Toneel
Als we spreken over toneel als kunstvorm, dan hebben we het over een kunstvorm waarbij theatermakers door middel van woord en beeld een handeling opvoeren voor een publiek. Al in de Griekse Oudheid werd er toneel gespeeld, en ook vandaag de dag zijn er dagelijks toneelvoorstellingen in de Nederlandse theaters te zien.
Verschillende definities
Het woord toneel kan op verschillende dingen slaan:
- Een kunstvorm waarbij theatermakers (acteurs) door middel van woord en beeld een handeling opvoeren voor een publiek. Meestal vormt een conflict tussen personages de basis van de handeling. Aristoteles (384-322 v.Chr.) heeft in zijn Poetica regels voor drama vastgelegd, die nog steeds veel navolging vinden. In deze betekenis is toneel synoniem met drama.
- Het podium (de verhoging) waarop een voorstelling wordt gespeeld, zoals in de uitdrukking “ten tonele voeren”. Daardoor wordt het woord 'het toneel' ook gebruikt om het speelvlak of de speelruimte in een theatergebouw aan te duiden.
- Een onderdeel van een toneelstuk. Een traditionele toneeltekst is onderverdeeld in bedrijven. Deze bedrijven zijn weer onderverdeeld in tonelen of scènes. Bij elke opkomst of afgang van een personage, of als de locatie van de handeling verandert, begint een nieuw toneel.
Toneelrepertoire
Naast veel nieuw geschreven materiaal, is er ook zoiets als toneelrepertoire: nationale en internationale stukken die in de loop van de theatergeschiedenis veelvuldig zijn opgevoerd. In de Theaterencyclopedie maken we van deze voorstellingen een werkpagina.
Kijk op de pagina Toneelrepertoire voor de overzichtslijst van toneelwerken met een eigen pagina.
Overzicht toneelvoorstellingen
Hieronder een chronologisch (de meest recent geregistreerde voorstellingen eerst) overzicht van de voorstelling die in Nederland onder de noemer Toneel in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase
Of zie een alfabetische overzicht op titel van deze Toneel voorstellingen