Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamJaap Pieper
Geboortedatum1943
Overlijdensdatum3 april 1995
Overlijdensplaats Heemstede
BeroepFotograaf
Externe databases:
VIAF
RKD

Jaap Pieper begon zijn carrière als assistent van Maria Austria, die hem drie jaar lang de kunst van de theaterfotografie tot in finesses bijbracht. Eenmaal werkzaam als zelfstandig fotograaf werkte hij voor het Holland Festival, het Holland Festival Oude Muziek, de Nationale Opera in Brussel en hij was de huisfotograaf van De Nederlandse Opera, waarvoor hij meer dan 125 producties heeft vastgelegd. Jaap Pieper werd 52 jaar.

Jaap Pieper heeft vooral naam gemaakt als operafotograaf, hij heeft jarenlang voor Stichting De Nederlandse Opera (DNO) gefotografeerd. Daarnaast heeft hij veel voorstellingen van het Holland Festival vastgelegd en enkele malen voor andere gezelschappen gewerkt, zoals de Stichting Theaterunie, Stichting Opera Zuid, Het Nationale Ballet en het Haarlems Toneel. Na zijn opleiding aan de school voor Fotografie en Fototechniek in Den Haag, is Pieper voor Maria Austria (Patricam Pictures) gaan werken. Dit deed hij samen met Bob van Dantzig. Samen fotografeerden ze voor het Holland Festival, wat ze ook na de dood van Austria bleven doen. Daarnaast richtte Pieper zich voornamelijk op de voorstellingen van DNO. Tot zijn overlijden in 1995 blijft Jaap Pieper actief in de theaterfotografie.

De opera is een redelijk conventioneel genre binnen de podiumkunsten. Het stelt dan ook bepaalde eisen aan de fotografie. De operafotografie is vrij conventioneel gebleven, waar andere vormen van theaterfotografie meer vrijheid hebben gekregen. Decor, kostuums en grime spelen doorgaans een belangrijke rol in de opera en moeten dan ook duidelijk op de foto’s verschijnen. Jaap Pieper maakt in zijn theaterfoto’s gebruik van een neutraal contrast, waardoor de zangers goed herkenbaar zijn en ook de kostuums, grime en decor goed tot hun recht komen. Hij maakt geen gebruik van extreme afsnijdingen, maar plaatst het onderwerp van de foto vaak centraal en ten voeten uit. Pieper fotografeert veelal vanuit de zaal. Er is een afstand tussen podium en fotograaf, wat wordt veroorzaakt door de orkestbak tussen hen in. In de foto’s is dit terug te zien in een overzichtelijke blik op het toneel en vaak een wat afstandelijk gevoel dat de foto’s in zich dragen. Soms neemt Pieper ook plaats op het zijbalkon, waardoor de blik van schuinboven op het toneel valt. Dit was ook een favoriete plek van Austria en Henk Jonker, die ook bij Particam Pictures heeft gefotografeerd. Het zijn vooral overzicht en mediumshots die Jaap Pieper heeft gemaakt van de opera’s, waardoor het grootse en bombastische van de opera goed gerepresenteerd wordt. Pieper maakt soms creatief gebruik van bewegingsonscherpte in zijn operafoto’s, maar meestal is de beweging compleet bevroren. In enkele gevallen doen zijn foto’s wat statisch aan, maar dit is inherent aan de soms statisch uitgevoerde opera’s. Verder vindt er weinig expriment in de foto’s plaats.

Dit is anders met de foto’s die Pieper voor het Holland Festival heeft gemaakt. Deze foto’s omvatten verschillende theatergenres, waaronder toneel tot dans. Vaak maakte hij de foto’s tijdens een voorstelling, en niet tijdens een (generale) repetitie, waardoor er ook publiek aanwezig is. Dit is een beperking tijdens het fotograferen. De fotograaf zit vast aan zijn plek en kan een voorstelling vaak niet een tweede maal fotograferen om meer materiaal te verkrijgen. De foto’s van het Holland Festival onderscheiden zich van de operafoto’s door een hoger contrast en meer donkere beelden. De foto’s tonen meer vrijheid van de conventionele regels van de theaterfotografie. Ook is er sprake van meer dynamiek in het beeld. Hij kan het toneel en de spelers dichter benaderen, al is er nog geen sprake van extreme close-ups.

Opdrachtgevers

Jaap Pieper heeft onder andere gefotografeerd voor:


Jaap Pieper heeft bijgedragen aan 164 productie(s).

