Inhoud
Nikolaj Gogol
| Naam | Nikolaj Gogol |
| Geboren | Velyki Sorotsjyntsi, 1 april 1809 |
| Overleden | Moskou, 4 maart 1852 |
Nikolaj Vasiljevitsj Gogol (Russisch: Николай Васильевич Гоголь) (Velyki Sorotsjyntsi, nabij Mirgorod, 1 april 1809 – Moskou, 4 maart 1852) was de eerste grote Russische/Oekraïense prozaïst van de 19e eeuw.
Biografie
Gogol kwam uit Klein-Rusland (Oekraïne). Zijn ouders bewoonden een klein landgoed in het gouvernement Poltava. Hij volgde het gymnasium in Nezjin. In 1828 ging hij naar Sint-Petersburg om een baan te zoeken bij de overheid. Het jaar daarop publiceerde hij zijn eerste gedicht.
Van 1834 tot 1835 was hij hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Sint-Petersburg. Dat was geen succes en hij nam zelf ontslag. Gogol gebruikte de ervaring in een satirisch verhaal. In 1835 legde hij zich volledig toe op het schrijven. Zijn verdere leven zwierf hij rond door Europa, woonde in Parijs en op diverse plaatsen in Rome en had hij last van verschillende kwalen, zoals depressie. Uiteindelijk overleed hij in Moskou in 1852.
Bespreking van zijn werk
In 1829 publiceerde Gogol het gedicht Hanz Küchelgarten. Van 1831 tot 1832 werkte Gogol aan Avonden op een dorp nabij Dikanka. Dit is een vrolijke, folkloristische verhalenbundel, geïnspireerd door zijn jeugdjaren in Oekraïne. Het was eveneens in 1831 dat hij kennis maakte met Poesjkin, en enkele maanden later ook met Madame Smirnova. Dankzij hen werd hij geïntroduceerd in de Sint-Peterburgse literaire salons. Het was ook Poesjkin die Gogol de thema's aanreikte voor De Revisor, en Dode zielen. Aanvankelijk werd Gogol door de literaire kritiek gezien als een Oekraïense, niet Russische auteur.
Gogol was een belangrijk exponent van het Russisch realisme. Thema's die vaak terugkeren in zijn werk zijn de duivel en de tegenstelling tussen schijn en werkelijkheid. Ook schreef hij veel over Sint-Petersburg. Rond 1836 kwam zijn toneelstuk De Revisor uit. Een ander toneelstuk van hem is Huwelijk.
Daarnaast schreef hij ook verhalen zoals De neus en Dagboek van een gek, beide uit 1835. Later werden deze verhalen gebundeld in Petersburgse vertellingen. Een beroemde novelle van Gogol in deze bundel is De mantel. Over deze novelle schreef Vladimir Nabokov: "Met zijn onsterfelijke verhaal De mantel, werd Nikolaj Gogol de grootste kunstenaar die Rusland ooit heeft voortgebracht."
Een waar meesterwerk van Gogol is de roman Dode zielen (1842). De bedoeling was om een trilogie te schrijven, maar alleen deel 1 is geheel overgebleven; Gogol verbrandde dat deel van zijn werk waar hij ontevreden over was, zodat van deel 2 slechts enkele fragmenten bewaard zijn. Achteraf had hij spijt van deze vernietiging. Dode zielen gaat over de landheer Tsjitsjikov, die langs landheren gaat om hun zogenaamde 'dode zielen' (lijfeigenen ('zielen') bleven ook na hun dood op de zogenaamde revisielijsten staan) op te kopen. Levendig worden de ontmoetingen met deze zeer uiteenlopende personages beschreven.
Publicaties
Poëzie
- Ode aan Italië (1829)
- Hanz Küchelgarten (1829)
Korte verhalen
- Avonden op een dorp bij Dikanka (1832)
- Deel één
- Inleiding
- De jaarmarkt van Sorotsjintsy
- De avond voor Sint-Jan
- Meinacht of Het verdronken meisje
- De verdwenen missive
- Deel twee
- Inleiding
- Kerstnacht
- Vreselijke wraak
- Ivan Fjodorovitsj Sjponka en zijn tante
- Een betoverde plek
- Deel één
- Mirgorod (1835)
- Ouderwetse landeigenaars
- Taras Boelba
- Vi
- Verhaal, hoe Ivan Ivanovitsj overhoop kwam te liggen met Ivan Nikiforovitsj
- Arabesken of Petersburgse vertellingen (1835-'42)
- Nevski Prospekt
- Aantekeningen van een krankzinnige
- De neus
- Het portret
- De mantel
- De kales
Drama
- De revisor (1836)
- Het huwelijk (1842)
Roman
- Dode zielen
- Deel één (1842)
- Deel twee (onvoltooid)
Verfilmingen
Van Gogols werken zijn verschillende verfilmingen gemaakt. Joeri Norstein is sinds 1981 bezig een animatiefilm te maken van De Mantel.
Vernoemd
- krater Gogol op Mercurius gelegen op 28,1° zuiderbreedte, 146,4° westerlengte, diameter 87 km.
Externe links
|
Meer mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Nikolai Gogol op Wikimedia Commons. |
Biografie
Theater/Dans
Film
TV
Overig
Trivia
Externe Links
Bronnen