel Stifting Tryater | 1981/1982 | 2 maart 1982 | Thom van der Goot |
| The Dumb Waiter | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Kiss | 1981/1982 | 9 maart 1982 | Jean-Pierre Voos |
| Family Voices | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Producent onbekend | 1982/1983 | 10 september 1982 | Aletta de Vries |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1982/1983 | 15 oktober 1982 | Pollo Hamburger |
| Old Times | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1982/1983 | 23 november 1982 | Ian Bruce |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1982/1983 | 24 november 1982 | Pollo Hamburger |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1982/1983 | 24 november 1982 | Pollo Hamburger |
| Betrayal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1982/1983 | 30 november 1982 | Jill Shand |
| Monoloog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1982/1983 | 16 februari 1983 | Peter Oosthoek |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1983/1984 | 5 oktober 1983 | Lodewijk de Boer |
| A Magic Dark Room | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1983/1984 | 24 oktober 1983 | Keith Adrian |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Handke-Weiss Gezelschap | 1984/1985 | 11 mei 1984 | Maarten Verhoef |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1984/1985 | 5 september 1984 | Erik Vos |
| Om het af te leren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1984/1985 | 15 november 1984 | Mette Bouhuijs |
| Natuurgetrouw | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nieuw Vlaams Theater | 1984/1985 | 5 februari 1985 | Guy Cassiers |
| Landscape / Night | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Jail Warehouse Company | 1984/1985 | 11 april 1985 | Derek Wilson |
| Exact | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1984/1985 | 2 mei 1985 | Mette Bouhuijs |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Zodiak | 1985/1986 | 10 mei 1985 | |
| Of liefde | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1984/1985 | 26 juni 1985 | |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | I.N.S. Mannen van den Dam | 1985/1986 | 1 maart 1986 | Stephen Tree |
| Landschap of liefde in de keuken | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Gebeuren | 1985/1986 | 1 juni 1986 | Nina Peternel |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Akteursstudio | 1985/1986 | 12 juni 1986 | |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1986/1987 | 20 september 1986 | Vonne van der Meer |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1986/1987 | 1 oktober 1986 | Aike Dirkzwager |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nederlands Theaterbureau B.V. | 1986/1987 | 22 oktober 1986 | Andrew Visnevski |
| Stracciatella speelt Truus | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Sweat Produkties | 1986/1987 | 21 november 1986 | Selma Susanna |
| The Dumb Waiter | Auteur (schrijver libretto, scenario) | LEST | 1986/1987 | 1 december 1986 | José van der Steen |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1986/1987 | 20 februari 1987 | Lodewijk de Boer |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Zaak | 1986/1987 | 18 maart 1987 | Mark Timmer |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1986/1987 | 1 mei 1987 | Michael Boag |
| Trouble in The Works / Black and White / Last to Go | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1986/1987 | 1 mei 1987 | Michael Boag |
| Niemandsland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1987/1988 | 16 september 1987 | Elise Hoomans |
| A Kind of Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1987/1988 | 3 november 1987 | Bryce Pedersen |
| Landscape | Auteur (schrijver libretto, scenario) | ESTA | 1987/1988 | 3 november 1987 | Bryce Pedersen |
| The Lover | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Piek | 1987/1988 | 20 november 1987 | Rik van Uffelen |
| The Collection | Auteur (schrijver libretto, scenario) | LEST | 1987/1988 | 3 december 1987 | Carlo Scheldwacht, Jane Milne |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stadsschouwburg Amsterdam | 1987/1988 | 6 januari 1988 | Mette Bouhuijs |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1987/1988 | 13 januari 1988 | Paul Sprenger |
| Om het af te leren / Bir tek daha | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater Öngören | 1987/1988 | 15 januari 1988 | Meral Taygun |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stadsschouwburg Amsterdam | 1987/1988 | 4 maart 1988 | Mette Bouhuijs |
| The New Collection | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1987/1988 | 11 maart 1988 | |
| Om 't af te leren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stadsschouwburg Amsterdam | 1987/1988 | 22 april 1988 | Mette Bouhuijs |
| Quarter Quote | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Gruppo Trutto Dramatico | 1987/1988 | 12 mei 1988 | Kees van Leeuwen |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1987/1988 | 27 juni 1988 | Arnold Hemmel |
