Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Arthur Schnitzler

Arthur Schnitzler 1912.jpg


Arthur Schnitzler

NaamArthur Schnitzler
Geboortedatum15 mei 1862
Geboorteplaats Wenen
Overlijdensdatum21 oktober 1931
Overlijdensplaats Wenen
BeroepAuteur
DisciplineToneel
Externe databases:
DBNL
IMDb
IBDb
VIAF
Wikidata

Biografie

Arthur Schnitzler (1862- 1931) was een Oostenrijks huisarts en schrijver. Schnitzlers vader was een bekende arts en had daarom Arthur voorbestemd tot een medische loopbaan, die Arthur gedurende tien jaar zou volgen. Schnitzler werkte onder meer als assistent in de kliniek van Freud's leermeester, Theodor Meynert, en werd een expert in klinische hypnose-technieken. Toen Arthur zich steeds meer tot de literatuur geroepen voelde, verzette zijn vader zich tegen de plannen van zijn zoon.

Zijn bekendste toneelwerk is Reigen (in het Nederlands vertaald als Reidans over het decadente Weense leven rond 1900. Destijds was het stuk zo controversieel dat het lange tijd niet mocht worden opgevoerd.

Ook als prozaschrijver is Schnitzler belangrijk. Zijn novelle Leutnant Gustl (1900) is het eerste verhaal in het Duits dat helemaal als innerlijke monoloog is geschreven. Het is een satire op de huichelachtige erecode in het toenmalige Oostenrijkse leger.


Theater CV

Arthur Schnitzler heeft bijgedragen aan 111 productie(s).

