Nikolaj Gogol
| Naam | Nikolaj Gogol |
|---|---|
| Volledige naam | Nikolaj Vasiljevitsj Gogol |
| Geboortedatum | 1 april 1809 |
| Geboorteplaats | Velyki Sorotsjyntsi, Mirgorod |
| Overlijdensdatum | 4 maart 1852 |
| Overlijdensplaats | Moskou |
| Beroep | Schrijver |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| IBDb | |
| VIAF |
Biografie
Gogol kwam uit Klein-Rusland (Oekraïne). Zijn ouders bewoonden een klein landgoed in het gouvernement Poltava. Hij volgde het gymnasium in Nezjin. In 1828 ging hij naar Sint-Petersburg om een baan te zoeken bij de overheid. Het jaar daarop publiceerde hij zijn eerste gedicht.
Van 1834 tot 1835 was hij hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Sint-Petersburg. Dat was geen succes en hij nam zelf ontslag. Gogol gebruikte de ervaring in een satirisch verhaal. In 1835 legde hij zich volledig toe op het schrijven. Zijn verdere leven zwierf hij rond door Europa, woonde in Parijs en op diverse plaatsen in Rome en had hij last van verschillende kwalen, zoals depressie. Uiteindelijk overleed hij in Moskou in 1852.
Theater CV
Nikolaj Gogol heeft bijgedragen aan 47 productie(s).
Nikolaj Gogol heeft gewerkt in de volgende functies:
- Bedacht naar - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Nikolaj Gogol heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) | 1907/1908 | 1 augustus 1908 | Willem van Korlaar jr. |
| Trouwen...? | Auteur (schrijver libretto, scenario) | N.V. Het Tooneel | 1919/1920 | 17 april 1920 | Louis Saalborn |
| Het Huwelijk | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stanislavski's Moskauer Künsttheater | 1926/1927 | 13 april 1927 | N. Massalitinow |
| Karussel | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Moskauer Künstlertheater | 1930/1931 | 29 augustus 1930 | A. Rakitine, P. Pavloff |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Moskauer Künstlertheater | 1931/1932 | 11 januari 1932 | A. Rakitine, P. Pavloff |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | N.V. Amsterdamsche Tooneelvereeniging (1932-1938) | 1934/1935 | 8 september 1934 | Albert van Dalsum |
| Trouwen...? | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Rotterdams Toneel | 1947/1948 | 5 maart 1948 | Paul Storm |
| De Revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1950/1951 | 21 april 1951 | Peter Scharoff |
| Het huwelijk | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1956/1957 | 29 maart 1957 | Peter Scharoff |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Nieuw Rotterdams Toneel | 1962/1963 | 19 april 1963 | Peter Scharoff |
| Het dagboek van een waanzinnige | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Cultureel Centrum Vilvoorde | 1963/1964 | 28 februari 1964 | Rik Hancké |
| Een avond in het oude Rusland | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Jules Croiset | 1964/1965 | 12 juni 1965 | |
| De spelers | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Arena | 1965/1966 | 22 januari 1966 | Bert Dijkstra |
| Diary of A Madman | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Toneelgroep Studio | 1965/1966 | 5 juli 1966 | Kees van Iersel |
| Dagboek van een krankzinnige | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging | 1966/1967 | 1 mei 1967 | Rik Hancké |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Nederlandse Comedie | 1968/1969 | 21 september 1968 | Han Bentz van den Berg |
| Diligentia verbouwd vernieuwd verjongd | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Producent onbekend | 1971/1972 | 4 oktober 1971 | |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Publiekstheater | 1973/1974 | 19 december 1973 | Jan Grossman |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Henk van Ulsen | 1974/1975 | 24 oktober 1974 | Kees van Iersel |
| Het dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Harlekijn België | 1975/1976 | 2 december 1975 | Michel Lafaille |
| Uit het dagboek van een krankzinnige | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Blauwe Zaal Produkties | 1979/1980 | 14 november 1979 | Vera Baresová |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Henk van Ulsen | 1980/1981 | 2 oktober 1980 | |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Haagsche Comedie | 1980/1981 | 13 december 1980 | Pierre Laroche |
| Quarter Quote | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Gruppo Trutto Dramatico | 1987/1988 | 12 mei 1988 | Kees van Leeuwen |
| Van voren verloren | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Theater Plok | 1988/1989 | 29 december 1988 | |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Nieuw Ensemble RaamTeater | 1988/1989 | 28 oktober 1989 | Julienne de Bruyn |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater Close-Up | 1990/1991 | 20 maart 1990 | Saban Ol |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 1990/1991 | 14 december 1990 | Franz Marijnen |
| Het uiteenvallen van de mantel | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Esenin | 1991/1992 | 20 september 1991 | Nicolaj Caiazza |
| Mad Man | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Millennium Productions | 1993/1994 | 21 juli 1994 | |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theaterschool | 1995/1996 | 27 juni 1996 | Theu Boermans |
| Het portret | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Rein Edzard Produkties | 1996/1997 | 4 oktober 1996 | Mieke Lelyveld |
| Het Portret | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Het Hof | 1997/1998 | 19 september 1997 | Mieke Lelyveld |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting De Jungle | 1998/1999 | 13 oktober 1998 | Jan Ritsema |
| Kerstavond | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Amsterdam Chamber Theatre | 1999/2000 | 15 december 1999 | Vladimir Koifman |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Els inc. | 2001/2002 | 8 november 2001 | Arie de Mol |
| Die Nase | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Puppetplayers | 2002/2003 | 21 september 2002 | |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Paardenkathedraal | 2003/2004 | 21 november 2003 | Dirk Tanghe, Paula Bangels |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Peter Faber | 2005/2006 | 23 november 2005 | Helmert Woudenberg |
| Het portret | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Branoul Producties | 2009/2010 | 11 maart 2010 | Ron Kaat |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Branoul Producties | 2009/2010 | 1 april 2010 | Manon Barthels |
| Tussenrussen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Theatertroep | 2014/2015 | 8 oktober 2014 | |
| De revisor | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Het Nationale Toneel | 2015/2016 | 16 januari 2016 | Theu Boermans |
| De neus | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater RAST | 2017/2018 | 9 februari 2018 | Ada Ozdogan |
| Dagboek van een gek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Carte Blanche | 2018/2019 | 6 juni 2019 | Stefan Jung |
| De neus | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Unieke Zaken | 2020/2021 | 15 januari 2021 | Herman Bolten |
Bespreking van zijn werk
[[Bestand:Nicolas Gogol.jpg|thumb|250px|Gevelteken voor Gogol in Via Capo le Case, een van zijn adressen te Rome vlakbij Piazza di Spagna.