Jaap Pieper heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jaap Pieper heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
L'été Fotografie Holland Festival 1966/1967 2 juli 1967 Jean-François Adam
Bossche bollen Fotografie Bewegingstheater Bewth 1968/1969 30 januari 1969 Frits Vogels
Die Entführung aus dem Serail Fotografie De Nederlandse Operastichting 1969/1970 16 april 1970 Jan Bouws
Hump Fotografie The Wherehouse Company 1969/1970 18 juni 1970
Lucia di Lammermoor Fotografie De Nederlandse Operastichting 1970/1971 11 september 1970 John Copley
L'ormindo Fotografie De Nederlandse Operastichting 1970/1971 11 december 1970 Günther Rennert
Hoffmanns Erzählungen Fotografie De Nederlandse Operastichting 1970/1971 22 juni 1971 Ulrich Brecht
Falstaff Fotografie De Nederlandse Operastichting 1971/1972 17 juni 1972 Götz Friedrich
Uit een dodenhuis Fotografie De Nederlandse Operastichting 1972/1973 10 november 1972 Rhoda Levine
Blauwbaards burcht Fotografie De Nederlandse Operastichting 1972/1973 13 januari 1973 Erik Vos
Onderste boven Fotografie Pantomimetheater Carrousel 1972/1973 23 maart 1973 Lou Landré
Albert Herring Fotografie De Nederlandse Operastichting 1972/1973 2 mei 1973 Jan Bouws
Idomeneo Fotografie De Nederlandse Operastichting 1972/1973 18 mei 1973 Filippo Sanjust
Rodelinda Fotografie De Nederlandse Operastichting 1972/1973 24 juni 1973 Tito Capobianco
Klauns kinderen klauns Fotografie Pantomimetheater Carrousel 1973/1974 23 november 1973 Adriaan Adriaansen
Pelléas et Mélisande Fotografie De Nederlandse Operastichting 1973/1974 30 november 1973 Filippo Sanjust
Le nozze di Figaro - Wolfgang Amadeus Mozart Fotografie De Nederlandse Operastichting 1973/1974 20 juni 1974 Götz Friedrich
Regen op het bloemkoolcorso Fotografie Gezelschappen Rients Gratama 1974/1975 19 september 1974 Johan Verdoner
Un ballo in maschera Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 25 oktober 1974 John Copley
Jij en ik Fotografie Sieto en Marijke Hoving 1974/1975 27 november 1974
La cambiale di matrimonio Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 14 februari 1975 Renato Capecchi
Jevgeni Onjegin Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 13 maart 1975 Michael Geliot
Madama Butterfly Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 25 april 1975 Friedrich Petzold
Orfeo ed Euridice - Christoph Willibald von Gluck Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 2 juni 1975 Rhoda Levine
Ballade voor grote en kleine poppen Fotografie Holland Festival 1974/1975 2 juni 1975 Arturo Corso
Ein Bericht für eine Akademie Fotografie Holland Festival 1974/1975 6 juni 1975 Rainer Antoine
Ballet Independiente de Mexico Fotografie Holland Festival 1974/1975 12 juni 1975
Orpheus in de onderwereld Fotografie De Nederlandse Operastichting 1974/1975 13 juni 1975 Götz Friedrich
Capriccio Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 12 september 1975 Lotfi Mansouri
Anthologie Fotografie Willem Breuker Kollektief 1975/1976 3 oktober 1975 Lodewijk de Boer, Willem Breuker
Je moet er mee leren leven Fotografie Impresariaat John de Crane 1975/1976 15 oktober 1975 Paddy Stone
De speler Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 16 oktober 1975 David Pountney
Kátja Kabanová Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 11 december 1975 Karel Jernek
Der Kaiser von Atlantis Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 16 december 1975 Rhoda Levine
Theaterprijs Arlecchino Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 4 januari 1976 Henk van Ulsen, Jan Bouws
Kennedy's kinderen Fotografie Toneelgroep Atelier 1975/1976 9 januari 1976 Paul Melton
Neerlands Hoop Interieur Fotografie Neerlands Hoop 1975/1976 11 februari 1976
Dido and Aeneas Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 10 maart 1976 Federik Mirdita
Macbeth Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 1 april 1976 Rhoda Levine
Het hemd van het lijf Fotografie Nationaal Hekel Kabaret 1975/1976 13 april 1976 Youke Lamers
