Circus

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Circus Jac Althoff 79063.jpg Music-Circus Star Parade In het Koninklijk Circus Althoff 79073.jpg Circus Tony Boltini 79126.jpg

De naam circus wordt gebruikt voor een meestal rondreizend gezelschap en bijhorende organisatie die in een grote tent e.d. amusementsvoorstellingen geeft. Deze voorstellingen bestaan uit verschillende optredens waaronder clowns, acrobaten, trapeze-artiesten, goochelaars, jongleurs, paardendressuur en getemde dieren zoals leeuwen en olifanten etc.

Het woord circus werd in het oude Rome gebruikt voor vaste theaters (ronde arena’s) waar men o.a. paardendressuur en getemde dieren kon zien. In de middeleeuwen waren er losse, rondreizende artiesten als acrobaten en jongleurs. Vanaf de 18e eeuw onstaan de circussen zoals wij die nu kennen. Soms traden deze op in speciale theaters, zoals Carré, maar vanaf het midden van de 19e reizen er ook veel circussen rond met een tent. Bekende circussen zijn Circus Krone, het Groot Russisch Staatscircus en in Nederland Circus Toni Boltini en Circus Renz. Tegenwoordig zijn er ook moderne circussen die de traditionele circus-acts combineren met moderne theatrale middelen, zoals het Cirque du Soleil.

De laatste decennia is er maatschappelijk meer weerstand ontstaan tegen circusnummers met levende dieren. Vooral het gebruik van wilde (niet gedomesticeerde) dieren in circussen ondervindt steeds meer kritiek van dierenbeschermingsorganisaties. Veel circus organisaties zijn thans gestopt met dit soort nummers, op grond van een wettelijk verbod sinds 2015.

Zie ook: Circusaffiches en vooral ook de aparte museum-website van Collecties van de Universiteit van Amsterdam en Stichting TiN

Een chronologisch en en daaronder een link naar een alfabetisch overzicht van de voorstellingen die in Nederland onder de noemer Circus in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase

