Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Unknown.png

TitelL'Orfeo
OndertitelLa favola d'Orfeo
Oorspronkelijke titelL' Orfeo
Overige inspiratiebronnenDe mythe van Orpheus en Eurydice, zoals terug te vinden in de Metamorfosen van Ovidius en de Georgica van Vergilius.
Libretto (met teksten van)Alessandro Striggio
ComponistClaudio Monteverdi
DisciplineOpera & operette
Gepubliceerd op1609
Gepubliceerd teVenetië
Wereldpremière op24 februari 1607
Wereldpremière teHertogelijk Paleis, Mantua
Bekijk alleop deze pagina!

Synopsis

De opera ‘Orfeo, favola in musica’, omvat een proloog en vijf bedrijven.

I. Op het bruiloftsfeest van zanger-musicus Orpheus en Eurydice dansen imfen en herders en zingen hymen tot de god van het huwelijk, opdat hij vrede en geluk zou brengen voor het bruidspaar.
II. De festiviteit duurt voort tot een boodschapster aan Orpheus meldt dat Eurydice gestorven is aan een slangenbeet. Droefenis en smartzangen overheersen en Orpheus beslist om naar zijn bruid in de onderwereld toe te gaan, met de hoop met zijn Eurydice terug te keren.
III. Orpheus komt aan in de onderwereld, w aar hij door de grenswachter en veerman Charon wordt tegengehouden. Hij smeekt Charon om hem in de dodenwereld toe te laten, maar Charon blijft weigeren. Als tenslotte Charon inslaapt vaart Orpheus zelf met bovenmenselijke wil naar de onderwereld.
IV. Proserpina is geraakt door de smeekzang van Orpheus en overtuigt haar echtgenoot Pluto om Eurydice te laten gaan. Dat wordt hem toegestaan. Pluto stelt echter als voorwaarde dat hij op de terugtocht niet mag omkijken, anders verliest hij haar voor altijd. Als reactie op een geluid verliest hij zijn zelfcontrole, kijkt naar Eurydice en ziet haar verdwijnen.
V. Verlaten treurt Orpheus op aarde. Apollo komt echter tussen en neemt hem op onder de onsterfelijken. Vanuit de hemel kan hij eeuwig zijn geliefde zien.

Achtergrond

L'Orfeo is een opera van Claudio Monteverdi, op een libretto van Alessandro Striggio en is gebaseerd op de mythe van Orpheus en Eurydice, zoals terug te vinden in de Metamorfosen van Ovidius en de Georgica van Vergilius.

Wereldpremière: 24 februari 1607 in het hertogelijk paleis van Mantua.

Voor meer gedetailleerde informatie over de inhoud van deze opera, de muziek, de verdere uitvoeringsgeschiedenis etc. Zie wikipedia in het Nederlands of uitgebreider in het Engels.

Overzichten

Overzicht voorstellingen die op dit werk zijn gebaseerd:

Titel Producent Premièreseizoen Muzikale leiding Premièrelocatie
L'Orfeo - Claudio Monteverdi De Nederlandse Operastichting 1966/1967 Bruno Maderna Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Deutsche Oper am Rhein 1967/1968 Stadsschouwburg, Nijmegen
L'Orfeo - Claudio Monteverdi De Nederlandse Operastichting 1973/1974 Nikolaus Harnoncourt Circustheater, 's-Gravenhage
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Opera Amsterdam 1993/1994 Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
L'Orfeo - Claudio Monteverdi De Nederlandse Opera 1994/1995 Stephen Stubbs Het Muziektheater, Amsterdam
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Nationale Reisopera 1999/2000 Jan Willem de Vriend Koninklijk Theater Carré, Amsterdam
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Stichting Opera Zuid 2001/2002 Robert Hollingworth Op locatie
Orfeo Neue Oper Wien 2004/2005 Schouwburg Odeon, Zwolle
Orfeo naar Monteverdi Veenfabriek 2005/2006 Het Concertgebouw, Amsterdam
Orpheus in de onderwereld O. Festival 2007/2008 Op locatie
La tragedia d'Orfeo Opera Studio Nederland 2010/2011 Trisdee Na Patalung Stadsschouwburg, Amsterdam (1894)
Orfeo De Nationale Opera 2014/2015 Pablo Heras-Casado Nationale Opera & Ballet, Amsterdam
Orfeo's Night Song Nieuwe Stemmen 2015/2016 Op locatie
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Nederlandse Reisopera 2019/2020 Wilminktheater, Enschede

Overzicht van afgeleide werken:

Titel Maker(s) Wereldpremière Premièrelocatie
L'Orfeo - Claudio Monteverdi Claudio Monteverdi, Alessandro Striggio 24 februari 1607 Hertogelijk Paleis, Mantua

Verdere informatie

De opera wordt kortweg Orfeo genoemd of ook wel La favola d'Orfeo en is de oudste van de belangrijk geachte opera's, die tot op heden repertoire hebben gehouden. Hier begint – zo men wil – de canon van de klassieke westerse operaliteratuur.
De componist Claudio Monteverdi (1567) was een muzikaal wonderkind en werd als musicus, zanger en componist in dienst genomen door de Hertog van Mantua.

Aan de Italiaanse adellijke hoven bestond in die tijd al een traditie van dramatische toneelstukken met muziek. Geïnspireerd door eerdere werken aan andere adellijke hoven zoals in Florence, componeerde Claudio Montverdi dit werk.