Tom Schenk
| Naam | Tom Schenk |
|---|---|
| Geboortedatum | 5 augustus 1951 |
| Geboorteplaats | Den Haag |
| Beroep | Decorontwerper, Kostuumontwerper, Scenograaf |
| Website | |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF | |
| RKD |
Biografie
Tom Schenk verliet een jaar voor zijn eindexamen de middelbare school in Den Haag om aan een danscarrière in Duitsland te beginnen. Als negentienjarige zoon van een kunstschilder-tekenaar besloot hij niet in de voetsporen van zijn vader te treden en te kiezen voor de dans. Bij het Hessisches Staatstheater in Wiesbaden werd hem al gauw een baan aangeboden. Terwijl Schenk daar als danser zijn brood verdiende, groeide zijn belangstelling voor de theatervormgeving. Hij maakte na vier jaar de overstap naar het decoratelier van het gezelschap. Na een intensieve kennismaking met de praktische kant van het decorontwerpen kreeg hij na een jaar een beurs voor een opleiding tot assistent-decorontwerper. Als zodanig belandde Schenk bij de Bühnen der Stadt Köln in Keulen. Hij werkte er twee jaar mee aan verschillende opera’s voor bekende scenografen als Achim Freiher, Ezio Frigerio, John Gunter en Erich Wonder. Na veel assistent-schappen kreeg Schenk de kans zelfstandig een decor te ontwerpen voor een ballet. Hij beschouwt die productie als het grote keerpunt in zijn carrière. Vanaf dat moment namen de aanbiedingen toe, ook vanuit Nederland.
In 1976 ontwierp Schenk zijn eerste decor voor het Nederlands Dans Theater. Bij dit gezelschap werkte hij mee aan voorstellingen voor onder meer Jiri Kylian, William Forsythe, Nacho Duato en Nils Christe door heel Europa en daarbuiten. Parallel hieraan ging Schenk vanaf 1978 ook decors en kostuums ontwerpen voor toneel en opera. Via de Haagse Comedie,Toneelgroep Theater en het Publiekstheater kwam hij in dat jaar terecht bij Toneelgroep De Appel. Bij het Publiekstheater ontwierp hij zijn eerste toneelbeeld voor Tsjechov’s Oom Wanja in de regie van Ger Thijs en bij De Appel voor Shakespeare’s De Feeks in de regie van Erik Vos. Deze stelde hem bij De Appel aan als tweede decorontwerper, omdat zijn vaste scenograaf Niels Hamel meer tijd wilde besteden aan de vrije kunst. Tom Schenk werd al snel één van de vaste theatervormgevers van het gezelschap en is er nog steeds aan verbonden. Daarnaast werkte hij voor onder meer De Haagse Comedie, het Nationale Toneel, Globe en het RO Theater en ging hij geleidelijk aan ook meer werken in Duitsland, Oostenrijk, Italië, Frankrijk en Tsjechië. Daarbij beperkt Schenk zich allang niet meer altijd alleen tot het decor. Ook de kostuums en het licht worden meegenomen in de totale scenografie van talrijke toneelvoorstellingen, in nieuwe samenwerkingen die zich inmiddels hebben aangediend. Met regisseur Antoine Uitdehaag werkte hij in München, Wenen en Berlijn en voor regisseur Johan Doesburg ontwierp hij de scenografie voor veel producties van Het Nationale Toneel in Den Haag en dat doet hij daar nog steeds.
Vanaf eind vorige eeuw kreeg theatervormgeving van operaproducties voorrang in Schenk's werk. Zo ontwierp hij de scenografie voor Purcell’s Dido en Aeneas (1995) bij de Opera aan het Spui; Gounod’s Faust (1996) bij de Nationale Reisopera en Verdi’s Falstaff (2001) bij de Staatsopera van Tatarstan in Muziektheater Enschede. Ook werkte en werkt hij veel samen met de Japanse regisseur-acteur Yoshi Oida voor operavoorstellingen in verschillende Europese theaters.
Kenmerkend voor de scenografie van Schenk is dat de door hem ontworpen decors geleidelijk aan overgaan in de bestaande architectuur van de speelruimte. Zo experimenteert hij regelmatig met de opstelling van het publiek. Schenk verkiest zelf eerder als zijn beroepsnaam ‘ruimte-ontwerper’, die ‘environmental’ scenografie schept. Volgens hem moet een ruimte het publiek uitnodigen om zijn verbeelding de vrije loop te laten. Een gedetailleerd uitgewerkt decor slaat, zo meent de ontwerper, de fantasie dood. Hij werkt niet volgens een bepaald principe of een bepaalde stijl. Het is vooral de ruimte en de mise-en-scène die zijn toneelbeeld bepalen. Een nieuwe productie benadert Schenk geheel blanco. ‘In het begin wil je uitpakken, laten zien hoe bijzonder je bent. Het is echt vaak beter om jezelf in te tomen en de ruimte aan het stuk te geven. Daarom moet ik me voor elk nieuwe ontwerp leeg maken’.
Over de ontwikkeling van zijn vak merkte Schenk op: ‘Ooit schilderde ik óf landschappen óf portretten. Nooit de mens in zijn omgeving. Zoals ik vroeger evenmin een poppetje in de maquette zette. Nu kan ik niet meer zonder, maak ik er ook nog licht bij. Ik ben totaler gaan werken. Het vak is eveneens volwassener geworden. De ontwerper heeft een even belangrijke inbreng als de schrijver, de regisseur of de spelers, (..) Jaren geleden was het vanzelfsprekend dat iemand in een Engels stuk een Engelse krant las. Nu moet je zo’n detail wegen: is er wel een krant? In die zin trekt de ontwerper meer touwtjes naar zich toe, meer verantwoordelijkheid. Dat is griezelig en heerlijk’
De decor-en kostuumontwerpen en scèneschetsen van Tom Schenk zijn veelal uitgewerkte tekeningen met een hoge artistieke waarde op zichzelf. Schenk exposeert dit werk vaak in theaterfoyers en galeries, al of niet tijdens de voorstellingen.
Theater CV
Tom Schenk heeft bijgedragen aan 168 productie(s).
Tom Schenk heeft gewerkt in de volgende functies:
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- IsVervaardigdDoor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Decor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Licht - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Tom Schenk heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Fotografie door Tom Schenk
Er zijn 5 foto's die zijn gemaakt door Tom Schenk beschikbaar op de TheaterEncyclopedie:
De feeks 371915
Faust I & II 73993
Faust I & II 73994
Hamlet 363860
Kostuum gedragen door Guy Lavreysen als Woyzeck in Woyzeck Georg Büchner 75263
Ontwerpen Tom Schenk in de Collectie TIN
In de Collectie TIN bevinden zich scènetekeningen, decormaquettes, en kostuums naar ontwerp van Tom Schenk.