Op hoop van zegen - Herman Heijermans
(Aantal:0)
Esther de Boer-van Rijk als Kniertje. Collectie TIN
| Titel | Op hoop van zegen |
|---|---|
| Auteur | Herman Heijermans |
| Discipline | Toneel |
| Gepubliceerd op | 1901 |
| Wereldpremière op | 24 december 1900 |
| Wereldpremière te | Amsterdam |
Synopsis
In het stuk speelt het personage Kniertje een centrale rol. Zij is een vissersvrouw die haar man en twee oudste zonen al heeft verloren aan de zee. Haar twee jongste zonen Geert en Barend staan op het punt om scheep te gaan op de "Op Hoop van Zegen" van reder Bos. Het gerucht gaat dat het schip lek is, maar dit wordt ontkend door Bos. Barend wil niet, maar wordt gedwongen om mee te gaan. Een paar weken later is er een zware storm, waardoor alle vrouwen in het dorp vrezen voor hun mannen en zonen. Kort daarna spoelt er een lijk aan: Barend. Een gevleugelde uitspraak uit het stuk is van Kniertje: "De vis wordt duur betaald."
Achtergrond
Op Hoop van Zegen (spel van de zee in vier bedrijven) is één van de bekendste toneelstukken uit de Nederlandse theatergeschiedenis. Het is geschreven door Herman Heijermans en voor het eerst opgevoerd in 1900. Heijermans is overtuigd socialist en dat komt in zijn stukken duidelijk naar voren. Ook in Op hoop van zegen stelt hij sociale misstanden en het kapitalisme aan de kaak.
Zie verder Wikipedia.
Overzichten
Overzicht van uitvoeringen van dit werk en/of producties die op dit werk zijn gebaseerd, en die in Nederland te zien zijn geweest:
=Overige ensceneringen
- 1926-1927 : N.V. Het Nieuwe Tooneel
- 1926-1927 : N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel
- 1937 : Het Litausche Staatstooneel
1972 : Amsterdams Volkstoneel
Drukgeschiedenis
- Eerste uitgave: Van Looy, Amsterdam 1901. (herdrukt in 1901 (3x), 1914, 1920)
- Editie Querido, Amsterdam 1928 (herdukt in 1929, 1938, 1949 1951, 1960, 1962, 1965, 1967, 1970, 1974, 1975, 1977, 1978, 1981, 1984, 1990)
- In Toneelwerken / Herman Heyermans: Van Oorschot, Amsterdam 1965
- Editie Stichting Theater Klank en Beeld, Amsterdam 1973
- Editie Patty Voorsmit, Amsterdam 1986
- Editie Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, Den Haag 1987
- Editie Hans van den Bergh: Amsterdam University Press, Amsterdam 1995 (herdrukt in 2009)
- Editie Peter van Bokhorst, Nederlandse Vereniging voor Amateurtheater, Krommenie 2002
- Editie Ronald Klamer, Het Toneel Speelt, Amsterdam 2009
- Editie Diderot, Sittard 2013
- Editie Lalito, Doesburg 2015
- Editie M.G. Vonder, De Nieuwe Toneelbibliotheek, Amsterdam 2015 (herdrukt in 2016)
- Editie Hans Keijzer, Toneeluitgeverij Vink, Alkmaar 2016
Vertalingen
Duits
- 1901: Die Hoffnung auf Segen: eine Fischer-Tragödie in 4 Akten, vert. O. van Bergh (herdrukt in 1902)
- 1901: Die Hoffnung: ein Seestück in 4 Akten
Engels 1985: In hope of providence by Herman Heijermans: a new translation for performance of The Good hope, vert. Piet R. Knetsch
- 2001: The Good Hope, vert. Lee Hall en John Tams
Frans
- 1902: La bonne espérance: jeu de la mer en quatre actes, vert. Jacques Lemaire en J. Schurmann
Fries
- 1996: Op hoop fan segen: toanielstik yn fjouwer bedriuwen út 1900, vert. Pyt en Tryntsje van der Zee
- 2004: Op hoop fan segen: ferhaal fan de see yn fjouwer bedriuwen, vert. Jan Schotanus en Baukje Wytsm
Pools
- 1902: Nadzieja: dramat rybacki w czterech obrazach, vert. Jan Kasprowic
Tsjechisch
- 1902: Naděje: hra z námoří o 4 dějstvích, vert. O.S. Vetti
Zuid-Afrikaans
- 1978: Op hoop van seën: ’n spel van die see in vier bedrywe, vert. Karel Schoeman
Uit de pers
- [1] Recensie in De Sumatra Post, 16 maart 1901
Tijdschriften
- [2] Op hoop van zegen
- [3] Op hoop van Zegen
- [4] Op hoop van zegen te Berlijn
- [5] Op hoop van zegen te Parijs
- [6] Over Op hoop van zegen
Geïnspireerd op Op hoop van zegen
- Muziekdrama: vrij bewerkt door componist Charles Grelinger, Op hoop van zegen: muziekdrama: in 4 bedrijven, 1907
- Opera: muziek van Charles Grelinger, Op hoop van zegen: opera in vier bedrijven, 1928/1929
- M.H.D.-film: regie A. Benno, Op hoop van zegen: het meesterwerk van Herman Heijermans, 1934
- Filmscript: Karin Loomans, Op hoop van zegen, 1986
- Bewerking: Allard Schröder: Herman Heijermans' Op hoop van zegen; naar het filmscript van Karin Loomans 1986
- Speelfilm: Op hoop van zegen: spel van de zee in vier bedrijven, met Danny de Munk, Renée Soutendijk, Huub Stapel 1986
- Bewerking: Peter van Bokhorst, Op hoop van zegen 2002
- Bewerking: Jackie Labordus, Op hoop van zeggen van Herman Heijermans 2004
- Tentoonstelling: Joosje Lamaker (samenst), Esther de Boer-van Rijk: Hollands populairste actrice, in Joods Historisch Museum 2014
- Bewerking: Hans Keijzer, Op hoop van zegen: spel van de zee in vier bedrijven 2016
- Makkelijk-lezen-boek: Marian Hoefnagel, Op hoop van zegen: het bekende toneelstuk van Herman Heijermans, naverteld 2016
- Musical: Producent De Graaf & Cornelissen Producties BV/De Graaf & Cornelissen Entertainment maakte van Heijermans' stuk een musical, geschreven door Allard Blom en met muziek van Tom Bakker. Deze is opgevoerd in 2008/2009 en in 2019.
Secundaire literatuur
- A.W.G. van Riemsdijk [7] 'Tooneelkroniek. "Op Hoop van Zegen" Spel van de zee in 4 bedrijven door Herman Heyermans Jr.', in: Onze Eeuw 1 (1901), p. 326-340
- Adrianus van der Horst, Dertig jaar 'Op hoop van zegen, Maastricht 1931
- W. van Ravesteyn, 'De 'achtergrond' van 'Op hoop van zegen', in: Forum der Letteren 1964, p. 171-176
- Annie Tadema, English translations of Herman Heijermans' "Op hoop van zegen": a polysystem perspective on the translation of dramatic dialogue. Thesis, Ann Arbor 1994
- Stance Eenhuis,[8] '"Die Fische werden schwer bezahlt". Herman Heijermans en zijn Duitse vertaalster Franziska de Graaff-Levy', in: Jaarboek letterkundig Museum 4 (1995), p. 37-60
- Hans Goedkoop, Geluk. Het leven van Herman Heijermans. Amsterdam (1996) m.n. p. 201-216
Bronnen
- Productiedatabase
- In Reprise