Vertaler

Definitie voor de productiepagina's

In de Theaterencyclopedie wordt bij de registratie van de betrokkenen bij de totstandkoming van een voorstelling de term Vertaling gebruikt. Deze verwijst naar het werk van de persoon die een deel of het geheel van niet in de Nederlandse taal geschreven oorspronkelijk teksten vertaald naar het Nederlands, Fries of een van de Nederlandse dialecten.
In voorkomende gevallen kan het ook gaan om de vertaling naar de taal van buitenlandse gezelschappen die aldus in Nederland een voorstelling geven.

De functieaanduiding van deze persoon is vertaler. Omdat toneelteksten vaak verbonden zijn met een bepaalde cultuur moet een vertaler daarvan kennis hebben c.q opgeleid zijn, zoals literair vertalers. Ook kunnen de regisseur, dramaturg of acteurs de vertaling op zich nemen.

Achtergrond

Taal is een van de belangrijke middelen, waarmee diverse podiumkunstenaars naar de toeschouwer communiceren. Boeken, toneelstukken en teksten geschreven in de Nederlandse taal vormen daarbij belangrijke bronnen. Het Nederlandse taalgebied, dat wil zeggen daar waar het Nederlands als dagelijkse omgangstaal functioneert, is relatief klein. De podiumkunsten kunnen voor het scheppen van theatervoorstellingen echter putten uit eindeloos veel bronnen geschreven in diverse andere talen. Om effectief te kunnen worden gebruikt in het theatervoorstellingen in Nederland worden deze doorgaans vertaald. Degene die dat doet noemt men vertaler. Het vertalen van teksten in relatie tot theater vraagt, naast kennis van de betreffende talen waaruit wordt vertaald, ook kennis van de situatie en gebruiken om in de theaterwereld in Nederland. Deze vertaler zal zich derhalve vaak daarop specialiseren. In de praktijk zijn daarom veel vertalers in de podiumkunsten tevens de regisseur, dramaturg of vervullen een andere functie in de theaterwereld.

Voor een overzicht van personen die als vertaler in de theaterwereld worden aangemerkt, zie: Categorie:Vertaler