Canon van het Theater in Nederland

De Canon van het Theater in Nederland bevat de 49 belangrijkste gebeurtenissen uit de Nederlandse theatergeschiedenis. Die gebeurtenissen kunnen van alles zijn: een bijzondere voorstelling, een uitzonderlijke acteursprestatie, maar ook de opening van een gebouw, het begin van een opleiding of de start van een gezelschap. In de bijbehorende teksten wordt het belang van de betreffende gebeurtenis steeds uitgelegd, en wordt hij binnen de context van de Nederlandse theatergeschiedenis geplaatst. Een groot aantal namen, titels en begrippen is van een link voorzien. Een simpele muisklik geeft toegang tot nog veel meer informatie.

De 49 gebeurtenissen zijn gekozen in overleg met een twintigtal kenners en vertegenwoordigers van het professionele, Nederlandse theaterveld (zie colofon). Alle disciplines werden daarbij vertegenwoordigd. De canon bevat dus gebeurtenissen uit en teksten over de geschiedenis van het toneel, de dans en de opera . Maar ook circus, cabaret, musical, poppenspel en bewegingstheater komen aan de orde. Hoe groter het aandeel van de betreffende discipline in de Nederlandse theatergeschiedenis is geweest, hoe vaker hij in de canon voorkomt.

De gekozen gebeurtenissen geven, samen met de vensterteksten, naar ons oordeel een goed beeld van de hoogtepunten en belangrijkste ontwikkelingen in de Nederlandse theatergeschiedenis. Maar natuurlijk realiseren we ons dat het ónze keuze is. Zo hebben wij steeds zwaar mee laten wegen of gebeurtenissen op de een of andere manier hun sporen hebben achtergelaten in het actuele theaterlandschap. Daardoor is het zwaartepunt op de na-oorlogse periode komen te liggen. Geen abele spelen dus; en geen Ballet de la Paix. Om dat enigszins te compenseren is de canon ingebed in een aantal tijdlijnen (zie: Theater Tijdlijn), waarin nog veel meer belangrijke of opmerkelijke gebeurtenissen kort beschreven zijn. Aan deze tijdlijnen wordt nog volop doorgewerkt.

Een uitgebreide weergave van de overwegingen achter en de totstandkoming van de Canon van het Theater in Nederland is opgenomen in Boekman 79 (zomer 2009), pp. 54-58

Colofon

De canon van het Theater in Nederland kwam tot stand met medewerking van:

Esmé Apeldoorn, Eliane Attinger, Maaike Bleeker, Paul Blom, Hana Bobkova, Maarten Eilander, Henk van Gelder, Arthur Hofmeester, Nan van Houte, Hans van Keulen, Anja Krans, Isabella Lanz, Hans van Maanen, Frits Naerebout, Joke van Pelt, Marianne Sarstädt, Sonja van der Valk, Eva van Schaik, Henk Scholten, Hilde Scholten, Arthur Sonnen, Onno Stokvis.

Aan de tijdlijnen werd bijgedragen door Esmé van Apeldoorn, Sanne de Maijer, Frits Naerebout en Maaike Polman.

Teksten

Onno Stokvis schreef de teksten over Polly de Heus (1805), Yvonne Georgi (1936), Sonia Gaskell (1954), Koert Stuyf (1964), Het Nationale Ballet (1973), Jiri Kylian (1978) en Nieuwe dans (1979).

Hilde Scholten schreef de teksten over Jean Louis Pisuisse (1917) De Jantjes (1920), Ramses Shaffy (1964) en Joop van den Ende (1993)

Dick Zijp schreef de teksten over Lurelei (1966), Freek de Jonge (1980) en Comedytrain (1990)

Artur Hofmeester schreef de tekst over Toni Boltini (1962)

Anja Krans schreef de tekst over Gerardjan Rijnders (1987)

Marian Pankow schreef de tekst over Ad de Bont (1994)

Joke van Pelt schreef de tekst over Nicolaas Wijnberg (1957)

Henk Scholten schreef de tekst over het Fonds voor de Podiumkunsten (1992)

Alle andere teksten werden geschreven door Rob van der Zalm

Redactie

Hoofdredactie: Rob van der Zalm

Eindredactie: Jos van Doesburg, Tuja van den Berg

Beeldredactie: Sanne de Maijer, Jos van Doesburg

Theater Instituut Nederland, 2011

Navigatiemenu

Meedoen met TheaterEncyclopedie!

Canon van het Theater in Nederland

Inhoud

Klik door naar de gekozen gebeurtenissen

Over de Canon van het Theater in Nederland

Colofon

Teksten

Redactie