De knecht van twee meesters - Carlo Goldoni

(Aantal:0)

Titel	De knecht van twee meesters
Vertaling van	Il servitore di due padroni
Overige inspiratiebronnen	De traditie van de vroeg-Italiaanse commedia dell'arte.
Auteur	Carlo Goldoni
Discipline	Toneel
Wereldpremière op	1746
Wereldpremière te	Venetië

Aanvullen

Bekijk alle

reacties

op deze pagina!

Synopsis

Klucht in drie bedrijven.

Pantalone, een Venetiaans zakenman, heeft vernomen dat zijn jonge Turijnse relatie Federigo, aan wie hij zijn dochter Clarice had toegezegd, in een gevecht gedood is. Hij schenkt nu de hand van Clarice aan Silvio, de zoon van de waanwijze dokter Lombardi. Dan verschijnt Federigo, tot grote ontsteltenis der aanwezigen. Tussen die aanwezigen is herbergier Brighella als getuige bij de verloving aanwezig. Zij herkent de in mannenkleren gestoken zuster van Federigo, Beatrice. Hij belooft haar, haar niet te zullen verraden. De gewaande Federigo eist nu de hand van Clarice, om Pantalone in verlegenheid te brengen.

Terwijl binnenskamers de tegengestelde gevoelens over deze onverwachte wending tot uiting worden gebracht, verhuurt Truffalino, de dienaar van Federigo, zich ook als knecht aan Forindo, de geliefde van Beatrice, die naar haar op zoek is. Zonder het van elkaar te weten, en elkaar juist net niet ontmoetend, vinden beide gelieven onderdak in de herberg van Brighella. Daar ontwikkelt zich nu een spel van komische verwarringen en bedriegerijen, omdat Truffalino probeert om zijn beide meesters tegelijkertijd te dienen. Hij dist om zich er uit te redden zoveel leugens op, dat Forindo en Beatrice beiden hun geliefde dood wanen.

Beatrice, die medelijden heeft met Clarice, neemt haar onder geheimhouding in vertrouwen, maar Silvio laat zich door zijn geliefde niet weerhouden om met de gewaande Federigo een tweegevecht op de degen te beginnen, dat hij echter verliest zonder dat er bloed vloeit. Nadat de moeilijkheden bijna onontwarbaar zijn geworden vinden Beatrice en Forindo elkaar. Truffalino slaagt er niettemin in om zijn dubbelrol met kunst-en-vliegwerk vol te houden, totdat hij Smeraldina, de kamenier van Clarisse, ten huwelijk vraagt. De meesters moeten dit goedkeuren, maar daarbij valt hij door de mand. Zijn bedrog wordt hem in de algemene blijdschap over de goede afloop grif vergeven.

(Overgenomen uit 'Wat zullen wij spelen? Beschrijvende catalogus voor het amateurtoneel')

Achtergrond

Op verzoek van acteur Antonio Sacchi schreef Carlo Goldoni in 1743 een eerste versie van Il servitore di due padroni, oftewel De knecht van twee meesters. In de eerste versie werd er nog veel geïmproviseerd. In 1753 legde Goldoni de tekst vast voor de verdere toekomst.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel	Producent	Premièreseizoen	Regisseur	Premièrelocatie
De knecht van twee meesters	De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912)	1900/1901		Hollandsche Schouwburg, Amsterdam
Knecht van twee meesters	Vereenigd Tooneel	1927/1928	Bets Ranucci-Beckmann	Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Een knecht van twee meesters	N.V. Theater	1930/1931	Wijnand Frans	Openluchttheater, Valkenburg
De knecht van twee meesters	N.V. Het Residentie Tooneel	1943/1944	Bets Ranucci-Beckmann	Princesse Schouwburg, 's-Gravenhage
De knecht van twee meesters	De Haagsche Comedie	1949/1950	Cees Laseur	Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
Diener zweier Herren	Österreichische Länderbuhne	1949/1950	Helene Thimig	Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
De knecht van twee meesters	Toneelgroep Puck	1956/1957	Egbert van Paridon	Stadsschouwburg, Haarlem
Arlecchino servitore di due padroni	Holland Festival	1956/1957	Giorgio Strehler	Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
I servitore di due padroni	Piccolo Teatro di Milano	1958/1959	Giorgio Strehler	Stadstheater, Arnhem
De knecht van twee meesters	Nieuwe Komedie	1963/1964	Erik Vos	Stadsschouwburg, Haarlem
De knecht van twee meesters	Koninklijke Vlaamse Schouwburg	1963/1964	Anton Peters (1923-1989)	Stadsgehoorzaal, Dordrecht
De knecht van twee meesters	Amstel Toneel	1965/1966	Jos Manche	Op locatie
Arlecchino servitore di due patroni	Piccolo Teatro di Milano	1966/1967	Giorgio Strehler	Stadsschouwburg, Groningen
Esta ricu nos bida ta	Cultureel Centrum Curaçao (1950)	1968/1969	Bill Smit	Centro pro Arte (1968)
Der Diener zweier Herren	Wiener Tournee-Theater	1968/1969	Helene Thimig	Nederlands Congresgebouw, 's-Gravenhage
De knecht van twee meesters	De Haagsche Comedie	1972/1973	Guido de Moor	Koninklijke Schouwburg, 's-Gravenhage
De knecht van twee meesters (Houwen en trouwen)	Amstel Toneel	1976/1977	Cees Pijpers	Schouwburg Amstelveen, Amstelveen
De knecht van twee meesters	Ro Theater	1978/1979	Franz Marijnen	Rotterdamsche Schouwburg (1947-1984), Rotterdam
Knecht van twee meesters	I Macap	1984/1985		Op locatie
De feint fan twa masters	Fryske Toaniel Stifting Tryater	1986/1987	Guido Wevers, Romke Toering	De Koornbeurs, Franeker
De knecht van twee meesters	Stichting Krats Theaterprodukties	1988/1989	Emmie Langenberg	Cleyntheater, Amsterdam
De knecht van twee meesters	Noord Nederlands Toneel	1991/1992	Evert de Jager, Albert Lubbers	Cultureel Centrum De Klinker, Winschoten
De knecht van twee meesters	Mechels Miniatuur Teater	1993/1994	Marc Bober	Cultureel Centrum De Speeldoos, Baarn
Der Diener zweier Herren	Theater an der Ruhr	1994/1995	Roberto Ciulli	Theater Rotterdam Schouwburg, Rotterdam
De Knecht van twee meesters	Theater Malpertuis	1998/1999	Sam Bogaerts	NES theater De Brakke Grond, Amsterdam
De knecht van twee meesters	Toneelgroep De Appel	1999/2000	Aus Greidanus sr.	Appeltheater, 's-Gravenhage
De knecht van twee meesters	Opera Nijetrijne	2013/2014	Ria Marks	Op locatie

Bronnen

• Productiedatabase
• Gutenberg. The Servant of Two Masters. Cambridge University Press/Fetter Lane, London.
• Wat zullen wij spelen? Beschrijvende catalogus voor het amateurtoneel.