Jean-Paul Vroom
Naam | Jean-Paul Vroom |
---|---|
Volledige naam | Johannes Paul Vroom |
Geboortedatum | 21 januari 1922 |
Geboorteplaats | Den Haag |
Overlijdensdatum | 2006-04-?? |
Overlijdensplaats | Amsterdam |
Beroep | Theatervormgever, Decorontwerper, Kostuumontwerper |
Website | |
Externe databases: | |
IMDb | |
IBDb | |
VIAF | |
RKD |
Biografie
Zijn moeder was een Parijse couturière, zijn vader was kunstschilder-decorontwerper. Korte tijd heeft Vroom in zijn vaders decoratelier gewerkt, maar hij vond dat zijn vader hem te slecht betaalde. Op vijftienjarige leeftijd besloot hij daarom op zichzelf te gaan wonen. Door het illustreren in weekbladen en op reclameborden wist hij in zijn eigen onderhoud te voorzien.
In 1938 kreeg Vroom een beurs voor de Koninklijke Academie in Den Haag. Hij kreeg daar onder meer les van Paul Citroen, Rein Draaier en Willem Schrofer, maar werd er al snel weer vanaf gestuurd omdat hij zich niet volgens de regels kleedde. In de oorlog weigerde hij lid te worden van de Kultuurkamer, waardoor hij lange tijd ondergedoken heeft gezeten in Amsterdam. Vroom raakte betrokken bij het verzet, hij hield zich daar bezig met het vervalsen van identiteitspapieren. In 1943 probeerde hij via Spanje naar Engeland te vluchten maar kwam uiteindelijk in Parijs terecht. Daar is hij dertien jaar gebleven, studeerde van 1944 tot 1946 grafische technieken aan de Ecole Estienne en heeft er als beeldend kunstenaar hard gewerkt. In zijn vele tekeningen, gravures, etsen, litho’s en schilderijen uit die tijd liet hij zich inspireren door het werk van de surrealisten.
Naast zijn vrije werk ontwikkelde Jean-Paul Vroom zich ook als theatervormgever. Toen hij 1955 in Nederland terugkeerde, realiseerde hij zijn eerste decor- en kostuumontwerpen voor de Nederlandse première van Wachten op Godot van Samuel Beckett, door Toneelgroep Theater. Begin jaren zestig werkte Vroom voor het eerst samen met Hans van Manen en vanaf 1970 tot ongeveer 1984 ontwierp hij bijna alle decors en kostuums voor zijn balletten. Zij hebben samengewerkt voor onder meer het Nederlands Dans Theater, Het Nationale Ballet en het Scapino Ballet. Dans heeft Vroom’s voorkeur: "Alles wat er op toneel gebeurt is een vorm van entertainment. Voor mij is ballet een optimale vorm van entertainment, die toneel een stuk achter zich laat. Je wordt niet met verbale poespas geconfronteerd. Het is een samengaan van licht, beweging en muziek." In 1972 ontwierp hij dan ook voor het laatste een decor voor toneel (De Vossejacht, Amsterdams Toneel).
De samenwerking van Vroom en Van Manen is uitzonderlijk te noemen: "Hans en ik zijn zo op elkaar ingespeeld. We begrijpen elkaar met een kwart woord". Het decor was altijd dienstbaar aan de choreografie. Vroom ontwierp abstracte of gestileerde decors met veel gebruik van horizontale lijnen waardoor de beweging geaccentueerd werd. Jean-Paul Vroom: "Ik houd er niet van nadrukkelijk aanwezig te zijn. Alles op het toneel dat de aandacht afhoudt van de dans is in mijn ogen verkeerd. Jarenlang hebben mensen bij de balletten van Hans van Manen gedacht dat er geen decor was. Voor mij is dat het grootste denkbare compliment. Het decor dient de dans te versterken en niet andersom." De kostuumontwerpen werden pas ontwikkeld als hij een deel van de choreografie had gezien, aan de hand van de bewegingen en lichaam van de dansers. Ook hier stond de totale integratie met het ballet voorop. Vroom was één van de eersten die in zijn decors voor de dans gebruik maakte van het zogenaamde gobelingaasdoek. Licht fascineerde hem en mede door de mogelijkheden die gaasdoek schept voor licht en projecties, heeft hij het veelvuldig gebruikt in zijn scenografie. Veel van zijn decors zijn grijs, omdat deze kleur zich het makkelijkst laat veranderen door licht.
Na het surrealisme in zijn vroege werk, liet hij zich later vooral inspireren door fotografie en film. Naast zijn werk voor ballet, werkte Vroom als art director voor een aantal Nederlandse films en is hij tevens werkzaam gebleven als beeldend kunstenaar. Jean-Paul Vroom overleed in april 2006 in zijn geboortestad Den Haag.
Zie ook de info op Wikipedia.
Theater CV
Jean-Paul Vroom heeft bijgedragen aan 56 productie(s).
Jean-Paul Vroom heeft gewerkt in de volgende functies:
- IsVervaardigdDoor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Audiovisueel ontwerp - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Decor - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Licht - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jean-Paul Vroom heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Fotografie door Jean-Paul Vroom
Er zijn 4 foto's die zijn gemaakt door Jean-Paul Vroom beschikbaar op de TheaterEncyclopedie:
Ontwerpen Jean-Paul Vroom in de Collectie TIN
In de Collectie TIN bevinden zich decor- en kostuumontwerpen en kostuums naar ontwerp van Jean-Paul Vroom.
Bronnen
- Productiedatabase
- Theater Instituut Nederland (red. Joke van Pelt) ]