Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamJean-Paul Vroom
Volledige naamJohannes Paul Vroom
Geboortedatum21 januari 1922
Geboorteplaats Den Haag
Overlijdensdatum2006-04-??
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepTheatervormgever, Decorontwerper, Kostuumontwerper
 Website
Externe databases:
IMDb
IBDb
VIAF
RKD

Zijn moeder was een Parijse couturière, zijn vader was kunstschilder-decorontwerper. Korte tijd heeft Vroom in zijn vaders decoratelier gewerkt, maar hij vond dat zijn vader hem te slecht betaalde. Op vijftienjarige leeftijd besloot hij daarom op zichzelf te gaan wonen. Door het illustreren in weekbladen en op reclameborden wist hij in zijn eigen onderhoud te voorzien.

In 1938 kreeg Vroom een beurs voor de Koninklijke Academie in Den Haag. Hij kreeg daar onder meer les van Paul Citroen, Rein Draaier en Willem Schrofer, maar werd er al snel weer vanaf gestuurd omdat hij zich niet volgens de regels kleedde. In de oorlog weigerde hij lid te worden van de Kultuurkamer, waardoor hij lange tijd ondergedoken heeft gezeten in Amsterdam. Vroom raakte betrokken bij het verzet, hij hield zich daar bezig met het vervalsen van identiteitspapieren. In 1943 probeerde hij via Spanje naar Engeland te vluchten maar kwam uiteindelijk in Parijs terecht. Daar is hij dertien jaar gebleven, studeerde van 1944 tot 1946 grafische technieken aan de Ecole Estienne en heeft er als beeldend kunstenaar hard gewerkt. In zijn vele tekeningen, gravures, etsen, litho’s en schilderijen uit die tijd liet hij zich inspireren door het werk van de surrealisten.

Naast zijn vrije werk ontwikkelde Jean-Paul Vroom zich ook als theatervormgever. Toen hij 1955 in Nederland terugkeerde, realiseerde hij zijn eerste decor- en kostuumontwerpen voor de Nederlandse première van Wachten op Godot van Samuel Beckett, door Toneelgroep Theater. Begin jaren zestig werkte Vroom voor het eerst samen met Hans van Manen en vanaf 1970 tot ongeveer 1984 ontwierp hij bijna alle decors en kostuums voor zijn balletten. Zij hebben samengewerkt voor onder meer het Nederlands Dans Theater, Het Nationale Ballet en het Scapino Ballet. Dans heeft Vroom’s voorkeur: "Alles wat er op toneel gebeurt is een vorm van entertainment. Voor mij is ballet een optimale vorm van entertainment, die toneel een stuk achter zich laat. Je wordt niet met verbale poespas geconfronteerd. Het is een samengaan van licht, beweging en muziek." In 1972 ontwierp hij dan ook voor het laatste een decor voor toneel (De Vossejacht, Amsterdams Toneel).

De samenwerking van Vroom en Van Manen is uitzonderlijk te noemen: "Hans en ik zijn zo op elkaar ingespeeld. We begrijpen elkaar met een kwart woord". Het decor was altijd dienstbaar aan de choreografie. Vroom ontwierp abstracte of gestileerde decors met veel gebruik van horizontale lijnen waardoor de beweging geaccentueerd werd. Jean-Paul Vroom: "Ik houd er niet van nadrukkelijk aanwezig te zijn. Alles op het toneel dat de aandacht afhoudt van de dans is in mijn ogen verkeerd. Jarenlang hebben mensen bij de balletten van Hans van Manen gedacht dat er geen decor was. Voor mij is dat het grootste denkbare compliment. Het decor dient de dans te versterken en niet andersom." De kostuumontwerpen werden pas ontwikkeld als hij een deel van de choreografie had gezien, aan de hand van de bewegingen en lichaam van de dansers. Ook hier stond de totale integratie met het ballet voorop. Vroom was één van de eersten die in zijn decors voor de dans gebruik maakte van het zogenaamde gobelingaasdoek. Licht fascineerde hem en mede door de mogelijkheden die gaasdoek schept voor licht en projecties, heeft hij het veelvuldig gebruikt in zijn scenografie. Veel van zijn decors zijn grijs, omdat deze kleur zich het makkelijkst laat veranderen door licht.

Na het surrealisme in zijn vroege werk, liet hij zich later vooral inspireren door fotografie en film. Naast zijn werk voor ballet, werkte Vroom als art director voor een aantal Nederlandse films en is hij tevens werkzaam gebleven als beeldend kunstenaar. Jean-Paul Vroom overleed in april 2006 in zijn geboortestad Den Haag.

Zie ook de info op Wikipedia.


Jean-Paul Vroom heeft bijgedragen aan 53 productie(s).