[[Bestand:Gogol by Repin.jpg|thumb|250px|Gogol verbrandt het manuscript van deel 2 van "Dode Zielen", schilderij uit 1909 door Ilja Repin, Tretjakovgalerij, Moskou.]] In 1829 publiceerde Gogol het gedicht Hanz Küchelgarten. Van 1831 tot 1832 werkte Gogol aan Avonden op een dorp nabij Dikanka. Dit is een vrolijke, folkloristische verhalenbundel, geïnspireerd door zijn jeugdjaren in Oekraïne. Het was eveneens in 1831 dat hij kennis maakte met Poesjkin, en enkele maanden later ook met Madame Smirnova. Dankzij hen werd hij geïntroduceerd in de Sint-Peterburgse literaire salons. Het was ook Poesjkin die Gogol de thema's aanreikte voor De Revisor, en Dode zielen. Aanvankelijk werd Gogol door de literaire kritiek gezien als een Oekraïense, niet Russische auteur.
Gogol was een belangrijk exponent van het Russisch realisme. Thema's die vaak terugkeren in zijn werk zijn de duivel en de tegenstelling tussen schijn en werkelijkheid. Ook schreef hij veel over Sint-Petersburg. Rond 1836 kwam zijn toneelstuk De Revisor uit. Een ander toneelstuk van hem is Huwelijk.
Daarnaast schreef hij ook verhalen zoals De neus en Dagboek van een gek, beide uit 1835. Later werden deze verhalen gebundeld in Petersburgse vertellingen. Een beroemde novelle van Gogol in deze bundel is De mantel. Over deze novelle schreef Vladimir Nabokov: "Met zijn onsterfelijke verhaal De mantel, werd Nikolaj Gogol de grootste kunstenaar die Rusland ooit heeft voortgebracht."
Een waar meesterwerk van Gogol is de roman Dode zielen (1842). De bedoeling was om een trilogie te schrijven, maar alleen deel 1 is geheel overgebleven; Gogol verbrandde dat deel van zijn werk waar hij ontevreden over was, zodat van deel 2 slechts enkele fragmenten bewaard zijn. Achteraf had hij spijt van deze vernietiging. Dode zielen gaat over de landheer Tsjitsjikov, die langs landheren gaat om hun zogenaamde 'dode zielen' (lijfeigenen ('zielen') bleven ook na hun dood op de zogenaamde revisielijsten staan) op te kopen. Levendig worden de ontmoetingen met deze zeer uiteenlopende personages beschreven.
Publicaties
Poëzie
- Ode aan Italië (1829)
- Hanz Küchelgarten (1829)
Korte verhalen
- Avonden op een dorp bij Dikanka (1832)
- Deel één
- Inleiding
- De jaarmarkt van Sorotsjintsy
- De avond voor Sint-Jan
- Meinacht of Het verdronken meisje
- De verdwenen missive
- Deel twee
- Inleiding
- Kerstnacht
- Vreselijke wraak
- Ivan Fjodorovitsj Sjponka en zijn tante
- Een betoverde plek
- Deel één
- Mirgorod (1835)
- Ouderwetse landeigenaars
- Taras Boelba
- Vi
- Verhaal, hoe Ivan Ivanovitsj overhoop kwam te liggen met Ivan Nikiforovitsj
- Arabesken of Petersburgse vertellingen (1835-'42)
- Nevski Prospekt
- Aantekeningen van een krankzinnige
- De neus
- Het portret
- De mantel
- De kales
Drama
- De revisor (1836)
- Het huwelijk (1842)
Roman
- Dode zielen
- Deel één (1842)
- Deel twee (onvoltooid)
Verfilmingen
Van Gogols werken zijn verschillende verfilmingen gemaakt. Joeri Norstein is sinds 1981 bezig een animatiefilm te maken van De Mantel.
Vernoemd
- Krater Gogol op Mercurius gelegen op 28,1° zuiderbreedte, 146,4° westerlengte, diameter 87 km.