Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Edit deze pagina

Canon 1992

Canonlogo.jpgFonds voor de Podiumkunsten: theatervernieuwing in beleid

In 1992 wordt door minister Hedy d'Ancona het Fonds voor de Podiumkunsten opgericht.

Hedy d'Ancona (PvdA) - NL-HaNA Anefo 931-7903 WM434.jpg

Hedy d'Ancona

Na de Tweede Wereldoorlog ging de overheid structurele subsidies verstrekken voor kunst en cultuur. Ook binnen de podiumkunsten kwam er voor steeds meer disciplines geld beschikbaar. Na de Aktie Tomaat raakte het landschap in korte tijd geheel versnipperd. Er ontstond een groot aantal nieuwe gezelschappen, er was sprake van kruisbestuiving, er kwamen nieuwe genres, en er werd ook steeds vaker in los verband gewerkt. Theatermakers wilden dus ook geld voor afzonderlijke projecten kunnen aanvragen. Om dat mogelijk te maken werd in 1992, op initiatief van de toenmalige minister van cultuur Hedy d’Ancona, het Fonds voor de Podiumkunsten opgericht.

Fonds voor de Podiumkunsten

Het Fonds voor de Podiumkunsten kreeg (net als de fondsen voor beeldende kunst, film en letteren, die in dezelfde periode ontstonden ) geld van het ministerie van WVC (sinds 1994 OCW), maar besliste zelfstandig over aanvragen en kon daardoor veel flexibeler reageren op ontwikkelingen in het veld dan het ministerie zelf. Het ministerie bleef verantwoordelijk voor de financiering van de reguliere gezelschappen.

Een moeilijke start

Het Fonds voor de Podiumkunsten had geen gemakkelijke start. Van de toegezegde 12 miljoen gulden subsidie bleven er na de behandeling van het Kunstenplan 1993-1996 door de Tweede Kamer maar 8 miljoen over. Ook de prioriteit die vanaf het begin door het fonds werd gegeven aan culturele diversiteit, activiteiten voor jong publiek en regionale spreiding, viel niet steeds in goede aarde. Zo schreef de Volkskrant in 1994 naar aanleiding van subsidietoekenningen door het fonds: ‘Spreiding van het kunstaanbod was kennelijk een belangrijk criterium. Wie met succes aanspraak wil maken op geld van het fonds moet verhuizen naar Zeeland of Flevoland. Nog maar 65 procent van het geld gaat naar de vier grote steden. In de periode 1985 tot ’90 was dat nog 85 procent. Een zorgelijke ontwikkeling.’

Extra taken en een fusie

Toch kreeg het fonds al na enkele jaren meer budget en extra taken. Zo werden met geld van het Europees Sociaal Fonds nieuwe banen gefinancierd voor jonge podiumkunstenaars. Van Theater Instituut Nederland (TIN) werd de ondersteuning van optredens van Nederlandse groepen in het buitenland overgenomen. Naast projectsubsidies mocht het fonds vanaf 1997 ook tweejarige subsidies gaan verstrekken. In 2002 volgde een fusie met het Fonds voor Amateurkunst. In hetzelfde jaar werd het Fonds voor Podiumprogrammering en Marketing (FPPM) operationeel, dat rechtstreeks subsidies aan podia verstrekte.

Vernieuwing, artistieke kwaliteit en diversiteit bleven belangrijke subsidiecriteria, maar zakelijke aspecten als aandacht voor marketing en publieksbereik gingen steeds zwaarder meetellen. Dat gold overigens ook voor de reguliere, gesubsidieerde gezelschappen die al sinds 1993 voor minimaal 15 % eigen inkomsten moesten zorgen.

Faciliteren en bestendigen van dynamiek

In 2009 kreeg het bestel zijn (voorlopig) definitieve vorm met de invoering van de Basisinfrastructuur (BIS). Daarin is alleen nog plaats voor de orkesten, de grotere opera-, dans- en toneelgezelschappen, voor de fondsen en voor sectorinstituten zoals het TIN. BIS-instellingen krijgen subsidie van OCW, alle andere groepen moeten aankloppen bij het Fonds Podiumkunsten. Dit nieuwe fonds, waar het FPPM in opging, verstrekt vierjarige - , tweejarige - en projectsubsidies aan makers. Ook heeft het een subsidieregeling voor podia en voor internationale projecten en stimuleert het culturele diversiteit en het aanboren van nieuwe publieksgroepen. Het belangrijkste doel van het Fonds Podiumkunsten is de dynamiek, die zo kenmerkend is voor het Nederlandse theater sinds Aktie Tomaat, te bestendigen en te blijven faciliteren.