Ko de Kat Fotografie Theatergroep Carrousel 1975/1976 20 april 1976 Helmert Woudenberg
Cottonclubgala Fotografie La Mama 1975/1976 2 juni 1976 Larl Becham
Der Rosenkavalier Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 2 juni 1976 John Cox
Ten Lost Years Fotografie Holland Festival 1975/1976 4 juni 1976 George Luscombe
Of Mice and Men Fotografie De Nederlandse Operastichting 1975/1976 10 juni 1976 Rhoda Levine
The Old Glory Fotografie Holland Festival 1975/1976 10 juni 1976 Austin Pendleton
Il trovatore - Giuseppe Verdi Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 7 oktober 1976 Jan Bouws, Tito Capobianco
Rusalka Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 4 november 1976 Vaclav Kaslik
Elektra Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 3 februari 1977 Harry Kupfer
Jenufa Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 18 februari 1977 Premysl Kocí
Maria Stuarda Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 10 maart 1977 Tito Capobianco
Don Carlos Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 7 april 1977 Michael Geliot
Measure for Measure Fotografie Holland Festival 1976/1977 3 juni 1977 Stuart Burge
Il tabarro Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 4 juni 1977 Lotfi Mansouri
This, That, The Other Fotografie Holland Festival 1976/1977 7 juni 1977
Predicaments for Five Fotografie Holland Festival 1976/1977 10 juni 1977
Axel Fotografie De Nederlandse Operastichting 1976/1977 10 juni 1977 Georg Reinhardt
Die Hochzeit des Figaro Fotografie Komische Oper Berlin 1976/1977 11 juni 1977 Walter Felsenstein
Barre Fotografie Holland Festival 1976/1977 20 juni 1977 Joyce Trisler, Bill Burd
Little Red Riding Hood Fotografie The Joyce Trisler Dance Company 1976/1977 20 juni 1977 Joyce Trisler, Bill Burd
'T nest Fotografie Theaterschool 1977/1978 19 augustus 1977 Rhea Gaisner
Annie en Garda in lekker '77 Fotografie Stichting Krisistheater 1977/1978 16 september 1977
Houdini Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 29 september 1977 Donya Feuer
Hendrik de brave Fotografie Theatergroep Carrousel 1977/1978 3 november 1977
Boeing-Boeing Fotografie POC BV 1977/1978 16 november 1977 Robert Chetwyn
Katerina Ismailova Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 1 december 1977 Aleksander Bardini
Guinevere Fotografie Stichting Theaterunie 1977/1978 12 december 1977 Jaap Wieringa
Livietta e Tracollo Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 30 december 1977 Renato Capecchi
Lulu Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 8 februari 1978 Rhoda Levine
Drie bij vier Fotografie Theatergroep Carrousel 1977/1978 16 maart 1978 Helmert Woudenberg
Hans en Grietje Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 6 april 1978 Filippo Sanjust
Formule 2 Fotografie Kabaret Ivo de Wijs 1977/1978 7 april 1978
Simon Boccanegra Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 20 april 1978 Jan Bouws, Tito Capobianco
Orlando Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 5 mei 1978 Filippo Sanjust
Don Giovanni Fotografie De Nederlandse Operastichting 1977/1978 2 juni 1978 Götz Friedrich, Monique Wagemakers
Ninigra en Aligru Fotografie Holland Festival 1977/1978 4 juni 1978 Margareta Niculescu
Orlando's uitdaging van Agricane en de dood van laatstgenoemde Fotografie Holland Festival 1977/1978 5 juni 1978
Awana-show Fotografie Holland Festival 1977/1978 6 juni 1978
Kagel's Muziektheater Fotografie Holland Festival 1977/1978 9 juni 1978 Mauricio Kagel
Die Bauern Fotografie Holland Festival 1977/1978 20 juni 1978 Fritz Marquardt
Tannhäuser Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 9 september 1978 John Cox
La vie parisienne Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 16 november 1978 Lotfi Mansouri, Guus Oster
Norma Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 14 december 1978 Tito Capobianco
Carmen Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 19 januari 1979 Lotfi Mansouri
