Herman Heijermans
Herman Heijermans. Foto: Becker & Maass.
| Naam | Herman Heijermans |
|---|---|
| Pseudoniem | Samuel Falkland, Koos Habbema |
| Geboortedatum | 3 december 1864 |
| Geboorteplaats | Rotterdam |
| Overlijdensdatum | 22 november 1924 |
| Overlijdensplaats | Zandvoort |
| Beroep | Schrijver, Directeur |
| Discipline | Toneel |
| DBNL-profiel | DBNL-profiel |
| IMDb-profiel | 0374041 |
| VIAF-profiel | 32107862 |
Herman Heijermans (1864 - 1924) was een toneelschrijver. Daarnaast schreef hij ook honderden kleine verhaaltjes Falklandjes, ontleend aan zijn pseudoniem Samuel Falkland.
Biografie
Heijermans groeide op als oudste zoon in een liberaal joods gezin met elf kinderen. Herman Heijermans was de jongere broer van de beeldende kunstenares Marie Heyermans en de kinderboekenschrijfster Ida Heijermans en de oudere broer van de sociaal geneeskundige Louis Heijermans. In 1893 begon Heijermans als toneelrecensent bij de net opgerichte krant De Telegraaf. Hij schreef felle kritieken en creëerde daarmee al snel veel vijanden. Hij begon zelf ook toneelstukken te schrijven, die zeer sociaal betrokken waren. Voorbeelden zijn Ghetto (1898), over de bedompte, orthodox-joodse sfeer van sjacheraars en voddenkooplieden, Glück auf! (1911) over de gruwelijke ramp in de mijn Radbod in Westfalen, en het zeer bekende Op hoop van zegen (1900), over de zware omstandigheden van de vissers. De indrukken hiervoor had hij onder meer opgedaan in Scheveningen en Katwijk aan Zee, waar hij enkele jaren woonde en bevriend raakte met de schilder Jan Toorop. De meeste van zijn stukken gingen in première bij De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) in Amsterdam, waar Esther de Boer-van Rijk de voornaamste protagoniste was, vooral als 'Kniertje' in Op hoop van zegen en als 'Eva Bonheur'. Heijermans was ook zeer actief in de socialistische beweging. Hij was in 1897 lid geworden van de in 1894 opgerichte Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP, de voorloper van de PvdA) en schreef voor die partij in 1898 het propagandastuk Puntje. Begin jaren twintig van de 20e eeuw was Heijermans korte tijd directeur van Theater Carré.
In vele steden in Nederland is een straat naar hem genoemd.
Theater/Dans
Een chronologisch en daaronder een link naar een alfabetisch overzicht van de voorstellingen die in première zijn gebracht, c.q. die in Nederland te zien zijn geweest en waarbij hij geregistreerd werd als auteur of librettist, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase.
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
- Idem de voorstellingen die hij heeft geregisseerd
- Idem de voorstellingen waarbij hij geregistreerd werd voor de muziek
Begrafenis
Herman Heijermans overleed in 1924 op 59-jarige leeftijd in zijn huis in Zandvoort aan de gevolgen van kanker. Zijn begrafenis, georganiseerd door de SDAP, vond plaats in Amsterdam. Illustratief voor zijn populariteit is het grote aantal belangstellenden langs de route van de lijkkoets van Zandvoort naar Amsterdam: de mensen stonden rijendik.
Er bestaan filmbeelden van Heijermans' begrafenis. Er zijn geen filmbeelden bekend van Heijermans in levenden lijve.
Onderzoek
Barbara Tepper schreef haar masterscriptie over de opvattingen van Herman Heijermans over het toneel en de maatschappij uit zijn tijd, en op welke manier deze terugkomen in zijn toneelstukken rond 1900. De scriptie is te vinden via de scriptiecatalogus van de Universiteit van Amsterdam.
Externe Links
- Werken van Heijermans op Project Gutenberg
- Biografie van Herman Heijermans in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland
- Librivox: Audioboeken van Heijermans