Justus van Oel
| Naam | Justus van Oel |
|---|---|
| Geboortedatum | 1960 |
| Geboorteplaats | Amsterdam |
| Beroep | Cabaretier, Schrijver |
| Trefwoorden | Cabaret, Scenarios |
| Website | |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Justus van Oel (1960) is een Nederlands cabaretier en columnist. Hij werkte aanvankelijk in 1982 als copywriter in de reclame, toe zijn schoolvriend Erik van Muiswinkel hem benaderde om een cabaretprogramma te maken. Op die manier hoopte hij iets te kunnen doen met de vele (lied)teksten die zich bij hem thuis aan het opstapelen waren. Voor de muzikale begeleiding vroegen ze Eric Eygenraam en onder de naam Zak en As wint dit trio in 1985 het Leids Cabaret Festival. In de volgende jaren maken ze onder deze naam nog vijf programma's die allemaal zwaar leunenop de teksten van Van Oel. Hun voorstellingen worden geprezen om hun rauwheid en origineel sarcasme, maar vooral om het grote engagement dat eruit spreekt. Dit engagement zal een belangrijk kenmerk blijven van de teksten van Van Oel. Begin jaren negentig, als Zak en As is opgeheven, verschuift het werkveld van Justus van Oel geleidelijk van cabaret, via jeugdtheater naar (muziek)theater. In de periode van '92 tot en '95 schrijft hij drie stukken voor de kleine zaal. 'De Pijnbank', 'Lunapark' en 'Tussendorst', waarin hij zelf ook meespeelt. Deze producties vertonen nog sterke cabaretinvloeden. Aan het eind van de jaren negentig wordt hij een paar jaar achtereen gevraagd een tekst te schrijven voor Jeugdtheatergezelschap Theater Artemis. Daarna dienen zich zeer uiteenlopende opdrachtgevers aan - onder andere Theatergroep Flint, Het Veem Theater, De Nieuw Amsterdam, Het Theater van het Oosten en het Ro Theater.
Op eigen initiatief maakt hij samen met vormgever Jan Boiten, waar hij in de jaren negentig al vaker mee samenwerkte ook nog twee jeugdproducties die onder meer op het Reizend Festival De Parade te zien zijn.
In de jaren negentig begint hij ook scenario's voor film en televisie te schrijven onder meer voor 'Ook Dat Nog' en 'Twaalf Steden', 'Dertien Ongelukken'. Een hoogtepunt in zijn televisiecarrière is de 13-delige serie 'Najib en Julia', een versie van Shakespeare's bekende liefdestragedie in het eigentijdse, multiculturele Nederland. Deze serie wordt geregisseerd door Theo van Gogh.
Het karakter van deze tv-producties - op en top Nederlandse televisie met een maatschappelijk en onmiskenbaar moraliserend karakter - vormen een goed aanknopingspunt voor de stijl en inhoud van Van Oel's werk. Uit al zijn teksten spreekt namelijk een fascinatie voor de eigentijdse morele dilemma's van de Nederlandse samenleving en een diep wantrouwen tegenover ongelijke machtsrelaties. Met name dit laatste keert vaak terug. In het jeugdtheaterstuk 'Mooi Gif' (in 1999 geschreven voor Artemis) laat hij zien hoe mensen met verstand van geld al gauw macht over anderen krijgen, en andersom, dat mensen die er weinig kaas van hebben gegeten, al gauw de onderliggende partij worden. In de tekst 'Sorry dat ik besta' (1995, voor Harry Kies Theaterproducties), degradeert de hoofdpersoon door een absurde, Kafkaeske opeenvolging van confrontaties met verschillende instanties, van een gesettelde dertiger met vriendin, tot een dakloze zwerver.
Kenmerkend voor zijn werk is ook dat zijn hoofdpersonages vaak in situaties terechtkomen, die in alle redelijkheid op te lossen zouden zijn, door ze eenvoudigweg de rug toe te keren en weg te lopen. De desinteresse en onwil van anderen om zich in hun situatie te verplaatsen, laat staan te helpen, is walgelijk groot. Maar om de één of andere reden draaien die hoofdpersonages zich niet om. Gelukkig maar. Want hoewel van Oel omwille van het effect het probleem iets uitvergroot, bestaat er geen twijfel over dat hij commentaar geeft op onze dagelijkse omgangspraktijk. En zou men er daadwerkelijk aan beginnen om weg te lopen in zulke situaties, dan zou onze samenleving snel als los zand uit elkaar vallen. Hoewel het aan de oppervlakte pretentieloos en droogkomisch geschreven is, laat het werk van Van Oel in de onderlaag zien hoe broos de cohesie van het moderne Nederland is.
Theater CV
Justus van Oel heeft bijgedragen aan 47 productie(s).
Justus van Oel heeft gewerkt in de volgende functies:
- Co-producent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Bewerking - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Vertaling - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Dramaturgie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Liedteksten - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Muziek - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Muzikale uitvoering - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Producent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Justus van Oel heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.