Jacoba van Velde
| Naam | Jacoba van Velde |
|---|---|
| Geboortedatum | 10 mei 1903 |
| Geboorteplaats | 's-Gravenhage |
| Overlijdensdatum | 7 september 1985 |
| Overlijdensplaats | Amsterdam |
| Beroep | Auteur, Vertaler, Dramaturg |
| Discipline | Toneel |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Jacoba van Velde (1903 - 1985) was een Nederlandse schrijfster. Haar romandebuut De grote zaal verscheen in 1953 en werd binnen 10 jaar vertaald in dertien talen. Er werden tijdens haar leven omstreeks 75.000 exemplaren van De grote zaal verkocht. In 2010 werd het boek in het kader van de landelijke campagne Nederland Leest (22 oktober t/m 19 november) gratis weggegeven aan de leden van alle openbare bibliotheken.
Jacoba was de jongste uit een gezin van vier, met een oudere zuster en twee oudere broers. Haar vader was tijdens haar jeugd veelvuldig afwezig en haar moeder was wasvrouw. Ze ging slechts tot haar tiende naar school, maar wist zichzelf toch verschillende talen eigen te maken. Al op haar zeventiende ging ze naar Parijs om een dansopleiding te volgen. In 1924 trouwde ze met de violist Harry Polah; zij traden op in Berlijn. Later vormde ze met een mannelijke partner het dansduo Pola Maslowa & Rabanoff. Samen trokken ze langs cabarets en variététheaters in een groot aantal Europese landen. In 1937 trouwde ze met de schrijver Bob Clercx. Beide huwelijken bleven kinderloos.
Van Velde woonde een groot deel van haar leven in Parijs, net als haar broers Geer en Bram van Velde, die na de Tweede Wereldoorlog naam zouden maken als schilder. Vlak na de Tweede Wereldoorlog was ze onder de naam Tonny Clerx literair agent voor het Franse werk van de Ierse (toneel)schrijver en dichter Samuel Beckett, maar die functie legde ze in 1947 neer om zich op haar eigen schrijven te concentreren. Zij vertaalde onder andere toneelstukken van Samuel Beckett, Eugène Ionesco en Jean Genet van het Frans naar het Nederlands en speelde een belangrijke rol bij de introductie van het absurdistisch theater in Nederland in de jaren '50. Van Veldes eigen oeuvre bleef klein; voornamelijk was ze werkzaam als vertaalster en dramaturg. Van 1965 tot 1971 was zij als dramaturge verbonden aan de Toneelgroep Studio. Grote bekendheid kreeg Jacoba van Velde door haar novelle "De Grote Zaal" (1953) die in 13 talen werd vertaald.
Haar tweede en laatste roman, Een blad in de wind (1961), ontving minder goede kritieken. Jacoba van Velde begon nog aan een derde roman, De verliezers, maar voltooide die nooit.
Theater CV
Jacoba van Velde heeft bijgedragen aan 86 productie(s).
Jacoba van Velde heeft gewerkt in de volgende functies:
- Vertaling - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jacoba van Velde heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Bibliografie
- 1947 - Évasion (verhaal)
- 1953 - De grote zaal (roman)
- 1961 - Een blad in de wind (roman)
- 1987 - Verzameld werk (twee romans en tien verhalen)
Externe links
- audio-archief, boeken.vpro.nl
- Achternicht Kiki bewaarde nalatenschap Jacoba van Velde, radioreportage NOS Journaal, 12 januari 2010
- Jacoba van Velde - Nederland Leest
- VELDE, Catharina Jacoba van (1903-1985) Instituut voor Nederlandse geschiedenis
Bronnen
- Productiedatabase
- Wikipedia
- [Nederlands Theaterjaarboek.