| Betrayal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Opmaat | 1988/1989 | 25 augustus 1988 | Johan Doesburg |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuwe Werk | 1988/1989 | 1 november 1988 | Raymonde de Kuyper |
| Old Times | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1988/1989 | 10 november 1988 | Sam Bogaerts |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Groep | 1988/1989 | 26 januari 1989 | Clifford C. Sutton |
| Bergtaal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1988/1989 | 4 februari 1989 | Gerardjan Rijnders |
| The Birthday Party | Auteur (schrijver libretto, scenario) | The In Players | 1988/1989 | 23 februari 1989 | Peter Clarke, Peter Hopwood |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Noordelijk Theater De Voorziening | 1988/1989 | 8 juni 1989 | Pol Dehert |
| Bergtaal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Noordelijk Theater De Voorziening | 1988/1989 | 8 juni 1989 | Hans Tuerlings, Pol Dehert, Marc Didden |
| Monoloog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Noordelijk Theater De Voorziening | 1988/1989 | 8 juni 1989 | Marc Didden |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Noordelijk Theater De Voorziening | 1988/1989 | 8 juni 1989 | Pol Dehert |
| Betrogen / Gestern an einem sonnigen Nachtmittag | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ivan Stanev | 1989/1990 | 10 oktober 1989 | |
| Bergtaal - Dagdili | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdam Sanat Theater | 1989/1990 | 10 november 1989 | Ercan Dogan, Bruin Otten |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Om het af te leren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Family Voices | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | René Jagers |
| Bergtaal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | Charlotte Riem Vis |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | Jaap van Donselaar |
| Fragment uit Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Fragment uit Family Voices | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | |
| Dialoog voor drie personen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | Ricardo Anemaet |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1989/1990 | 25 januari 1990 | Jos van Kan |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterwerkplaats Het Balkon | 1990/1991 | 20 september 1990 | Peter Huppes |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelschuur Producties | 1990/1991 | 11 december 1990 | Josee Hussaarts |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting De Valse Spiegel | 1990/1991 | 8 maart 1991 | Wik Jongsma |
| 3X Andermaal verkocht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Universiteitstheater (Groningen) | 1991/1992 | 9 januari 1992 | Wim Meuwissen, Paul Binnerts, Jack Nieborg |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Noord Nederlands Toneel | 1991/1992 | 22 februari 1992 | Paul Vermeulen Windsant |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | TheaterTeater VZW | 1991/1992 | 1 mei 1992 | Pol Dehert |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Onderneming | 1992/1993 | 19 augustus 1992 | Eddy Geerlings |
| De nieuwe wereldorde | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1992/1993 | 9 september 1992 | Titus Muizelaar |
| Bergtaal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1992/1993 | 9 september 1992 | Titus Muizelaar |
| Party Time | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1992/1993 | 9 september 1992 | Titus Muizelaar |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Van Gool & Grünfeld Theaterprodukties | 1992/1993 | 17 september 1992 | Tim Luscombe |
| De dwergen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Werkplaats De Brakke Grond | 1992/1993 | 6 januari 1993 | Jaap ten Holt |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Het AuteursTheater | 1992/1993 | 11 februari 1993 | Jeroen Leenen |
| Party Time | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Universiteitstheater (Amsterdam) | 1992/1993 | 9 maart 1993 | Jasper Klein Kouwenberg |
| De dienslift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Hollandia | 1992/1993 | 3 juni 1993 | Pieter Bouwman |
| Berchtaal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Fryske Toaniel Stifting Tryater | 1993/1994 | 2 september 1993 | Hilbert Dijkstra |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Groningen Stadsschouwburg | 1993/1994 | 23 november 1993 | Cora Broekhuizen |
| Bir tek daha = Om het af te leren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Turks Theater | 1993/1994 | 17 maart 1994 | Bruin Otten |
| Maanlicht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1993/1994 | 13 april 1994 | Titus Muizelaar |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | NTGent | 1993/1994 | 24 mei 1994 | Sam Bogaerts |
