Peer Gynt - Henrik Ibsen
(Aantal:0)
Henrik Ibsen, 1900, door Gustav Borgen.
| Titel | Peer Gynt |
|---|---|
| Overige inspiratiebronnen | Peer Gynt is gebaseerd op een Noors volksverhaal. |
| Auteur | Henrik Ibsen |
| Discipline | Toneel |
| Gepubliceerd op | 14 november 1867 |
| Gepubliceerd te | Kopenhagen |
| Wereldpremière op | 24 februari 1876 |
| Wereldpremière te | Oslo |
| Opmerkingen | De Noorse componist Edvard Grieg schreef de muziek bij de voorstelling, de wereldberoemd geworden Peer Gynt Suite. |
Synopsis
Peer Gynt, zoon van de aan lagerwal geraakte John Gynt, is een dichter en opschepper. Zijn moeder minacht hem omdat hij zijn kansen bij de rijke boerendochter Ingrid heeft verspeeld. Op de bruiloft van Ingrid wordt door de andere gasten beschimpt en uitgelachen. Hij vraagt de domineesdochter Solveig ten dans. Hoewel ze zich tot hem aangetrokken voelt, weigert ze, bang dat haar vader dit afkeurt en omdat ze zijn reputatie inmiddels kent. Als ze weg is, begint Peer te drinken en schaakt hij uiteindelijk Ingrid. Hij neemt haar mee de bergen in en brengt de nacht daar met haar door.
Peer wordt hierna verbannen en dwaalt door de bergen, waar hij wordt gezocht door zijn moeder, Solveig en haar vader. Hij ontmoet de dochter van de trollenkoning met wie hij wil trouwen. Haar vader gaat akkoord op voorwaarde dat Peer een trol wordt. Peer komt uiteindelijk bij zinnen en weigert. De dochter van de koning blijkt intussen zwanger te zijn. Peer beweert haar niet te hebben aangeraakt. Hij ontsnapt, maar heeft zich intussen wel het motto van de trollen ‘Wees trouw aan jezelf en naar de hel met de wereld’ eigen gemaakt. Hij bouwt een hut en op een dag verschijnt Solveig. Zij heeft voor hem gekozen. Dan komt er een vrouw met een halfmenselijk jongetje binnen. Het is het kind dat Peer bij haar heeft verwekt. Hij besluit te vluchten nadat een geheimzinnig wezen hem heeft geadviseerd altijd de gemakkelijkste weg te kiezen.
Vele jaren later is hij zakenman in Marokko, die zich onder meer bezighoudt met de slavenhandel en het sturen van heidense beelden naar China. Solveig is hij compleet vergeten. Hij verrijkt zich schaamteloos, maar belandt uiteindelijk in een Egyptisch ziekenhuis en besluit naar Noorwegen terug te keren. Daar wil niemand meer iets met hem te maken hebben behalve Solveig, zijn grote liefde. Zij vergeeft Peer en neemt hem in haar armen, waarna hij vredig sterft.
Achtergrond
Ibsen schreef Peer Gynt zonder acht te slaan op de beperkingen van de conventionele toneelkunst in de 19e eeuw. De veertig scènes bewegen zich ongeremd in tijd en ruimte en tussen bewustzijn en het onbewuste, waarbij folkloristische fantasie en onsentimenteel realisme samenkomen.
Overzichten
Overzicht van uitvoeringen van dit werk en/of producties die op dit werk zijn gebaseerd, en die in Nederland te zien zijn geweest:
Invloed
Peer Gynt is een van de meest uitgevoerde Noorse toneelstukken. De hedendaagse invloed van het stuk zet zich onverminderd voort. Het wordt internationaal op grote schaal uitgevoerd, zowel in traditionele als in moderne experimentele producties.