Arthur Schnitzler heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Arthur Schnitzler heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Minne-spel Auteur (schrijver libretto, scenario) Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten 1896/1897 15 december 1896 Jan C. de Vos
Litteratuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1902/1903 6 augustus 1902 Willem Petrus de Leur
Zijn speelgoed (Liebelei) Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1902/1903 8 november 1902 Louis Chrispijn sr.
Paraselsus Auteur (schrijver libretto, scenario) De Hagespelers (1907-1912) 1907/1908 7 maart 1908
De gezellin Auteur (schrijver libretto, scenario) De Hagespelers (1907-1912) 1909/1910 11 oktober 1909
Afscheidssouper Auteur (schrijver libretto, scenario) Gezelschap Louis de Vries 1910/1911 1 juli 1911 Daan van Ollefen (1886-1959)
Minne-spel Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1912/1913 31 januari 1913 Henri Poolman
Afscheidssouper Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1912/1913 10 februari 1913 Henri Poolman
De roepstem van het leven Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Het Rotterdamsch Tooneelgezelschap 1915/1916 19 oktober 1915 Eduard Verkade
Litteratuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Verkade's Klein Tooneel 1916/1917 1 augustus 1916
Huwelijksmorgen Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1916/1917 1 december 1916
Professor Bernardi Auteur (schrijver libretto, scenario) Die Haghespelers (1913-1917) 6 januari 1917
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) Die Haghespelers (1913-1917) 1916/1917 6 januari 1917 Eduard Verkade
Een vraag aan het noodlot Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1916/1917 1 april 1917 Jean-Louis Pisuisse
Litteratuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1917/1918 1 juli 1917
Episode Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1916/1917 24 juli 1917
Een huwelijksmorgen Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1916/1917 25 juli 1917 Jean-Louis Pisuisse
De roepstem van het leven (Der Ruf des Lebens) Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1917/1918 1 september 1917 Eduard Verkade
Het afscheidssouper Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1918/1919 31 juli 1918 Jan C. de Vos
Paracelsus Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 11 november 1918 Eduard Verkade
Literatuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 7 februari 1919
De gezellin Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1918/1919 11 maart 1919 Eduard Verkade
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) 1919/1920 28 oktober 1919 Eduard Verkade
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Schouwtooneel 1920/1921 20 december 1920 Jan Musch
Intermezzo Auteur (schrijver libretto, scenario) Comoedia 1921/1922 2 maart 1922 Bets Ranucci-Beckmann
Litteratuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Intieme Kunst onder impressario van Max van Gelder 1926/1927 1 oktober 1926
De zusters of Casanova in Spa Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1926/1927 19 januari 1927 Cor van der Lugt Melsert (1882-1969)
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel 1927/1928 19 november 1927 Hermann Schwab
Intermezzo Auteur (schrijver libretto, scenario) Vereenigd Tooneel 1928/1929 9 februari 1929 Bets Ranucci-Beckmann
In de groene papagaai Auteur (schrijver libretto, scenario) N.V. Amsterdamsche Tooneelvereeniging (1932-1938) 1932/1933 1 september 1932 August Defresne
Minnespel Auteur (schrijver libretto, scenario) Comoedia 1932/1933 29 oktober 1932 Bets Ranucci-Beckmann
Grand Guignol Tooneel-avonden Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatre du Grand-Guignol 1944/1945 4 november 1944 Frits van Dijk, Ko van Dijk
De gezellin Auteur (schrijver libretto, scenario) Producent onbekend 1946/1947 28 mei 1947 Eduard Verkade
Komtesse Mizzi Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1953/1954 2 juli 1954 Ernst Lothar
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1953/1954 2 juli 1954 Ernst Lothar
Anatole Auteur (schrijver libretto, scenario) De Nederlandse Comedie 1958/1959 28 maart 1959 Ank van der Moer
Anatol Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1959/1960 4 juli 1960 Ernst Lothar
Literatuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1960/1961 1 januari 1961 Jan Retèl
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) De Haagsche Comedie 1965/1966 16 april 1966 Paul Steenbergen, Eric van Ingen
Reigen Auteur (schrijver libretto, scenario) Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1966/1967 4 februari 1967 Guido de Moor
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Euro-Studio 1967/1968 27 maart 1968 Wolfgang Glück
Het wijde land Auteur (schrijver libretto, scenario) De Haagsche Comedie 1968/1969 2 november 1968 Paul Steenbergen
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1969/1970 20 september 1969 Karl Guttmann
Das Wort Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1969/1970 18 juni 1970 Ernst Haeusserman
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 20 september 1970
Rondedans Auteur (schrijver libretto, scenario) De Haagsche Comedie 1970/1971 27 februari 1971 Guido de Moor
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 16 december 1972
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Rotterdams Toneel 1972/1973 16 december 1972 Heinrich Schnitzler
Afscheidssouper Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Theater 1972/1973 29 mei 1973 Elise Hoomans
De grote scène Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Theaterbureau B.V. 1975/1976 23 oktober 1975 Paul Steenbergen, Johan de Meester jr.
Half twee Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Theaterbureau B.V. 1975/1976 23 oktober 1975 Paul Steenbergen, Johan de Meester jr.
Literatuur Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Theaterbureau B.V. 1975/1976 23 oktober 1975 Paul Steenbergen, Johan de Meester jr.
De levensgezellin Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Theaterbureau B.V. 1975/1976 23 oktober 1975 Paul Steenbergen, Johan de Meester jr.
Geëxalteerd wezen Auteur (schrijver libretto, scenario) Nederlands Theaterbureau B.V. 1975/1976 23 oktober 1975 Paul Steenbergen, Johan de Meester jr.
Kerstinkopen Auteur (schrijver libretto, scenario) Ramses Shaffy 1977/1978 4 augustus 1977
Haft und Urteil II Auteur (schrijver libretto, scenario) Holland Festival 1982/1983 19 juni 1983 Lambertus Lambregts, Geert Voskamp
Reidans Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting ATIV 1983/1984 9 november 1983 Klaus-Jurgen Kramer
De dappere Cassian Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Piek 1985/1986 26 december 1985 Alize Zandwijk
Literatur Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Piek 1985/1986 8 januari 1986 Erik Groot
Laatste masker Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Piek 1985/1986 26 april 1986 Paul de Vries
Het wijde land Auteur (schrijver libretto, scenario) Publiekstheater 1986/1987 14 maart 1987 Ger Thijs
Anatole Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterwerkplaats InDependance 1986/1987 1 mei 1987 Arie Snel
Kerstinkopen Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Kikker 1988/1989 26 december 1988 Marianne de Rooij
Rei! Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Hollandia 1988/1989 8 februari 1989 Paul Koek, Johan Simons
De groene kaketoe Auteur (schrijver libretto, scenario) Festival Theater aan de Werf 1988/1989 16 juni 1989
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 1989/1990 1 december 1989 Ger Thijs
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterwerkplaats InDependance 1990/1991 3 november 1990 Thomas de Neve
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Zuidelijk Toneel 1991/1992 10 januari 1992 Ger Thijs
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 1991/1992 8 februari 1992 Jan Joris Lamers
Repertoire - Een greep uit het wereldrepertoire Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 1992/1993 14 april 1993
Casanova's thuisreis Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Rein Edzard Produkties 1993/1994 10 februari 1994 Rein Edzard
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep De Appel 1993/1994 25 februari 1994 Aus Greidanus sr.
Reidans Auteur (schrijver libretto, scenario) Noord Nederlands Toneel 1994/1995 7 januari 1995 Teuntje Klinkenberg
Ontrouw Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Nora 1995/1996 8 december 1995 Benjamin Gijzel
Else Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 1995/1996 12 april 1996 Kim Zeegers
Liebelei Auteur (schrijver libretto, scenario) Studio Herman Teirlinck 1995/1996 25 juni 1996 Jolente de Keersmaeker
Flirt Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Zuidelijk Toneel 1996/1997 3 februari 1997 Peter van Kraaij
Familie Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 1996/1997 11 februari 1997
Else Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterburo Profile 1997/1998 6 juni 1998 Jan Peter Gerrits
De komedie van de liefde Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Nationale Toneel 1998/1999 2 oktober 1998 Ger Thijs
Reigen Auteur (schrijver libretto, scenario) Prinz Regent Theater 1998/1999 20 mei 1999
Cocktail Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 1999/2000 22 oktober 1999 Victoria H. Meirik
Komedie der verleiding Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelhuis 1999/2000 9 november 1999
Reigen Auteur (schrijver libretto, scenario) De Paardenkathedraal 1999/2000 19 november 1999 Dirk Tanghe
Anatole Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterschool 2001/2002 6 juni 2002 Dominic Mertens
Het wijde land Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Aluin 2003/2004 25 oktober 2003 Erik Snel
Lust Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater De Spiegel 2003/2004 25 juni 2004 Luk Nys
Professor Bernhardi Auteur (schrijver libretto, scenario) De Roovers Spelen VZW 2004/2005 22 september 2004
Gedenkstenen Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
De huwelijksochtend van Anatol Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Vraag aan het noodlot Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Doodsstrijd Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Kerstinkopen Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Episode Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Afscheidssouper Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2004/2005 23 juni 2005
Half 1 Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 2005/2006 7 april 2006 Greg Nottrot
Half 2 Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 2005/2006 21 april 2006 Greg Nottrot
Kleine ondervraging Auteur (schrijver libretto, scenario) Comp.Marius 2005/2006 16 juni 2006
Half 4 Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht 2005/2006 26 juni 2006 Greg Nottrot
Het wijde land Auteur (schrijver libretto, scenario) De Theatercompagnie 2006/2007 23 februari 2007 Theu Boermans
De eenzame weg Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelspelersgezelschap STAN 2006/2007 15 mei 2007
Lt. Gustl - mej. Else Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2007/2008 22 februari 2008
De eenzame weg - Een stuk over de nadagen van de babyboomgeneratie Auteur (schrijver libretto, scenario) De Theatercompagnie 2007/2008 9 mei 2008 Theu Boermans
Foreplay (Reigen) Auteur (schrijver libretto, scenario) State Theatre Pretoria 2008/2009 1 oktober 2008
Anatol Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterwerkplaats Generale Oost 2008/2009 18 januari 2009 Matthijs Rümke, Gienke Deuten, Josee Hussaarts
Reigen Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Theatergroep Max. 2008/2009 24 januari 2009 Moniek Merkx
REIGEN ad lib Auteur (schrijver libretto, scenario) Dood Paard 2009/2010 14 november 2009 Dood Paard
Fraulein Else Auteur (schrijver libretto, scenario) De Theatercompagnie 2009/2010 29 januari 2010 Theu Boermans
Irrt, wirrt Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2010/2011 24 mei 2011
De eenzame weg of de egoïsten Auteur (schrijver libretto, scenario) 't Barre Land 2011/2012 23 november 2011 't Barre Land
Het wijde land Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelspelersgezelschap STAN 2013/2014 8 november 2013