Jean-Paul Vroom heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jean-Paul Vroom heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In choreografie van
Mutations Audiovisueel ontwerp Holland Festival 1969/1970 3 juli 1970 Glen Tetley, Hans van Manen
De onzichtbare dame Decor Toneelgroep Theater 1953/1954 5 september 1953
Wachten op Godot Decor Toneelgroep Theater 1954/1955 6 maart 1955
Goudendarm Decor De Nederlandse Comedie 1954/1955 30 april 1955
Kain en Abel Decor Nederlands Dans Theater 1961/1962 25 november 1961 Hans van Manen
Eurydice Decor Nederlands Dans Theater 1961/1962 16 januari 1962 Hans van Manen
The Web Decor Nederlands Dans Theater 1962/1963 19 februari 1963 Lavern Meyer
Grosse Fuge Decor Nederlands Dans Theater 1987/1988 8 april 1971 Hans van Manen
Keep Going Decor Holland Festival 1970/1971 30 juni 1971 Hans van Manen
Ajakaboembie Decor Scapino Ballet 1986/1987 12 december 1971 Hans van Manen
Twilight Decor Het Nationale Ballet 1987/1988 20 juni 1972 Hans van Manen
Daphnis en Chloë Decor Het Nationale Ballet 1972/1973 14 december 1972 Hans van Manen
De vossejacht Decor Stichting Het Amsterdams Toneel 1972/1973 23 december 1972
Septet Extra Decor Holland Festival 1972/1973 2 juli 1973 Hans van Manen
Adagio Hammerklavier Decor Het Nationale Ballet 1973/1974 4 oktober 1973 Hans van Manen
Assortimento Decor Scapino Ballet 1987/1988 25 december 1973 Hans van Manen
Le sacre du printemps Decor Holland Festival 1973/1974 16 juni 1974 Hans van Manen
Kwintet Decor Het Nationale Ballet 1974/1975 13 oktober 1974 Hans van Manen
5 Spheres Decor Het Nationale Ballet 1974/1975 4 februari 1975 Rob van Woerkom
Metaforen Decor Het Nationale Ballet 1975/1976 15 januari 1976 Hans van Manen
Ebony concerto en een tango Decor Het Nationale Ballet 1975/1976 22 februari 1976 Hans van Manen
Four Schumann Pieces Decor Holland Festival 1975/1976 5 juni 1976 Hans van Manen
Octet Opus 20 Decor Het Nationale Ballet 1976/1977 23 maart 1977 Hans van Manen
Lieder ohne Worte Decor Nederlands Dans Theater 1985/1986 18 juni 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Mort Decor Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Vayamos al Diablo Decor Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Resurrección del Angel Decor Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Buenos Aires Hora O Decor Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Todo Beunos Aires Decor Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's Decor Het Nationale Ballet 1988/1989 13 november 1977 Hans van Manen
Grand Trio Decor Het Nationale Ballet 1978/1979 22 november 1978 Hans van Manen
Memories of The Body Decor Nederlands Dans Theater 1978/1979 22 maart 1979 Hans van Manen
Concert voor piano en blazers Decor Nederlands Dans Theater 1979/1980 21 september 1979 Hans van Manen
Einlage Decor Het Nationale Ballet 1979/1980 16 januari 1980 Hans van Manen
Pianovariaties Decor Het Nationale Ballet 1980/1981 4 november 1980 Hans van Manen
Septet Extra Decor Scapino Ballet 1980/1981 5 februari 1981 Hans van Manen
Situation Decor Het Nationale Ballet 1980/1981 5 maart 1981 Hans van Manen
Grosse Fuge Decor Het Nationale Ballet 1981/1982 26 januari 1982 Hans van Manen
Five Short Stories Decor Het Nationale Ballet 1981/1982 25 maart 1982 Hans van Manen
Trois Gnossiennes Decor Het Nationale Ballet 1988/1989 20 oktober 1982 Hans van Manen
Exposed (Pianovariaties V) Decor Het Nationale Ballet 1983/1984 18 januari 1984 Hans van Manen
Septet extra Decor Scapino Ballet 1984/1985 31 augustus 1984 Hans van Manen
Tilt Reprise Decor Nederlands Dans Theater 1986/1987 11 januari 1987 Hans van Manen
Situation Decor Nederlands Dans Theater II 1988/1989 10 november 1988 Hans van Manen
5 Tango's Decor Holland Festival 1990/1991 21 juni 1991 Hans van Manen
Assortimento Decor Danstheater voor de jeugd Piccolo Mondo 1991/1992 29 maart 1992 Hans van Manen
Septet extra Decor Introdans Ensemble voor de Jeugd 2002/2003 15 februari 2003 Hans van Manen
