Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf Rigoletto)
Ga naar: navigatie, zoeken


Unknown.png

TitelRigoletto
Geïnspireerd opLe Roi s'amuse - Victor Hugo
Libretto (met teksten van)Francesco Maria Piave
ComponistGiuseppe Verdi
DisciplineOpera & operette
Wereldpremière op11 maart 1851
Wereldpremière teTeatro la Fenice, Venetië
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

De Hertog van Mantua leidt een leven vol pleziertjes en het veroveren van zoveel mogelijk vrouwen, waaronder de vrouwen dochters van zijn hovelingen. Monterone is woedend op de hertog, omdat hij zijn dochter heeft onteerd. De hofnar Rigoletto drijft de spot met zijn woede en hij vervloekt de hofnar.]]

Rigoletto maakt zich wel zorgen over deze vloek en wordt op weg naar huis aangesproken door de beroepsmoordenaar Sparafucile.

Thuisgekomen wordt hij verwelkomd door zijn dochter Gilda die hij daar verborgen houdt voor de zijn werkgever de hertog en de hovelingen. Rigoletti bezweert haar en haar huishoudster met niemand te spreken. Gilda vraagt zich af waarom zij zo weg gehouden wordt van de wereld en voelt zich ook schuldig omdat zij een jonge man heeft ontmoet op weg naar de kerk. Die jonge man verschijnt zodra Rigoletto weer weg is en hij en Gilda verklaren hun liefde voor elkaar.

Buiten sluipen de hovelingen bij het huis van Rigoletto met de bedoeling zijn vermeende liefje te ontvoeren. Rigoletto teruggedreven naar het huis, ontmoet hij de gemaskerde hovelingen, die hem vertellen dat ze de gravin van Ceprano voor de hertog gaan ontvoeren. Ze vragen of hij mee wil doen en binden hem vervolgens een blinddoek voor. Dan ontvoeren zij Gilda en laten Rigoletto vertwijfeld achter.

De hertog is teruggekeerd in het paleis en de hovelingen vertellen hem dat zij het liefje van Rigoletto hebben ontvoerd; de hertog gaat haar 'troosten'. Rigoletto komt binnen en smeekt de hovelingen te vertellen waar zijn dochter is, begrijpen dat Gilda zijn dochter is. Rigoletto begrijp daaruit dat ze bij de hertog is, maar inmiddels vetrokken, Gild geheel ontredderd achter latend. Rigoletto zweert dat hij zich zal wreken.

Rigoletto maakt een afspraak met de huurmoordenaar Sparafucile. Hij zal de hertog die door zijn aantrekkelijke zuster naar hun herberg is gelokt vermoorden. Gilda, houd ondanks alles nog steeds van haar 'arme student' de hertog en stuurt het moordplan in de war, waarbij zij zich laat vermoorden in plaats van de hertog. Rigoletto, die het lijk van de hertog zelf wilde zien, ontvangt nu een stervende Gilda.

Achtergrond

Rigoletto is een populaire opera in drie bedrijven van Giuseppe Verdi op een Italiaans libretto van Francesco Maria Piave, dat is gebaseerd op het drama van Victor Hugo: Le Roi s'amuse uit 1832. De opera ging in première op 11 maart 1851 in het Teatro la Fenice, te Venetië.

Voor meer getailleerde informatie over de inhoud van deze opera, de muziek, de verdere uitvoeringsgeschiedenis etc. zie wikipedia in het Nederlands of iets uitgebreider in het Engels.

