Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Stefan Felsenthal.png


Stefan Felsenthal in 1965

NaamStefan Felsenthal
Geboortedatum16 april 1933
Geboorteplaats 's-Gravenhage
Overlijdensdatum6 juni 2007
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepActeur, Dramaturg, Regisseur
Externe databases:
IMDb
VIAF

Stefan Felsenthal (1933 - 2007) was een Nederlands acteur, dramaturg, televisieregisseur en televisieproducent. Hij is vernoemd naar de Oostenrijkse schrijver Stefan Zweig. Zijn vader is advocaat en officier van justitie in Düsseldorf en tevens voorzitter van de joodse studentenvereniging in Duitsland. Felsenthal sr moet in 1933 vluchten voor het opkomend nationaal-socialisme, met zijn gezin belandt hij in Nederland. Op weg naar Den Haag wordt Stefan geboren, vijf jaar later gevolgd door zijn broer René. Stefan Felsenthal woont ook nog een periode in Brussel, maar in 1938 keert men terug naar Den Haag. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt het gezin Felsenthal gedeporteerd. Aan het eind van de oorlog komt vader Felsenthal om in het beruchte kamp Bergen Belsen. Na de bevrijding moet Stefan een half jaar in Nederland en een half jaar in Zwitserland kuren, omdat hij tbc heeft opgelopen. Na het gymnasium volgt hij een studie theaterwetenschappen aan de Vrije Universiteit van Berlijn (1955 – 1957). Felsenthal doet stages (regie) in Duitsland, Engeland en Frankrijk. Hij werkt als dramaturg voor Toneelgroep Theater en schrijft artikelen voor de Rotterdamsche Courant.

In 1963 treed hij in dienst bij de NCRV als regisseur en adviseur drama, van 1971 tot 1972 was hij er waarnemend hoofd drama-, jeugd- en kunstprogramma's. Van 1972-1990 was Felsenthal Chef Culturele Programma’s NOS-televisie (later NPS). Onder zijn leiding werden circa 130 losstaande televisiespelen van 30 tot 90 minuten geproduceerd, als ook bijv. de Eurovisie-kerstconcerten en vele balletproducties. Hij wordt omschreven als stimulerend, briljant, gedreven, intelligent, belezen en vol humor. En in zijn NOS-periode verzamelt hij veel creatieve mensen om zich heen zoals Hans Hulscher, Jaap Drupsteen en Wilhelmina Hoedeman. Hij had ook een zeer uitgesproken visie op kunst en cultuur waarmee hij anderen inspireerde.

In het voorjaar van 1990 verlaat Felsenthal de NOS. Per ingang van 1 maart 1990 is hij namelijk benoemd tot hoofdredacteur theater en muziek bij het tweede West-Duitse televisienet ZDF met als standplaats Mainz. Ook is hij verantwoordelijk voor de programmering van Arte, de Frans-Duitse culturele tv-zender. Hij krijgt in Duitsland internationale prijzen, onder andere de Helsinki Prize Opera Screen Award voor Die Soldaten (1991). Felsenthal was daarnaast mede-oprichter van de Eurovisiewedstrijd voor jonge dansers en musici, en lid van het comité van het IMZ, het Internationale Muziekcentrum in Wenen.

In 1994 wordt Felsenthal ernstig ziek en ligt zelfs 42 dagen in coma. Na een langdurig herstel gaat Felsenthal weer aan het werk bij het ZDF. In 1998 keert hij terug naar Nederland. Stefan Felsenthal overlijdt op 74-jarige leeftijd in zijn woning in Amsterdam. Hij was sinds 1967 getrouwd met actrice Yolande Bertsch.

Felsenthal maakte zijn debuut als acteur bij Studio in de kluis van Jacob van Campen. Toneelgroep Studio was een gezelschap dat rond Aktie Tomaat in 1969 veel experimenteerde met vernieuwend theater. Het theater ontwikkelde zich sterk in die tijd en gezelschappen zoals Studio zetten zich af tegen de klassieke manier van theater maken. Studio probeerde veel uit in vlakke vloer theaters en met nieuwe teksten van jonge theatermakers. Felsenthal werkte er als acteur en hij regisseerde daar ook zijn eerste stuk, Voor negers geen toegang 1958. Hij was er actief tussen 1958 en 1962. Dat was dus vóór Aktie Tomaat. Want Aktie Tomaat heeft voor veel opschudding gezorgd in het theater waardoor veel veranderingen hebben plaatsgevonden.