Grosse Fuge Decor San Francisco Ballet 2007/2008 11 september 2007 Hans van Manen
5 Tango's Decor Bayerisches Staatsballett 2007/2008 15 september 2007 Hans van Manen
Situations Decor Anoukvandijk dc 2007/2008 5 oktober 2007 Anouk van Dijk
Situation Decor Het Nationale Ballet 2007/2008 14 juni 2008 Hans van Manen
De onzichtbare dame Kostuums Toneelgroep Theater 1953/1954 5 september 1953
Wachten op Godot Kostuums Toneelgroep Theater 1954/1955 6 maart 1955
Goudendarm Kostuums De Nederlandse Comedie 1954/1955 30 april 1955
Eurydice Kostuums Nederlands Dans Theater 1961/1962 16 januari 1962 Hans van Manen
The Web Kostuums Nederlands Dans Theater 1962/1963 19 februari 1963 Lavern Meyer
Keep Going Kostuums Holland Festival 1970/1971 30 juni 1971 Hans van Manen
Ajakaboembie Kostuums Scapino Ballet 1986/1987 12 december 1971 Hans van Manen
Twilight Kostuums Het Nationale Ballet 1987/1988 20 juni 1972 Hans van Manen
Daphnis en Chloë Kostuums Het Nationale Ballet 1972/1973 14 december 1972 Hans van Manen
De vossejacht Kostuums Stichting Het Amsterdams Toneel 1972/1973 23 december 1972
Septet Extra Kostuums Holland Festival 1972/1973 2 juli 1973 Hans van Manen
Adagio Hammerklavier Kostuums Het Nationale Ballet 1973/1974 4 oktober 1973 Hans van Manen
Le sacre du printemps Kostuums Holland Festival 1973/1974 16 juni 1974 Hans van Manen
Kwintet Kostuums Het Nationale Ballet 1974/1975 13 oktober 1974 Hans van Manen
5 Spheres Kostuums Het Nationale Ballet 1974/1975 4 februari 1975 Rob van Woerkom
Metaforen Kostuums Het Nationale Ballet 1975/1976 15 januari 1976 Hans van Manen
Four Schumann Pieces Kostuums Holland Festival 1975/1976 5 juni 1976 Hans van Manen
Octet Opus 20 Kostuums Het Nationale Ballet 1976/1977 23 maart 1977 Hans van Manen
Lieder ohne Worte Kostuums Nederlands Dans Theater 1985/1986 18 juni 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Resurrección del Angel Kostuums Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Buenos Aires Hora O Kostuums Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Todo Beunos Aires Kostuums Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Mort Kostuums Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's: Vayamos al Diablo Kostuums Het Nationale Ballet 1977/1978 3 november 1977 Hans van Manen
5 Tango's Kostuums Het Nationale Ballet 1988/1989 13 november 1977 Hans van Manen
Grand Trio Kostuums Het Nationale Ballet 1978/1979 22 november 1978 Hans van Manen
Memories of The Body Kostuums Nederlands Dans Theater 1978/1979 22 maart 1979 Hans van Manen
Concert voor piano en blazers Kostuums Nederlands Dans Theater 1979/1980 21 september 1979 Hans van Manen
Einlage Kostuums Het Nationale Ballet 1979/1980 16 januari 1980 Hans van Manen
Pianovariaties Kostuums Het Nationale Ballet 1980/1981 4 november 1980 Hans van Manen
Septet Extra Kostuums Scapino Ballet 1980/1981 5 februari 1981 Hans van Manen
Pianovariaties IV (Pose) Kostuums Het Nationale Ballet 1982/1983 20 oktober 1982 Hans van Manen
Exposed (Pianovariaties V) Kostuums Het Nationale Ballet 1983/1984 18 januari 1984 Hans van Manen
Septet extra Kostuums Scapino Ballet 1984/1985 31 augustus 1984 Hans van Manen
Tilt Reprise Kostuums Nederlands Dans Theater 1986/1987 11 januari 1987 Hans van Manen
5 Tango's Kostuums Holland Festival 1990/1991 21 juni 1991 Hans van Manen
Septet extra Kostuums Introdans Ensemble voor de Jeugd 2002/2003 15 februari 2003 Hans van Manen
Situation Kostuums Het Nationale Ballet 2007/2008 14 juni 2008 Hans van Manen
5 tango's (Ode aan de meester) Kostuums Het Nationale Ballet 2017/2018 15 september 2017 Hans van Manen
De onzichtbare dame Licht Toneelgroep Theater 1953/1954 5 september 1953
5 Tango's Licht Bayerisches Staatsballett 2007/2008 15 september 2007 Hans van Manen

Ontwerpen Jean-Paul Vroom in de Collectie TIN

In de Collectie TIN bevinden zich decor- en kostuumontwerpen en kostuums naar ontwerp van Jean-Paul Vroom.

Bronnen