| Betrayal | Auteur (schrijver libretto, scenario) | LEST | 1994/1995 | 22 september 1994 | Jon van Eerd |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Amai | 1994/1995 | 24 september 1994 | Jochem Royaards |
| Zure melk | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Lantaren / Venster Producties | 1994/1995 | 1 november 1994 | Dave Schwab, Lisette Merenciana |
| Old Times | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Arnhem | 1994/1995 | 1 februari 1995 | Henri van Zanten |
| De dainstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Waark | 1994/1995 | 31 maart 1995 | Albert van Ham |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1994/1995 | 22 juni 1995 | Nienke Rooijakkers |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | R.E. Produkties B.V. | 1995/1996 | 20 september 1995 | Jules Noyons |
| Niemandsland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Impresariaat Wim Visser | 1995/1996 | 10 oktober 1995 | Mette Bouhuijs |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1995/1996 | 27 oktober 1995 | Frieda Ysebaert |
| Iets wat zeurt | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Gasten Komen | 1995/1996 | 12 november 1995 | Henri van Zanten |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Branding | 1996/1997 | 1 maart 1996 | Trudy de Gans |
| De woestelingen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Parade vzw | 1995/1996 | 22 maart 1996 | Rudi Meulemans |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Huis aan de Amstel | 1995/1996 | 14 april 1996 | Liesbeth Coltof |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ro Theater | 1996/1997 | 3 oktober 1996 | Peter de Baan |
| Ashes to Ashes stof zijt gij | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 1996/1997 | 19 oktober 1996 | Titus Muizelaar |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater van het Oosten | 1996/1997 | 18 januari 1997 | Jeroen van den Berg |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelacademie Maastricht | 1996/1997 | 14 april 1997 | Ricardo Anemaet |
| The Homecoming | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Holland Festival | 1996/1997 | 5 juni 1997 | Roger Michell |
| Een beetje pijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Noord Nederlands Toneel | 1997/1998 | 29 november 1997 | Jeroen Croes |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Noord Nederlands Toneel | 1997/1998 | 21 maart 1998 | Maaike van Langen |
| De dwergen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Palingrot | 1998/1999 | 24 september 1998 | Eva Bauknecht |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater van het Oosten | 1998/1999 | 6 maart 1999 | Jeroen van den Berg |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting KILO | 1998/1999 | 22 maart 1999 | Nienke Rooijakkers |
| Vroeger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Hollandia | 1998/1999 | 1 april 1999 | Frieda Pittoors, Jacqueline Blom, Jeroen Willems |
| De medeplichtige | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Palingrot | 1998/1999 | 22 april 1999 | Eva Bauknecht |
| De broeikas | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rotterdamse Schouwburg | 1998/1999 | 3 juni 1999 | Henri van Zanten |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Teneeter | 1999/2000 | 3 september 1999 | Arjo Viet |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Teneeter | 1999/2000 | 3 september 1999 | Arjo Viet |
| Old Times | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 1999/2000 | 14 oktober 1999 | Edwin de Vries |
| The Lover | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Olja Lopusansky and Michael Kamp | 1999/2000 | 7 april 2000 | |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 2000/2001 | 4 november 2000 | Remko van den Ende |
| Nacht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Rode Draak | 2000/2001 | 14 december 2000 | Jurriën Rood |
| Night | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Utrecht | 2000/2001 | 18 mei 2001 | Tarkan Köroglu |
| Verraad | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Arnhem | 2000/2001 | 14 juli 2001 | |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Joop van den Ende Theaterproducties BV | 2001/2002 | 6 januari 2002 | Berend Boudewijn |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelgroep Het Volk | 2001/2002 | 21 juni 2002 | Aike Dirkzwager |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Arnhem | 2002/2003 | 6 september 2002 | |
| Mayday | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rogie & Company | 2002/2003 | 21 februari 2003 | |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Appel | 2002/2003 | 7 maart 2003 | Hugo Maerten, Hubert Fermin, Geert de Jong |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergezelschap Helden | 2002/2003 | 12 april 2003 | Remko van den Ende |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 2002/2003 | 24 juni 2003 | |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Het Hof | 2003/2004 | 13 september 2003 | Stichting Het Hof |