Winter Cruise Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 27 januari 1979 Elijah Moshinski
Portretten Fotografie Stichting Werkgroep Poëzie Hardop 1978/1979 3 februari 1979 Marnix Kappers
Die Zauberflöte Fotografie De Nederlandse Operastichting 1978/1979 12 april 1979 Filippo Sanjust
L'Abandon d'Ariane Fotografie Holland Festival 1978/1979 1 juni 1979 Eddy Habbema
Relâche Fotografie Holland Festival 1 juni 1979
La délivrance de Thésée Fotografie Holland Festival 1978/1979 1 juni 1979
De vrede Fotografie Holland Festival 1978/1979 2 juni 1979 Karolus Koun
Music Fotografie Holland Festival 1978/1979 11 juni 1979
Armida abbandonate Fotografie Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979 Eddy Habbema, Dene Barnett
Les élémens Fotografie Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979
Ariane à Naxos Fotografie Holland Festival 1978/1979 13 juni 1979 Eddy Habbema, Dene Barnett
Al gran sole carico d'amore Fotografie Oper Frankfurt 1978/1979 14 juni 1979 Jürgen Flimm
Prends bien garde aux Zeppelins Fotografie Holland Festival 1978/1979 18 juni 1979 Didier Flamand
Der fliegende Holländer Fotografie De Nederlandse Operastichting 1979/1980 5 september 1979 Franz Marijnen
The Consul Fotografie De Nederlandse Operastichting 1979/1980 4 oktober 1979 Gian Carlo Menotti
Die Fledermaus - Johann Strauss jr. Fotografie De Nederlandse Operastichting 1979/1980 26 oktober 1979 Günter Roth
Elly of Het beroemde stuk Fotografie Holland Festival 1979/1980 1 juni 1980 Wim T. Schippers, Gied Jaspars
Vertrouw nooit een trol Fotografie Holland Festival 1979/1980 1 juni 1980 Henk Votel
Thijl Fotografie De Nederlandse Operastichting 1979/1980 5 juni 1980 Gilbert Deflo
Li gieus de Robin et de Marion Fotografie Holland Festival 1979/1980 6 juni 1980 Eddy Habbema
Aap verslaat de knekelgeest Fotografie De Nederlandse Operastichting 1979/1980 7 juni 1980 Annemarie Prins
Eine linke Geschichte Fotografie Holland Festival 1979/1980 7 juni 1980 Wolfgang Kolneder
Le testament de Villon Fotografie Holland Festival 1979/1980 12 juni 1980 Paul Gallis, Paul Vermeulen Windsant
Yo Kagura Fotografie Holland Festival 1979/1980 14 juni 1980
Die Zauberflöte Fotografie Holland Festival 1979/1980 20 juni 1980
Satyagraha Fotografie De Nederlandse Operastichting 1980/1981 5 september 1980 David Pountney
La Cenerentola Fotografie De Nederlandse Operastichting 1980/1981 11 september 1980 Colin Graham
Il filosofo di campagna Fotografie Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1980/1981 26 september 1980 Jan Bouws
Morgen begint de wereld Fotografie Stichting Werkgroep Poëzie Hardop 1980/1981 2 oktober 1980 Karina Holla
Don Giovanni Fotografie Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1980/1981 26 november 1980 Nicholas Hytner
Muziek om (ook) naar te kijken Fotografie Impresariaat Lumen BV 1980/1981 11 december 1980
The Old Maid and The Thief Fotografie Studio Ensemble Nederlandse Opera Stichting 1980/1981 17 december 1980 Hans Nieuwenhuis
Houdini Fotografie De Nederlandse Operastichting 1980/1981 2 februari 1981 Annemarie Prins
Don Quichotte Fotografie De Nederlandse Operastichting 1980/1981 20 maart 1981 Rhoda Levine
Parsifal Fotografie De Nederlandse Operastichting 1984/1985 22 september 1984 Hans Nieuwenhuis
Föld Fotografie Dansgroep Krisztina de Châtel 1984/1985 24 juni 1985
Turandot Fotografie De Nederlandse Operastichting 1985/1986 29 december 1985 Dieter Bulter-Marell
Der Rosenkavalier Fotografie De Nederlandse Opera 1986/1987 26 februari 1987 John Cox
Madama Butterfly Fotografie De Nederlandse Opera 1986/1987 7 mei 1987 Monique Wagemakers
Two Sides of Silence Fotografie Het Nationale Ballet 1986/1987 13 juli 1987
Where Is Now Is When Fotografie Het Nationale Ballet 1986/1987 13 juli 1987
One and One Is Three Fotografie Het Nationale Ballet 1986/1987 13 juli 1987
Solanmar Fotografie Het Nationale Ballet 1987/1988 13 juli 1987
I Beg Your Pardon Fotografie Het Nationale Ballet 1986/1987 13 juli 1987
