Jean Genet
| Naam | Jean Genet |
|---|---|
| Geboortedatum | 19 december 1910 |
| Geboorteplaats | Parijs |
| Overlijdensdatum | 15 april 1986 |
| Overlijdensplaats | Parijs |
| Beroep | Toneelschrijver |
| Discipline | Toneel |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| IBDb | |
| VIAF |
Biografie
Jean Genet (1910 — 1986) was een Frans auteur en toneelschrijver. Hij was een kind uit een buitenechtelijke relatie. Zijn moeder liet hem achter bij de Assistance Publique (Burgerlijk Armenbestuur). Jean bracht zijn vroege jeugd door in opvanghuizen. Korte tijd verbleef hij bij een stiefgezin in het dorp Alligny-en-Morvan, waar hij boeken las en dagdroomde in een bedompt buitentoilet waar het rook naar oude bomen en zompige aarde.
Op zijn tiende werd hij veroordeeld voor diefstal] en belandde hij in een jeugdgevangenis. Hij was onschuldig, maar omdat de wereld hem desondanks tot dief had verklaard, besloot hij deze reputatie na te leven. “Ik verwierp de wereld die mij verworpen had,” schreef Genet later.
Op 19-jarige leeftijd ontsnapte Jean Genet uit de gevangenis. Hij sloot zich aan bij het Frans Vreemdelingenlegioen, om al snel weer te deserteren. Tien jaar zwierf hij door Europa en bracht hij – door veroordelingen voor landlopen, homoseksualiteit, prostitutie, diefstal en smokkelen – veel tijd door in Europese gevangenissen. Aan het einde van deze periode vond hij zichzelf in Nazi-Duitsland, waarover hij schreef: “Dit is een natie van dieven. Wanneer ik hier steel, betekent dat niets bijzonders voor de realisatie van mezelf. Ik gehoorzaam slechts de gebruikelijke gang van de dingen. Ik vernietig niets.”
Vanaf 1942 schreef Jean Genet autobiografische boeken waarin de bourgeoisie belachelijk wordt gemaakt en de pracht van diefstal en homoseksualiteit wordt gevierd. In 1948 werd hij voor de tiende keer veroordeeld wegens inbraak, waardoor hij automatisch tot levenslang werd veroordeeld. Dankzij petities van André Gide, Jean Cocteau, en zijn latere vriend Jean-Paul Sartre, kwam hij toch vrij. Als dank schreef hij een gedicht waarin de waarden van criminelen en het meditatieve leven in de gevangeniscel wordt geprezen.
Met zijn eerste twee toneelstukken: Les Bonnes (De Meiden, 1947) en Haute Surveillance (Onder Toezicht, 1949) vestigde hij naam als avant-gardistisch toneelschrijver. Zijn toneelstukken zijn imponerend en moeilijk te beschrijven. Het erotische en obscene wordt getransformeerd tot universele poëzie. Genet exploreert de uiterste consequenties. Zijn thema’s en objecten laten de schaamte ver achter zich. Zijn doel: de façade van de solidaire gemeenschap vermorzelen om zo de naakte mens in al zijn eenzaamheid te tonen.
Van Journal du voleur verscheen in 1993 een Franstalige stripversie van Edmond Baudoin.
Theater CV
Jean Genet heeft bijgedragen aan 56 productie(s).
Jean Genet heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jean Genet heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Adam miroir | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ballets de Paris | 1948/1949 | 7 januari 1949 | |
| Le Balcon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Rotterdams Toneel | 1959/1960 | 9 januari 1960 | Hans Croiset |
| De negers | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rotterdams Toneel (Werkgroep) | 1960/1961 | 19 februari 1961 | Hans Croiset |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Centrum | 1962/1963 | 27 oktober 1962 | Theo Kling |
| Cel | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelgroep Studio | 1964/1965 | 8 oktober 1964 | Kees van Iersel |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Incidenteel Theater Experiment | 1966/1967 | 18 september 1966 | John van de Rest |
| The Maids | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Living Theatre | 1966/1967 | 15 november 1966 | Judith Malina |
| Het balkon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuw Rotterdams Toneel | 1966/1967 | 14 april 1967 | Roger Blin |
| De schermen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1968/1969 | 17 februari 1969 | Agaath Croiset-Witteman |
| The Blacks | Auteur (schrijver libretto, scenario) | The Oxford Playhouse Company | 1969/1970 | 13 mei 1970 | Minos Volanakis |
| E Negernan | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Tayer Antiyano Pa Arte, Dramatico | 8 februari 1972 | Tone Brulin | |
| The Maids | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Mickery Workshop | 1973/1974 | 21 september 1973 | |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Publiekstheater | 1975/1976 | 10 januari 1976 | Ton Lutz |
| Het balkon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ro Theater | 1977/1978 | 9 juni 1978 | Franz Marijnen |
| Stad-shock-mannen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Softies | 1979/1980 | 15 april 1980 | |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ro Theater | 1979/1980 | 23 april 1980 | Franz Marijnen, Wolfram Kremer |
| Deathwatch (Haute Surveillance) | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Kiss | 1981/1982 | 6 december 1981 | Jeffrey Burnett |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelacademie Maastricht | 1984/1985 | 24 oktober 1984 | |
| Onder toezicht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Piek | 1984/1985 | 31 oktober 1984 | Willem Westermann |
