Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Portret van Peter Scharoff 101676.jpg

NaamPeter Scharoff
Volledige naamPjotr (Peter) Fjedorovitsj Sjarov
Geboortedatum12 mei 1886
Geboorteplaats Perm
Overlijdensdatum18 april 1969
Overlijdensplaats Rome
BeroepRegisseur, Directeur
Externe databases:
IMDb
VIAF

Peter Scharoff (1886 - 1969) was een Russisch regisseur die van grote invloed is geweest op het Nederlands toneel. Hij werd beroemd door zijn Tsjechov-regies in de jaren vijftig en zestig in Nederland. Hij wordt gezien als de grondlegger van het regisseurstheater en als degene die Stanislavski’s acteermethode in Nederland introduceert.

Na een studie rechten belandt Sjarov in 1904 als leerling-acteur bij het beroemde gezelschap van regisseur Konstantin Stanislavski in het Moskous Kunst Theater waaraan Anton Tsjechov als huisschrijver verbonden is. Tien jaar lang werkt Sjarov nog voor Stanislavki’s artistieke concurrent Meyerhold, maar hij keert toch weer terug bij het Moskous Kunst Theater om Stanislavski’s vaste co-regisseur en secretaris te worden. In 1927 komt hij voor het eerst naar Nederland met zijn Praagse Groep, een dependance van het Moskous Kunst Theater. Onder de indruk van zijn werk vraagt toneelleidster en actrice Rika Hopper hem een gastregie te doen. Sjarov begint aan een Europese carrière en vestigt zich in 1933 in Rome.

Vanaf 1947 regisseert Sjarov tot zijn dood in 1969 bijna alle Tsjechov-voorstellingen die in Nederland worden gespeeld. Ook laat hij Nederland kennis maken met andere Russische schrijvers als Gogol, Gorki en Toergenjev. In totaal doet hij 28 toneelregies, drie operaregies en een televisieregistratie van De Kersentuin (1962).

Regisseur Peter Scharoff aan het werk (rechtsachter: Johan Fiolet). Foto F.L. Lemaire/MAI. Collectie TIN.
Hij regisseert bij alle grote gezelschappen, van Toneelgroep Comedia, De Nederlandse Comedie tot De Haagsche Comedie en van Rika Hopper Tooneelgezelschap tot het Nieuw Rotterdams Toneel. Hij werkt met legendarische acteurs als Ko van Dijk, Ank van der Moer, Ellen Vogel, Han Bentz van den Berg en Ton Lutz.

Sjarov staat onder acteurs bekend als een tiran. Met vernederingen en gescheld loodst hij de acteurs door een stuk. Maar hij is ook een acteursregisseur. Hij laat de acteurs – in de geest van zijn leermeester Stanislavski – nadenken over hun personage. Ook laat hij zien dat Tsjechovs stukken geen tragedies, maar komedies zijn. Sjarovs regies worden vergeleken met composities, omdat hij acteurs, tekst en mise-en-scène in harmonie met elkaar brengt. Zijn regies kenmerken zich door de grote aandacht voor detail, wat hem de bijnaam ‘grootmeester van het detail’ oplevert. Kritiek op Sjarov is er echter ook: zijn voorstellingen zijn traag waardoor de spanning wegzakt.

Voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van het Nederlands Toneel wordt Sjarov in 1961 benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Zeven jaar later, in 1969, overlijdt Sjarov in Rome aan een hersentrombose. In 1991 maakt documentairemaker Hans Keller in samenwerking met Ton Lutz een hommage aan de Russische regisseur, Sjarov in Holland.


Peter Scharoff heeft bijgedragen aan 36 productie(s).