Dit is één van de canonteksten. Voor meer informatie zie: Canon van het Theater in Nederland

In 1992 geboren

 SorteernaamGeboortedatumOverlijdensdatum
Mirjam ManusamaManusama, Mirjam1992
The FugeesFugees, The19921997
Adina MacphersonMacpherson, Adina1992
Max WindWind, Max1992
Tamar BlomBlom, Tamar1992
Lisaboa HoubrechtsHoubrechts, Lisaboa1992
Stef PitsPits, Stef1992
Houda BiboudaBibouda, Houda1992
Mariella van ApeldoornApeldoorn, Mariella van1992
The Loft v.o.f.Loft v.o.f., The1992
Stijn DijkemaDijkema, Stijn1992
Mo'waxMo'wax1992
Gerbrand BosBos, Gerbrand1992
Loek de Bakker1992
Jan-Peter de GraaffGraaff, Jan-Peter de1992
CatatoniaCatatonia1992
Lucas van der VegtVegt, Lucas van der1992
Elisabeth HetheringtonHetherington, Elisabeth1992
Jonathan BonnyBonny, Jonathan1992
Gaia Aikman1992
... meer resultaten

In 1992 overleden

 SorteernaamGeboortedatumOverlijdensdatum
Gertrud ShurrShurr, Gertrud19041992
Erik TerpstraTerpstra, Erik19351992
Roman ClemensClemens, Roman19101992
Prof. dr. Géza RechRech, prof. dr. Géza25 juni 19101992
Dominique BagouetBagouet, Dominique19511992
Simon van TrirumTrirum, Simon van9 mei 19228 januari 1992
Gerhard MenschingMensching, Gerhard11 oktober 19328 januari 1992
Joop kok13 november 192218 januari 1992
Nico SchuijtSchuijt, Nico2 januari 192225 januari 1992
Nico SchuytSchuyt, Nico2 januari 192225 januari 1992
Willie DixonDixon, Willie1 juli 191529 januari 1992
Felicity DouglasDouglas, Felicity30 mei 19101 februari 1992
Raúl Flores CaneloCanelo, Raúl Flores19 april 19293 februari 1992
Vittorio GelmettiGelmetti, Vittorio26 april 19264 februari 1992
André Rieu sr.Rieu sr., André12 mei 19174 februari 1992
Freddy AlbeckAlbeck, Freddy9 augustus 19196 februari 1992
Edwin PrinsPrins, Edwin28 juli 19368 februari 1992
Bob den UylUyl, Bob den27 maart 193014 februari 1992
William SchumanSchuman, William4 augustus 191015 februari 1992
Dries KrijnKrijn, Dries5 juli 190923 februari 1992
... meer resultaten

In 1992 in première

 PremieredatumLocatie
Tous les deux (werktitel) - Stichting Dans in Uitvoering - 1992-01-011 januari 1992
Van oud naar nieuw - Dogtroep - 1992-01-011 januari 1992Op locatie
Molly Bloom - Theater Frascati - 1992-01-011 januari 1992Frascati, Amsterdam
Nina c'est autre chose - Dans Compagnie Limburg - 1992-01-011 januari 1992
Lustspel - Stichting Toneelschuur Producties - 1992-01-011 januari 1992Toneelschuur, Haarlem (1970-2003)
William - De Nieuwe Snaar - 1992-01-044 januari 1992Stadsschouwburg, Maastricht
De speeldoos - Kinder- en Poppentheater Propop VZW - 1992-01-044 januari 1992De Teerstoof, Schiedam
Luipaard - Stichting Toneelschuur Producties - 1992-01-044 januari 1992Toneelschuur, Haarlem (1970-2003)
Les brigands - De Nederlandse Opera - 1992-01-044 januari 1992AT&T Danstheater, 's-Gravenhage
Hoog tijd - Joop van den Ende Toneelprodukties bv - 1992-01-055 januari 1992Nieuwe De la Mar Theater, Amsterdam
Maske in Blau - Staatsoperette Warschau - 1992-01-055 januari 1992Twentse Schouwburg, Enschede
Op zoek - Stichting Vlijtig Liesje - 1992-01-055 januari 1992Op locatie
Feverish Processions - Maria Voortman - 1992-01-055 januari 1992Theater Lantaren / Venster, Rotterdam
Flash - Theater Nanacht - 1992-01-055 januari 1992Melkweg Theater, Amsterdam
Hoe verzin je het - Stichting Jeugdkomedie Amsterdam - 1992-01-055 januari 1992Schouwburg Amstelveen, Amstelveen
Guys & Dolls - Stichting Musical Amsterdam - 1992-01-055 januari 1992De Kleine Komedie, Amsterdam
Klei - Plaza Productie - 1992-01-066 januari 1992Plaza Futura, Eindhoven
Mi ronza la testa - Theaterschool - 1992-01-077 januari 1992Felix Meritis, Amsterdam
Sens dessus dessous - Stichting Danswerkplaats Arnhem - 1992-01-077 januari 1992Politiek Cultureel Centrum O42, Nijmegen
Truman over Capote over Marlon Brando - Jules Croiset - 1992-01-077 januari 1992Stadsschouwburg, Eindhoven
... meer resultaten


In dit decennium opgericht