Opera
Onder opera verstaan we de vorm van muziektheater waarbij het verhaal door spelers van het stuk wordt gezongen, met de begeleiding van een muziekensemble. Zie specifiek ook Operette.
Achtergrond
Opera is een vorm van muziektheater waarbij het verhaal door spelers van het stuk wordt gezongen, met de begeleiding van een muziekensemble. De oorsprong van deze vorm van muziektheater ligt in Florence, als rond het jaar 1600 een poging wordt gedaan om het klassieke drama van de oude Grieken nieuw leven in te blazen. De essentiële elementen van een operawerk zijn de gecomponeerde muziek in samenhang met de geschreven tekst van het verhaal. In principe zijn beide elementen gelijkwaardig; doorgaans geeft men echter de componist het primaire auteurschap.
Sinds het ontstaan heeft de opera zich echter als podiumkunstdiscipline ontwikkeld tot een van de meest omvangrijke en daardoor ook vaak meest kostbare vorm van podiumkunst.
Voor de uitvoering worden tegenwoordig naast een groot muziekensemble, diverse zangsolisten en een of meerdere vocale koren, ook vaak acteurs, dansers, mimespelers, andersoortige optredenden en figuranten gevraagd. De theatervormgeving is ook meestal omvangrijk en gecompliceerd.
De eerste opera’s bestonden uit tragedies gebaseerd op historische en mythologische onderwerpen en figuren, verbeeld en gezongen door een beperkt aantal operazangers. Later ontstonden er ook komische varianten en werden meerdere solisten en grotere koren ten tonele gevoerd. Aan het eind van de negentiende eeuw werden ook dramatische verhalen van meer gewone mensen getoonzet. De opera is zich als podiumkunstvorm altijd blijven ontwikkelen. Sinds de laatste decennia van de twintigste eeuw is er echter sprake van een opleving van de belangstelling voor de opera, mede door een meer eigentijdse benadering door regisseurs, dirigenten en operazangers ten aanzien van de uitvoeringspraktijk, zowel muzikaal, dramaturgisch, scenografisch als zangtechnisch.
Operarepertoire
Alhoewel er nog met regelmaat nieuwe operawerken worden gecreëerd, worden vooral oudere werken uit het operarepertoire steeds weer opnieuw opgevoerd; weliswaar in nieuwe ensceneringen en volgens steeds weer veranderende opvattingen ten aanzien van de origineel gecomponeerde muziek, en moderne dramaturgische opvattingen ten aanzien van de mise-en-scène en de scenografie.
Het grootste Nederlandse operagezelschap is De Nationale Opera. Zij voeren moderne ensceneringen van uit het klassieke operarepertoire op, maar ook hedendaags werk, zoals Symposium van Peter Schat en Gerrit Komrij, Noach en Hier° van Guus Janssen en Friso Haverkamp, Writing to Vermeer van Louis Andriessen en Peter Greenaway, Tea (2002) van Tan Dun en Raaff van Robin de Raaff en Janine Brogt
Kijk op de pagina Operarepertoire voor de overzichtslijst van operawerken met een eigen pagina.
Overzicht operavoorstellingen
Hieronder een chronologisch (de oudste geregistreerde voorstellingen eerst) overzicht van de voorstelling die in Nederland onder de noemer Opera in première zijn gebracht, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase
Of zie een alfabetische overzicht op titel van deze Opera voorstellingen