| Niemandsland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 2004/2005 | 18 september 2004 | Antoine Uitdehaag |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 2004/2005 | 8 februari 2005 | Peter van Kraaij |
| Antigone | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Arnhem | 2005/2006 | 6 maart 2006 | |
| Zelfportret - dat kan geen toeval zijn | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Dood Paard | 2005/2006 | 13 april 2006 | Dood Paard |
| Kleine ondervraging | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Comp.Marius | 2005/2006 | 16 juni 2006 | |
| Redisdead2 | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelacademie Maastricht | 2005/2006 | 28 juni 2006 | Peter Missotten |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Paardenkathedraal | 2006/2007 | 4 januari 2007 | Paula Bangels |
| One for The Road | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Huis van Bourgondië | 2006/2007 | 10 mei 2007 | Alexander de Bruijn |
| Party Time | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Zomergasten | 2008/2009 | 13 augustus 2008 | |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Plantsoentheater | 2007/2008 | 6 maart 2009 | Ad van Kempen |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | FC Bergman | 2009/2010 | 29 november 2009 | |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | REP Theater BV | 2009/2010 | 17 januari 2010 | Peter de Baan |
| Eentje om het af te leren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting The Glasshouse | 2010/2011 | 5 november 2010 | Kees Roorda |
| Victoria Station | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting The Glasshouse | 2010/2011 | 5 november 2010 | Kees Roorda |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting The Glasshouse | 2010/2011 | 5 november 2010 | Kees Roorda |
| Oogst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelspelersgezelschap STAN | 2010/2011 | 26 april 2011 | |
| Het verjaardagsfeest | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 2010/2011 | 12 mei 2011 | Susanne Kennedy |
| De caravan | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater RAST | 2010/2011 | 17 juni 2011 | Celil Toksöz |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelspelersgezelschap STAN | 2011/2012 | 2 november 2011 | |
| De minnaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Sterrenstof | 2013/2014 | 3 januari 2014 | Dick Gilsing |
| Ashes to Ashes | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelschuur Producties, Producties | 2013/2014 | 24 mei 2014 | Olivier Diepenhorst |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nachtgasten | 2014/2015 | 19 december 2014 | Koen Wouterse |
| Verleden tijd | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Maastricht | 2015/2016 | 23 januari 2016 | |
| De huisbewaarder | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelschuur Producties | 2017/2018 | 26 oktober 2017 | Paul Knieriem |
| Bedrog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Suburbia | 2018/2019 | 4 april 2019 | Olivier Diepenhorst |
| De dienstlift | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Branoul Producties | 2019/2020 | 21 augustus 2019 | Manon Barthels |
| De thuiskomst | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Internationaal Theater Amsterdam | 2019/2020 | 13 oktober 2019 | Daniël 't Hoen, Tessa de Graaf, Nanouk Leopold |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Theater | 2020/2021 | 28 augustus 2020 | Reinout Bongers, Bogi Bakker |
| Een soort Alaska | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelacademie Maastricht | 2020/2021 | 6 oktober 2020 | Reinout Bongers |
Scènefoto's van voorstellingen Pinter in Nederland
Links: Guus Hermus, Wim van de Heuvel, Ann Hasekamp in De Thuiskomst, Toneelgroep Centrum, 1966. Foto: Lemaire en Wennink/MAI. Rechts: Guus Hermus en Henk van Ulsen in De Huisbewaarder, Ensemble, 1960. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.
Links: Vroeger, Toneelschuur Producties, 1990. Foto: Sanne Peper. Rechts: Catherine ten Bruggencate in Old Times, Toneelgroep Amsterdam 1988. Foto: Kees de Graaff. Collectie TIN.
Links: Maaike van Langen en Andreas Freichels in Vroeger, Noord Nederlands Toneel, 1998. Foto: Karel Zwaneveld. Rechts: Oscar van Woensel, Manja Topper, Kuno Bakker in Zelfportret - dat kan geen toeval zijn, Dood Paard, 2006. Foto: Sanne Peper. Collectie TIN.
De éénakter Bergtaal, onderdeel van "Party Time/De nieuwe wereldorde/Bergtaal", Toneelgroep Amsterdam, 1992. Links: Kees Hulst, Celia Nufaar, Chris Nietvelt. Rechts: Kees Hulst, Fred Goessens, Ann Hasekamp. Foto's: Annaleen Louwes. Collectie TIN.
Niemandsland, Het Nationale Toneel, 2004. Links: V.l.n.r. Lou Landré, Carol Linssen. Rechts: v.l.n.r. Peter Bolhuis, Hajo Bruins, Carol Linssen, Lou Landré in Niemandsland, Het Nationale Toneel, 2004.. Foto's: Leo van Velzen. Collectie TIN.
Video
Video van Bedrog door De Paardenkathedraal.
