Biografie
Op 2 november 2004 kwam hij in Amsterdam-Oost op brute wijze een einde aan het leven van cineast Theo van Gogh. Nadat hij zijn studie rechten afbrak, begon hij in 1981 films te maken. In de jaren tachtig wisselde hij choquerende bravourefilms, zoals zijn debuut Luger (1981), af met ingetogen literatuurverfilmingen, waaronder Terug naar Oegstgeest (1987). Later specialiseerde hij zich in spannende relatiefilms naar scenario's van schrijvers als Tomas Ross (o.a. In het belang van de staat, 1997), Justus van Oel (De pijnbank, 1998) en Theodor Holman (Interview, 2003, naar een idee van Hans Teeuwen, met Katja Schuurman en Pierre Bokma in de hoofdrollen). Van Gogh was vooral een acteursregisseur: hij wist zijn spelers vaak tot hoge prestaties te inspireren. Met 06 (1994), gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van theaterregisseur Johan Doesburg, won hij verschillende prijzen. Voor Blind Date (1996) en In het belang van de staat ontving hij een Gouden Kalf. Voor televisie maakte Van Gogh series als Najib en Julia (2002) en Medea (2005). Met Cool (2004) en de postuum uitgebrachte 06-05 (over de moord op Pim Fortuyn) ging Van Gogh een meer maatschappelijke richting op. Cool werd gemaakt met en over criminele jongens op de Glen Mills School. Twee van deze jongens maakten in 2005 hun toneeldebuut in de voorstelling rZpkt van Stichting Beeldenstorm. Behalve filmregisseur was Theo van Gogh ook schrijver, columnist en radio- en televisiepresentator. Vaak deed hij stof opwaaien in de Nederlandse media- en kunstwereld met zijn provocerende en omstreden meningen en uitspraken. Als toneelregisseur debuteerde Van Gogh in 2003 met de voorstelling Vleesch van Stichting Annette Speelt, een door hem zelf geschreven zwarte komedie geïnspireerd op de filmklassieker La grande bouffe uit 1973. Hij zette de chaotische vreetpartij ongegeneerd in scène en verbeeldde daarmee de verveling en de drang tot consumeren. Als acteur was hij eerder te zien als kabouter in de theatervoorstelling Bio (1991) van Kas & de Wolf. In de zomer van 2004 werd op televisie de door Van Gogh geregisseerde korte film Submission vertoond. Met dit provocerende pamflet wilde VVD-politica Ayaan Hirsi Ali de aandacht vestigen op vrouwenmishandeling in de islamitische traditie. De film paste in de kritiek die Van Gogh had op de islam. De moord, ingegeven door moslimfundamentalistische motieven, riep heftige reacties op in binnen- en buitenland en leidde tot een hernieuwde discussie over de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst. Ook in het theater werd er veelvuldig gereageerd op zijn schokkende dood.
Theo van Gogh werd 47 jaar.
Theater CV
Theo van Gogh heeft bijgedragen aan 8 productie(s).
Theo van Gogh heeft gewerkt in de volgende functies:
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Vertaling - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Theo van Gogh heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Maagd en moordenaar | Regie | Felix Meritis, Amsterdam | 1987/1988 | 15 januari 1988 | Theo van Gogh |
| Cherchez la femme | Regie | Mrs. Einstein | 1991/1992 | 24 november 1991 | Theo van Gogh |
| De pijnbank | Regie | Maarten Wansink & Justus van Oel | 1992/1993 | 23 februari 1993 | Theo van Gogh |
| Vleesch | Regie | Stichting Annette Speelt | 2003/2004 | 13 september 2003 | Theo van Gogh |
| De bedelaarsopera | Vertaling | Het Zuidelijk Toneel | 1993/1994 | 10 december 1993 | Rieks Swarte |
| Maagd en moordenaar | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Felix Meritis, Amsterdam | 1987/1988 | 15 januari 1988 | Theo van Gogh |
| De rode bloem | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Les Bureaux Plukker | 1989/1990 | 4 april 1990 | Çanci Geraedts |
| Blind Date | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Suburbia | 2013/2014 | 28 augustus 2013 | Julia Bless |
| Bio | Uitvoerende | Kas & de Wolf | 1991/1992 | 1 oktober 1991 | Ton Kas, Willem de Wolf |
Theo van Gogh (1957 – 2004) was een Nederlands regisseur, acteur, scenarioschrijver, columnist, programmamaker en televisiepresentator.
Bronnen