Stefan Felsenthal heeft bijgedragen aan 13 productie(s).

Stefan Felsenthal heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Stefan Felsenthal heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Voor negers geen toegang (artikel 5) Regie Stichting Toneelgroep Studio 1960/1961 12 oktober 1960 Stefan Felsenthal
Paris Not So Gay Regie Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1962/1963 7 november 1962 Stefan Felsenthal
De verbrande huid Regie Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1963/1964 1 november 1963 Stefan Felsenthal
Mijnheer Puntila en zijn knecht Matti Vertaling Toneelgroep Theater 1957/1958 21 september 1957 Richard Flink
Paris Not So Gay Vertaling Amsterdamsche Studenten Toneelvereeniging 1962/1963 7 november 1962 Stefan Felsenthal
Een avond in het oude Rusland Vertaling Jules Croiset 1964/1965 12 juni 1965
De vogelvrienden Vertaling Stichting Nieuw Rotterdams Toneel 1967/1968 1 maart 1968 Luc Lutz
Mijnheer Puntila en zijn knecht Matti Vertaling Zuidelijk Toneel Globe 1968/1969 6 maart 1969 Henk Rigters
Drek Vertaling Gebak van Krul Theaterprodukties 1996/1997 25 september 1996 Victor van Swaay
Jesper en zijn Doezel Vertaling Toneelacademie Maastricht 1996/1997 19 juni 1997 Yolande Bertsch
De kluis Uitvoerende Stichting Toneelgroep Studio 1958/1959 14 november 1958 Ferd Sterneberg
Philoktetes Uitvoerende Stichting Toneelgroep Studio 1959/1960 29 april 1960 Elise Hoomans
Spel van liefde en toeval Uitvoerende Stichting Toneelgroep Studio 1960/1961 4 september 1960 Peter Oosthoek
De avonturen van de brave soldaat Svejk Uitvoerende Toneelgroep Theater 1964/1965 1 januari 1965 Hans Croiset


TV

Hij heeft veel voor de televisiewereld betekend en hij is vooral bekend geworden door zijn rol in de kinderserie uit 1962, De avonturen van Okkie Trooy, waarin hij een rol speelde als Fabelonische grenswacht. Hij speelde ook in de dramaserie De Fuik en als Blackie de Wit is hij te zien in de zevendelige kinderserie Loop wat je lopen kunt.

In 1972 maakt hij de overstap naar NOS-tv als chef culturele programma’s als opvolger van Jan Venema. Felsenthal is belast met het opzetten van een eigen dramabeleid. Hij is ook mederedacteur van Openbaar Kunstbezit. Onder zijn verantwoordelijkheid begint de NOS met het uitzenden van de jaarlijkse Kerstconcerten van het Concertgebouworkest en met een lange reeks ballet- en dansuitzendingen (vaak in co-producties). Ook is hij verantwoordelijk voor de zogenaamde 4 mei-producties (drama/muziek/documentaire). Tevens is hij de initiator van een aantal kunstdocumentaires en kunstenaarsportretten in Beeldspraak. Op het gebied van drama fungeert Felsenthal soms als producent. Bijvoorbeeld bij Zwanen van de Theems of De Wolvenman.

Hij maakt met buitenlandse zendgemachtigden, bijvoorbeeld de BBC co-producties zoals het tv-drama Arnhem, een verhaal van een ontsnapping of de documentaire Bali verbrandt een vorst.

Overig

In 1990 krijgt hij een koninklijke onderscheiding: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij wordt ook onderscheiden met de Prix Italia, evenals door de RAI en door het Festival 'Zlatá Praha' (Praag). En hij krijgt de Zilveren Nipkowschijf (1983) voor de afdeling culturele programma’s van de NOS-tv.

Trivia

Stefan Felsenthal bekleedde vele bestuurlijke functies, o.a. lid Presidium European Broadcasting Union en later voorzitter dagelijks bestuur EBU, lid adviescommissie lange speelfilm Nederlands Fonds voor de Film, adviseur Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties, kroonlid Raad voor Cultuur, voorzitter commissie Internationaal Cultuurbeleid.

Externe Links

Bronnen