| De negers | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nieuwe Komedie | 1984/1985 | 7 december 1984 | Rufus Collins, Henk Tjon |
| Zwaar bewaakt | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Mannentheater | 1984/1985 | 28 februari 1985 | Robbert van de Weetering |
| Onder toezicht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Piranesi | 1984/1985 | 30 mei 1985 | Johan Greter |
| De heilige Genet | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Lijntheater | 1985/1986 | 1 november 1985 | Leo Hogenboom |
| De fammen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Fryske Toaniel Stifting Tryater | 1985/1986 | 26 november 1985 | Henk Scholten |
| Les bonnes | Auteur (schrijver libretto, scenario) | NIKOS | 1985/1986 | 13 januari 1986 | Jacques Bachelier |
| Het balcon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1985/1986 | 8 mei 1986 | Rufus Collins, Henk Tjon |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1986/1987 | 4 februari 1987 | |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Krochttheater | 1987/1988 | 1 november 1987 | Erik-Ward Geerlings |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1987/1988 | 6 april 1988 | Anny van Hoof, Julien Antonetti |
| Severa vigilancia | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Holland Festival | 1987/1988 | 3 juni 1988 | Santiago Melendez |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Festival Theater aan de Werf | 1987/1988 | 22 juni 1988 | Ramón Gieling |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Première | 1988/1989 | 10 januari 1989 | Judith Brokking |
| De bronnen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Maatschappij Discordia | 14 juni 1990 | Jan Joris Lamers | |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 1990/1991 | 15 december 1990 | Shireen Strooker |
| Onder toezicht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Utrecht | 1990/1991 | 22 februari 1991 | Eric Versteeg |
| The Maids | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rootless Theatre | 1993/1994 | 9 september 1993 | |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rob Malasch | 1993/1994 | 2 december 1993 | Rob Malasch |
| Splendid's | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Zuidelijk Toneel | 1994/1995 | 18 november 1994 | Ivo van Hove |
| Les bonnes | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Med Urbs Vie | 1994/1995 | 25 november 1994 | Youssef Ait Manssour |
| Les Girls | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Hogeschool voor de Kunsten Utrecht | 1994/1995 | 25 juni 1995 | Titus Muizelaar |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelschuur Producties | 1995/1996 | 20 oktober 1995 | Filip Fokkens |
| Onder toezicht | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep De Branding | 1996/1997 | 22 maart 1996 | Maarten van Hinte |
| Over man / vrouw, fantasie, echt / niet echt, dus theater in | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Rotterdams centrum voor theater | 1996/1997 | 17 augustus 1996 | Paul Röttger |
| The Paravents of Het beweegt nog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Verrukking VZW | 1996/1997 | 9 oktober 1996 | Rik Hancké |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Maccus | 1996/1997 | 18 oktober 1996 | Jos van Kan |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1999/2000 | 12 januari 2000 | Valentijn van Dijk |
| De negers | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Nieuw Amsterdam | 2004/2005 | 14 september 2004 | Rik Hancké |
| La Juliette | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Productiehuis Brabant | 2004/2005 | 26 januari 2005 | Ivo van Megen |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 2004/2005 | 19 februari 2005 | Franz Marijnen |
| Die Neger | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Münchner Kammerspiele | 2014/2015 | 16 november 2014 | Joggem Simons |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 2016/2017 | 11 december 2016 | Katie Mitchell |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Mooi Weer & Zo | 2020/2021 | 17 oktober 2020 | Eva Lemaire |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Mooi weer & zo | 2020/2021 | 17 oktober 2020 | Eva Lemaire, Liz Laarman |
| De meiden | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Dood Paard | 2020/2021 | 23 oktober 2020 | |
| Het Balkon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Altstadt Rotterdam | 2023/2024 | 16 december 2023 | Johan Simons |
| Het balkon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Altstadt Rotterdam | 2023/2024 | 16 december 2023 | Johan Simons |
Trivia
- David Bowie zong over Jean Genet in het nummer Jean Genie uit 1972.
- Genet steunde onder meer de PLO, The Black Panthers en Angela Davis, activiste voor raciale- en seksegelijkheid.
- Genet verspreidde in 1950 de door hemzelf geregisseerde film Un Chant d’Amour onder een select gezelschap. Plannen voor een bioscoopuitgave in 1970 hield hij tegen.
- CocoRosie zingt samen met Antony Hegarty over hem in het nummer "Beautiful Boyz", op het album Noah's Ark.
- Peter Doherty citeert uit "Our Lady Of The Flowers" in het nummer "Last of The English Rose" uit 2009.
- Rainer Werner Fassbinder maakt in 1982 de film Querelle naar aanleiding van het boek Querelle uit Brest.
Bronnen