Peter Scharoff heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Peter Scharoff heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Het leven grijpt... Regie NV Het Rika Hopper Tooneelgezelschap (1922-1930) 1927/1928 27 september 1927 Peter Scharoff
Herfstviolen Regie NV Het Rika Hopper Tooneelgezelschap (1922-1930) 1929/1930 2 november 1929 Peter Scharoff
Een maand op het land Regie Toneelgroep Comedia 1946/1947 10 maart 1947 Peter Scharoff
Nachtasyl Regie Toneelgroep Comedia 1948/1949 8 april 1949 Peter Scharoff
De drie zusters Regie Toneelgroep Comedia 1949/1950 20 februari 1950 Peter Scharoff
Oom Wanja Regie Toneelgroep Comedia 1950/1951 4 december 1950 Peter Scharoff
De brief van Don Juan Regie Toneelgroep Comedia 1950/1951 9 december 1950 Peter Scharoff
De Revisor Regie De Haagsche Comedie 1950/1951 21 april 1951 Peter Scharoff
De kersentuin Regie De Haagsche Comedie 1951/1952 22 maart 1952 Peter Scharoff
Het dagboek van een deugniet Regie De Nederlandse Comedie 1953/1954 9 oktober 1953 Peter Scharoff
De blauwe heuvel Regie De Haagsche Comedie 1953/1954 28 november 1953 Peter Scharoff
De drie zusters Regie De Nederlandse Comedie 1954/1955 2 oktober 1954 Peter Scharoff
Het onweer Regie Stichting Rotterdams Toneel 1954/1955 13 november 1954 Peter Scharoff
Verdriet door verstand Regie De Haagsche Comedie 1954/1955 1 januari 1955 Peter Scharoff
Eugen Onegin Regie Stichting De Nederlandse Opera 1954/1955 15 juni 1955 Peter Scharoff
Mariana Pineda Regie De Nederlandse Comedie 1955/1956 8 oktober 1955 Peter Scharoff
Iwanow Regie De Nederlandse Comedie 1956/1957 6 oktober 1956 Peter Scharoff
Het huwelijk Regie De Haagsche Comedie 1956/1957 29 maart 1957 Peter Scharoff
Oom Wanja Regie De Nederlandse Comedie 1957/1958 28 september 1957 Peter Scharoff
Platonof Regie De Haagsche Comedie 1957/1958 8 maart 1958 Peter Scharoff
Het landgoed Stepantsjikowo Regie De Nederlandse Comedie 1958/1959 11 oktober 1958 Peter Scharoff
De meeuw Regie Stichting Rotterdams Toneel 1959/1960 5 maart 1960 Peter Scharoff
De kersentuin Regie De Haagsche Comedie 1959/1960 9 april 1960 Peter Scharoff
De vrolijke vrouwtjes van Windsor Regie Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1960/1961 29 oktober 1960 Peter Scharoff
Raskolnikoff Regie Stichting De Nederlandse Opera 1962/1963 2 november 1962 Peter Scharoff
Een maand op het land Regie Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1962/1963 15 december 1962 Peter Scharoff
De revisor Regie Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1962/1963 19 april 1963 Peter Scharoff
De klaploper Regie Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1963/1964 24 januari 1964 Peter Scharoff
Kinderen van de zon Regie De Haagsche Comedie 1964/1965 3 oktober 1964 Peter Scharoff
De meeuw Regie Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1964/1965 29 november 1964 Peter Scharoff
Fragmenten uit het werk van Anton Tsjechow Regie Nieuwe Komedie 1964/1965 25 april 1965 Peter Scharoff
Drie zusters Regie Toneel- en Televisiegezelschap Ensemble 1965/1966 1 januari 1966 Peter Scharoff
Oom Wanja Regie Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1966/1967 3 maart 1967 Peter Scharoff
De beer Regie De Noorder Compagnie 1967/1968 29 mei 1968 Peter Scharoff
Het jubileum Regie De Noorder Compagnie 1967/1968 29 mei 1968 Peter Scharoff
Het huwelijksaanzoek Regie De Noorder Compagnie 1967/1968 29 mei 1968 Peter Scharoff


Bronnen