Opvattingen van Schnitzler

Hoewel Schnitzler de moralistische traditie aanviel omdat deze er niet in slaagde het instinctieve te begrijpen, wees hij toch ook op de onvermijdelijke wreedheid die de instinctieve bevrediging voor het zelf en de anderen inhield.

Bibliografie

Verhalen, novelles & romans

  • Sterben (novelle, 1892)
  • Die Frau des Weisen (novelle, 1897)
  • Die Toten schweigen (novelle, 1897)
  • Frau Berta Garlan (roman, 1900)
  • Leutnant Gustl (novelle, 1900)
  • Der blinde Geronimo und sein Bruder (novelle, 1900)
  • Der Weg ins Freie (roman, 1908)
  • Casanovas Heimfahrt (novelle, 1917)
  • Fräulein Else (verhaal, 1924)
  • Traumnovelle (novelle, 1926)
  • Spiel im Morgengrauen (verhaal, 1926/27)
  • Therese. Chronik eines Frauenlebens (roman, 1928)
  • Flucht in die Finsternis (verhaal, 1931)

Theaterstukken

  • Das Märchen (toneelstuk, 1891)
  • Anatol (eenakter, 1893)
  • Liebelei (toneelstuk, 1895)
  • Reigen. Zehn Dialoge (komedie, 1896/97)
  • Paracelsus (toneelstuk, 1898)
  • Der grüne Kakadu (groteske, 1898)
  • Die Gefährtin (drama, 1898)
  • Freiwild: Schauspiel in 3 Akten (1898)
  • Der Schleier der Beatrice (drama, 1899)
  • Die Frau mit dem Dolche (drama, 1900)
  • Lebendige Stunden (drama, 1901)
  • Die letzten Masken (drama, 1901)
  • Literatur (Drama, 1901)
  • Der einsame Weg (toneelstuk, 1904)
  • Der Ruf des Lebens (drama, 1906)
  • Komtesse Mizzi oder Der Familientag (toneelstuk, 1909)
  • Der junge Medardus (toneelstuk, 1910)
  • Das weite Land (tragikomedie, 1911)
  • Professor Bernhardi (toneelstuk, 1912)
  • Fink und Fliederbusch (komedie 1916)
  • Komödie der Verführung (toneelstuk, 1924)

Autobiografie

  • Jugend in Wien (uitgegeven in 1968)

Dagboeken

  • Tagebuch 1879-1931 (uitgegeven: 1981-2000)
  • Briefe 1875-1912 (uitgegeven: 1981)
  • Briefe 1913-1931 (uitgeven: 1984)
Wikimedia Commons

Bronnen



Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Arthur_Schnitzler&oldid=3230754"