Don Pasquale Fotografie De Nederlandse Opera 1987/1988 5 november 1987 Renate Ackermann
Die Entführung aus dem Serail Fotografie De Nederlandse Opera 1987/1988 14 mei 1988 Helmut Polixa
Tien met een gniffel Fotografie Tineke Schouten 1989/1990 31 oktober 1989 Bert Schouten
Un malheureux vetu de noir Fotografie Stichting Bijzondere Kunstmanifestaties 1990/1991 16 november 1990 Axel Manthey
Tien x Tien Fotografie Tineke Schouten 1990/1991 2 januari 1991 Bert Schouten
L'heure espagnole Fotografie Sweelinck Conservatorium Amsterdam 1990/1991 10 april 1991 Wolfgang Kersten
Gianni Schicchi Fotografie Sweelinck Conservatorium Amsterdam 1990/1991 10 april 1991 Wolfgang Kersten
Die Fledermaus - Johann Strauss jr. Fotografie De Nederlandse Opera 1990/1991 12 april 1991 Johannes Schaaf
Idomeneo re di Creta Fotografie De Nederlandse Opera 1990/1991 1 juni 1991 Peter Mussbach, Bertie Pinxteren
Il combattimento di Tancredi e Clorinda Fotografie De Nederlandse Opera 1990/1991 3 juni 1991 Pierre Audi
Gassir, The Hero Fotografie De Nederlandse Opera 1990/1991 3 juni 1991 Pierre Audi
Mazeppa Fotografie De Nederlandse Opera 1991/1992 1 september 1991 Richard Jones
Werther Fotografie Stichting Opera Zuid 1991/1992 14 september 1991 Aidan Lang
Schuld en boete Fotografie Haarlems Toneel 1991/1992 28 september 1991 Joanna Bilska
Democratie! Fotografie Haarlems Toneel 1991/1992 11 november 1991 Paul Cammermans
De troefkaart Fotografie Haarlems Toneel 1991/1992 10 januari 1992 Joanna Bilska
La traviata - Giuseppe Verdi Fotografie Stichting Opera Zuid 1991/1992 25 januari 1992 Goran Jarvefelt, Peter Watson
Moord in de kathedraal Fotografie Haarlems Toneel 1991/1992 3 juni 1992 Joanna Bilska
Cyrano de musical Fotografie Joop van den Ende Theaterproducties BV 1992/1993 17 september 1992 Eleanor Fazan, Eddy Habbema, William Hobbs
Iphigénie en Tauride Fotografie Stichting Opera Zuid 1992/1993 19 september 1992 Moshe Leiser, Patrice Caurier
Gesprekken na een begrafenis Fotografie Haarlems Toneel 1992/1993 21 september 1992 Wim van Rooy
De kleine prins Fotografie Haarlems Toneel 1992/1993 23 oktober 1992 Magda Teresa Wojcik
Il barbiere di Siviglia - Gioacchino Rossini Fotografie Stichting Opera Zuid 1992/1993 16 januari 1993 Reto Nickler
De beschrijving van een strijd Fotografie Haarlems Toneel 1992/1993 16 januari 1993 Hidde Maas
Het misverstand Fotografie Haarlems Toneel 1992/1993 13 maart 1993 Joanna Bilska
En op de dansvloer groeide gras Fotografie Haarlems Toneel 1992/1993 16 april 1993
L'étoile Fotografie Stichting Opera Zuid 1993/1994 16 september 1993 Christopher Alden
Kean Fotografie Haarlems Toneel 1993/1994 30 oktober 1993 Paul Cammermans
De val Fotografie Haarlems Toneel 1993/1994 13 november 1993 Leo Hogenboom
Ik snij de ui totdat jij huilt Fotografie Stichting Hellevoet Theater 1993/1994 24 februari 1994 Manita Bruinenberg
Falstaff Fotografie Stichting Opera Zuid 1993/1994 26 februari 1994 Christof Loy
La bohème Fotografie Stichting Opera Zuid 1993/1994 30 april 1994 Aidan Lang
In de hemel mag alles Fotografie Haarlems Toneel 1994/1995 24 september 1994 Haye van der Heyden, Theo Kling
De Spaanse hoer Fotografie Haarlems Toneel 1994/1995 29 oktober 1994 Frances Sanders
Het sluwe vosje Fotografie Stichting Opera Zuid 1994/1995 21 januari 1995 Aidan Lang
Arcadia Fotografie Haarlems Toneel 1994/1995 18 februari 1995 Joanna Bilska



Fotografie door Jaap Pieper

Er zijn 337 foto's die zijn gemaakt door Jaap Pieper beschikbaar op de TheaterEncyclopedie:

... meer resultaten

Theaterfotografie

Patricia Wells in Capriccio. De Nederlandse Opera, 1977. Foto: Jaap Pieper Antigone. Holland Festival, 1993. Foto: Jaap Pieper

Foto's: Jaap Pieper


Bronnen

  • Fotocollectie Theater Instituut Nederland
  • Iris van Vliet, 'Belicht. Theaterfotografie in Nederland van 1945 tot 2011' Masterscriptie UvA Theaterwetenschap, 2011.
  • 'Taal van het beeld : Jaap Pieper 1943-1995' In: Entr'acte : muziekjournaal (juni 1995)