Overzichten

Overzicht van uitvoeringen van dit werk en/of producties die op dit werk zijn gebaseerd, en die in Nederland te zien zijn geweest:

Titel Producent Premièreseizoen Muzikale leiding Premièrelocatie
Rigoletto Italiaansch Opera-Gezelschap 1860/1861 Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890)
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1879/1880 Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1886/1887 Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Rigoletto Hollandsch Opera-Gezelschap 1889/1890 Cornelis van der Linden Parkschouwburg, Amsterdam
Rigoletto Nederlandsche Opera 1890/1891 Cornelis van der Linden Parkschouwburg, Amsterdam
Rigoletto Hoogduitsche Opera 1890/1891 Arthur Seidel Groote Schouwburg, Rotterdam
Rigoletto Nederlandsche Opera 1893/1894 Cornelis van der Linden Parkschouwburg, Amsterdam
Rigoletto Nederlandsche Opera 1896/1897 Cornelis van der Linden Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1899/1900 Édouard Barwolf Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Rigoletto Nederlandsche Opera 1900/1901 Cornelis van der Linden Groote Schouwburg, Rotterdam
Rigoletto Nederlandsche Opera 1901/1902 Cornelis van der Linden Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1902/1903 Jules Lecocq Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Rigoletto De Nederlandsche Opera 1903/1904 Richard Hageman Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Italiaansche Opera 1904/1905 Angelo Disconzi Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Rembrandt Theater (Amsterdam) 1905/1906 Alois Dostal Rembrandt Theater, Amsterdam
Rigoletto Italiaansche Opera 1906/1907 Francesco Coniglio Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Rigoletto (1e en 4e acte) Italiaansche Opera 1907/1908 Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1908/1909 Jules Lecocq Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto N.V. Nederlandsche Opera en Operette 1910/1911 Jan Albert Kwast Rembrandt Theater, Amsterdam
Rigoletto Théâtre Royal Français de la Haye 1914/1915 Jules Deveux Théâtre Royal Français de la Haye, 's-Gravenhage
Rigoletto Nederlandsche Opera 1917/1918 Willem Harmans Groote Schouwburg, Rotterdam
Rigoletto Nederlandsche Opera 1919/1920 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Italiaansche Opera 1923/1924 Giovanni Fratini Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam
Rigoletto N.V. De Opera 1924/1925 Jacobus J. van Amerom Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Italiaansche Opera 1924/1925 Giovanni Fratini Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Italiaansche Opera 1925/1926 Giovanni Fratini Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Italiaansche Opera 1929/1930 Mario Parenti, Vincenzo Marini Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Italiaansche Opera 1931/1932 Vincenzo Marini Groote Schouwburg, Rotterdam
Rigoletto Italiaansche Opera 1940/1941 Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Stedelijke opera Krefeld 1941/1942 Werner Richter-Reichhelm Philips Ontspannings Centrum, Eindhoven
Rigoletto Deutsches Theater in den Niederlanden 1942/1943 Edmondo de Vecchi Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1943/1944 Otto Glastra van Loon, Jan van Epenhuijsen Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Gemeentelijk Theaterbedrijf Amsterdam 1945/1946 Cor Olthuis, Jan van Epenhuijsen Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Stichting De Nederlandse Opera 1946/1947 Paul Pella Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto De Nederlandsche Opera (gevestigd te Amsterdam) 1948/1949 Paul Pella Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Stichting De Nederlandse Opera 1951/1952 Charles Bruck Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1952/1953 Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Zuid Nederlandse Opera 1955/1956 André Rieu, Jan Hupperts, Hein 's- Gravesande Op locatie