 
Programma (z.t.) - Theater Carré - 1924-11-15
Zonder titel - Cirkus Mikkenie-Strassburger - 1943-11-03
Zonder titel - Circus Saltarino - 1945-10-01
Comedia - Circus Mullens - 1947-09-02
Zonder titel - Cirkus Mikkenie-Strassburger - 1947-10-01
For Humans Only (Nieuw) - Lotte Goslar - 1956-12-08
Kaps 's in je handjes - Producent onbekend - 1957-01-07
The Greatest Show on Earth - Ringling Bros and Barnum & Bailey Circus - 1964-01-28
Chroniques Coloniales - Le Grand Magic Circus - 1971-09-25
Welfare State Theatre - Holland Festival - 1973-06-15
Houdini - De Nederlandse Operastichting - 1977-09-29
Zonder titel - Festival of Fools - 1978-06-07
Hoogtepunten uit de Peking Opera/ - Peking Opera - 1979-08-02
Hoogtepunten uit de Peking Opera (De vrouwelijke generaals van de famielie Yang) - Peking Opera - 1979-08-02
Kerstcircus Ahoy' - Ahoy' Rotterdam N.V. - 1981-12-24
Zomer 1983 - Ross-Hanson Circus - 1983-06-29
Russisch Staatscircus 1983 - Groot Russisch Staatscircus - 1983-07-29
Alice in het wondercircus - Marionetten-theater Walters & Walters - 1983-08-31
Circus Skunk - Circus Skunk - 1983-08-31
Abstract circus - Stichting Abstract Circus - 1984-06-02
De bron van de verbeelding - Festival of Fools - 1984-06-04
Circus van Peking - Circus van Peking - 1984-08-21
Schoon schip - Cabaret Touchwood - 1984-11-17
Circus spektakel - Ra - Ra Zoo - 1985-08-29
Circo Fiasco - Gebroeders Fiasco - 1985-08-31
Circus - Familie Knie - 1985-12-22
Hemel en aarde - Wim Akkermans - 1986-04-01
De hoe-hoed - Circus Bollewang - 1986-05-17
Straattheater - PleinTheaterfestival - 1986-06-04
Femmes de cirque - Holland Festival - 1986-06-04
Circus van Peking - Chinees Staatscircus - 1986-07-16
Circus Knie - - 1986-12-18
Wintercircus - Nationaal Nederlands Wintercircus Martin Hanson B.V. - 1986-12-20
Malter Circus - - 1986-12-31
Spaanse pepers - Circus Theater Glurnz - 1987-04-08
Prima Donna - Compagnie Barbarie - 1987-04-16
Prima Donna - Compagnie de Barbarie - 1987-04-16
!Heren - Heren! - Stichting Theatergroep Vente Binkies - 1987-05-05
De klassieker - CircusTheaterSchool Poehaa - 1987-05-05 Circus doe je zelf
Circus doe je zelf, de klassieker - CircusTheaterSchool Poehaa - 1987-05-05
Ulaanbatur - Haags Zomer Festival - 1987-06-13
The Death and Resurrection Show - Haags Zomer Festival - 1987-06-14
Circus Peckerino - Roy Lavitt - 1987-06-15
Groot Chinees Staatscircus - Groot Chinees Staatscircus - 1987-07-09
Wereldkerstcircus - Nederlands Theaterbureau B.V. - 1987-12-10
Lady Komedie - Humor Festival - 1988-03-02
Pastunette - De Haagse Zomer - 1988-06-16
Zonder titel - Chinees Staatscircus - 1988-06-23
Rotterdam - V.O.F. Familie Fiasco - 1988-06-30
Zonder titel - Straatfestival Vlissingen - 1988-07-25
Wintercircus - Nationaal Nederlands Wintercircus Martin Hanson B.V. - 1988-12-21
Wereldkerstcircus - Stichting Carré Theaterprodukties - 1988-12-22
Wereldkerstcircus - - 1988-12-22
Wereldkerstcircus 1988 - Stichting Carré Theaterprodukties - 1988-12-22
Zonder titel - Moskou's Staatscircus - 1989-01-18
Boutchik - Théâtre du Bilboquet - 1989-04-08
Zonder titel - Terschellings Oerol - 1989-06-16
Zonder titel - Circus Krone - 1989-06-22
Zonder titel - Teatro Fantastico - 1989-06-30
The Crazy Blues Circus Theatre - Terschellings Oerol - 1989-07-09
Circus Mullens - Circus Mullens - 1989-07-25
Oost-Hilariaans Staatscircus - Theatergroep Gebakken Eieren - 1989-08-01
Tout un cirque - Limburgs Straattheater Festival - 1989-08-08
Acromagie - Woedy Woet Tricky Theater - 1989-08-09
Maffioso - Circustheater van de Camp - 1989-10-05
Zirku - De Bochel - 1989-12-01
Circusvoorstelling - Kindertheater Elleboog - 1989-12-16
Wereldkerstcircus - - 1989-12-21
Wereldkerstcircus - Nederlands Theaterbureau B.V. - 1989-12-21
Wereldkerstcircus 1989 - - 1989-12-23
Kerstcircus Utrecht - Stadsschouwburg Utrecht - 1989-12-23
Wereldkerstcircus 1989 - Stichting Carré Theaterprodukties - 1989-12-23
Wintercircus - - 1989-12-24
In Concert - Sèmola Teatre - 1990-06-08
Robin Hoedje - Terschellings Oerol - 1990-06-16
Wintercircus - - 1990-12-08
Wereldkerstcircus - Nederlands Theaterbureau B.V. - 1990-12-20
Kerstcircus Utrecht - Stadsschouwburg Utrecht - 1990-12-22
Kijk nou eens - Kunstenmakerstheater Jan Rauh - 1991-05-15
The Princesess Wedding - Middeleeuws spektakel - Festival Theater aan de Werf - 1991-06-08
… overige resultaten

Bronnen