Kenmerken van het werk van Pinter
In het vroege werk van Pinter was een aantal opvallende kenmerken te bespeuren. De handeling speelt zich steeds af in een gesloten ruimte, meestal een kamer, en de personen worden in hun veiligheid bedreigd door onverklaarbare vijandigheden van een buitenstaander. Dreiging is altijd een belangrijk motief in Pinters werk gebleven, zij het dat in zijn latere stukken de dreiging minder expliciet vanuit de buitenwereld afkomstig is, maar meer uit een geheimzinnige interactie tussen de personages ontstaat. Deze verschuiving gaat gepaard met een verandering in het sociale milieu waartoe zijn karakters behoren. Hun dialogen dragen de kenmerken van alledaags taalgebruik. De situatie lijkt aanvankelijk heel normaal. Allengs ontstaat door het binnendringen van een buitenstaander een spanning die kan uitlopen op gewelddadigheid.
In The Room tast de komst van een blinde neger het veilige bestaan van een middelbaar echtpaar aan. Een onzichtbare dreiging beheerst The Dumb Waiter, waarin twee beroepsmoordenaars in een smerig vertrek wachten op hun volgende opdracht, terwijl in The Birthday Party een kostganger door twee indringers wordt vernederd en weggevoerd.
Pinter wist door middel van tegenstrijdige beweringen en oncontroleerbare uitspraken vragen op te roepen die niet te beantwoorden zijn. Juist dat maakt zijn stukken zo fascinerend. In The Caretaker, waarin een zwerver tijdelijk onderdak krijgt in het huis van twee broers, maakt Pinter subtiel gebruik van dit middel. In de opvatting van de auteur bestaat tussen waarheid en onwaarheid geen duidelijk verschil, evenmin als tussen werkelijkheid en onwerkelijkheid. Niets is te verifiëren, en dit leidt tot een effect van raadselachtige onwezenlijkheid.
Seksuele verwarring speelt een rol in eenakters als The Collection en The Lover. In het eerste stuk worden een heteroseksueel en een homoseksueel met elkaar geconfronteerd. Gefingeerd overspel is het thema van The Lover. Beide stukken werden als televisiespel geschreven.
Pinter winnaar Nobelprijs
Pinter won in 2005 de Nobelprijs voor de Literatuur. De toekenning aan hem, hoewel niet omstreden, kwam onverwacht. Doordat enkele dagen voor de bekendmaking in 2005 duidelijk werd dat er in 2004 onenigheid in het Nobelprijscomité was geweest over de prijs voor Elfriede Jelinek, rees het vermoeden dat ditmaal Pinter als compromiskandidaat de prijs kreeg.
Op 7 december 2005 aanvaardde Pinter de prijs met een lezing getiteld Art, Truth & Politics ("kunst, waarheid en politiek"). Ongeveer een kwart van die lezing was gewijd aan Pinters eigen werk, en aan de vraag wat artistieke waarheid is. Maar waarheid in de politiek, vervolgt hij, is iets geheel anders: iedereen weet van de verschrikkingen van het voormalig Oostblok, maar er is veel minder aandacht voor de "wandaden" van de Verenigde Staten. Om dat recht te zetten geeft hij een uitgebreide beschrijving van de ingrepen in Nicaragua, en noemt en passant nog een reeks andere landen waar honderdduizenden stierven, mede als gevolg van de Amerikaanse politiek. Alleen, dat weet niemand:
Het is nooit gebeurd. Niets is er ooit gebeurd. Zelfs terwijl het gebeurde, gebeurde het niet. Het deed niet ter zake. Het was van geen belang. De misdaden van de Verenigde Staten zijn systematisch, niet-aflatend, kwaadaardig, meedogenloos, maar slechts zeer weinigen spreken erover. Dat moet je Amerika nageven. Het oefent over de hele wereld een zeer klinische machtsmanipulatie uit en doet zich daarbij voor als een kracht die allen ten goede komt.
Het nieuwste voorbeeld is de inval in Irak, "een blatante daad van staatsterrorisme". En hoewel ook vele Amerikanen walgen van de VS-politiek, weet Pinter "dat president Bush vele uiterst vaardige speechschrijvers heeft": met taal (Pinter komt op zijn uitgangspunt terug) sust de politiek mensen in slaap.
Hier moet ook het Verenigd Koninkrijk het ontgelden: premier Tony Blair loopt als een schoothondje achter president George W. Bush aan. Bush en Blair zouden voor het Internationaal Strafhof moeten worden gedaagd. De VS erkent het strafhof niet, dus hoeft Bush daar ook geen verantwoording af te leggen; anders is het met Blair, zegt Pinter, en we hébben zijn adres.
Pinter was erelid van de National Secular Society.
Bibliografie
Zie Wikipedia
Externe Links
Bronnen