Rigoletto Opera Forum 1956/1957 Paul Pella Twentse Schouwburg, Enschede
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1956/1957 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Stichting De Nederlandse Opera 1957/1958 Arrigo Guarnieri Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1959/1960 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1960/1961 Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, 's-Gravenhage
Rigoletto Koninklijke Muntschouwburg 1961/1962 Stadsschouwburg, Nijmegen
Rigoletto Theatre Royal de la Monnaie Bruxelles 1961/1962 André Vandernoot Stadsschouwburg, Nijmegen
Rigoletto Teatro dell'Opera Italiana 1965/1966 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto De Nederlandse Operastichting Leo Driehuys, Luigi Martelli, Alberto Erede Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1969/1970 Concordia, Breda
Rigoletto De Nederlandse Operastichting 1971/1972 Bruno Aprea Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Rigoletto Opera Forum 1972/1973 Gustav Fülleborn Twentse Schouwburg, Enschede
Rigoletto Landestheater Detmold 1973/1974 Cultureel Centrum De Beejekurf, Venray
Rigoletto Italiaansche Opera 1974/1975 Nederlands Congresgebouw, 's-Gravenhage
Rigoletto Stichting Haagse Volksopera 1976/1977 Nederlands Congresgebouw, 's-Gravenhage
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1977/1978 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Opera Forum 1979/1980 Gustav Fülleborn Twentse Schouwburg, Enschede
Rigoletto Compagnia d' Opera Italiana di Milano 1984/1985 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Opera Forum 1986/1987 Jan Stulen, Alun Francis Twentse Schouwburg, Enschede
Rigoletto Contactraad Limburgse Schouwburgen 1988/1989 Wijngrachttheater, Kerkrade
Rigoletto Limburgs Symphonie Orkest 1988/1989 Wijngrachttheater, Kerkrade
Rigoletto Opera Spanga 1989/1990 David Levi Op locatie
Rigoletto Poolse Opera Silezië 1990/1991 Schouwburg De Kampanje, Den Helder
Rigoletto Staatsopera van Krakau 1990/1991 Circustheater, 's-Gravenhage
Rigoletto Opera van Krakau 1990/1991 Eva Michnik Stadsschouwburg, Utrecht
Rigoletto Staatsopera van Tatarstan 1994/1995 Stadsschouwburg, Eindhoven
Rigoletto Stagione d'Opera Italiana 1995/1996 Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
Rigoletto Nationale Opera van Szeged 1996/1997 Schouwburg Amphion, Doetinchem
Rigoletto De Nederlandse Opera 1996/1997 Ed Spanjaard, Daniele Callegari Het Muziektheater, Amsterdam
Rigoletto Staatsopera van Rousse 1997/1998 Theater De Tamboer, Hoogeveen
Rigoletto Staatsopera van Gdansk 1999/2000 Theater aan de Parade, 's-Hertogenbosch
Rigoletto Internationale Donau Opera 1999/2000 Walter Althammer Goudse Schouwburg, Gouda
Rigoletto Nationale Opera van Moldavië 2000/2001 Op locatie
Rigoletto Companions Opera 2001/2002 Op locatie
Rigoletto Stichting Opera Zuid 2001/2002 Stadsschouwburg, Eindhoven
Rigoletto Stichting Internationale Opera Producties 2003/2004 Theater Rotterdam Schouwburg, Rotterdam
Rigoletto Opera Romana Timisoara 2004/2005 Scheldetheater, Terneuzen
Rigoletto Nationale Opera van Moldavië 2008/2009 Schouwburg Hengelo, Hengelo
Rigoletto Staatsopera Lemberg 2008/2009 Meervaart, Amsterdam
Rigoletto Stichting Internationale Opera Producties 2010/2011 Stadsschouwburg Velsen, IJmuiden
Rigoletto Stichting Opera Zuid 2015/2016 Anders Larsson Theater aan het Vrijthof, Maastricht
Rigoletto De Nationale Opera 2016/2017 Carlo Rizzi Nationale Opera & Ballet, Amsterdam
Rigoletto Staatsopera van Tatarstan 2017/2018 Geert Teis, Theater
Rigoletto Deschonecompanie 2021/2022 Wouter Deltour De Doelen, Rotterdam
Rigoletto De Nationale Opera 2024/2025 Antonio Fogliani Nationale Opera & Ballet, Amsterdam


Voor Nederland zijn de volgende nieuw producties of gereviseerde hernemingen geregistreerd door zowel buitenlandse als Nederlandse gezelschappen.

Overzicht titel

Producties met de titel 'Rigoletto '

...meer