Ceesje Speenhoff
| Naam | Ceesje Speenhoff |
|---|---|
| Volledige naam | Speenhoff, Cesarina Christina Felicia |
| Geboortedatum | 21 juli 1909 |
| Geboorteplaats | Rotterdam |
| Overlijdensdatum | 25 december 2004 |
| Overlijdensplaats | Warmond |
| Beroep | Acteur, Cabaretier |
| Externe databases: | |
| IMDb |
Biografie
Ceesje Speenhoff (1909-2004) was een Nederlandse actrice en cabaretière. Zij was de jongste dochter van de legendarische dichter-zanger J.H. ('Koos') Speenhoff en Cesarina Prinz. Zij zal niet in eerste instantie vanwege worden herinnerd voor haar zestig jaar geleden beëindigde theaterloopbaan, als wel om de beruchte naam die zij kreeg door haar oorlogsverleden.
Cesarina Christina Felicia Speenhoff trad al na de HBS en een blauwe maandag op kantoor met haar ouders op als de Familie Speenhoff, die met liedjes en sketches veel succes had op de Nederlandse radio. Zij trad ook solistisch op (met nummers als 'Het meisje van de HBS' en 'De jonge prins') in een uitzending bij de toenmalige (1927) Nederlandsche Omroepvereeniging.
Na een tournee met haar ouders door Nederlands-Indië kwam zij in 1931 als actrice bij het Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel dat onder leiding van Cor van der Lugt Melsert de grote schouwburgen in Rotterdam en 's-Gravenhage bespeelde. Zij kreeg een relatie met de eveneens daar werkzame acteur Piet Rienks en trouwde met hem in 1933. Er waren engagementen bij Louis Davids' Kurhaus Cabaret en de Veluwse zanger Jan van Riemsdijk, zij stond in programma's met de goochelaar Larette en de cabaretier Hans Snel, speelde een rolletje in een Nederlandse speelfilm en had daarnaast de zorg voor twee (later vier) kinderen.
Om hun NSB-sympathieën werden Rienks en Speenhoff aan het eind van de jaren dertig genegeerd door het overgrote deel van de toneelwereld. Toen verschillende Nederlandse radio-omroepen door de Duitse bezetter hun bestaansrecht verloren en de op nationaal-socialistische leest geschoeide Nederlandsche Omroep werd opgericht, ging het echtpaar Rienks dankbaar in op de uitnodiging van ir. Willem Herweijer om het belangrijkste aandeel op zich te nemen in het Zondagmiddagcabaret van Paulus de Ruiter (een van de vele pseudoniemen van tekstschrijver Jacques van Tol). Dit beruchte NSB-cabaret, dat bol stond van verwerpelijke politiek en antisemitisme, was van oktober 1941 tot januari 1944 in de ether en was ook te zien 'in het land'. Het echtpaar vertolkte wekelijks Juffrouw Klessebes en Buurman Keuvel, met foute boodschappen verpakt in een alledaagse burendialoog. Toen het programma stopte werd het gezin Rienks uit zijn huis verdreven en zwierf daarna onder een valse naam van boerderij naar boerderij. Via Duitsland belandde het uiteindelijk weer in Den Haag, waar het onderdook bij de ouders van Rienks. Ceesjes vader Koos Speenhoff had zich al in 1941 per open brief van zijn dochters politieke houding gedistantieerd, maar de smet op zijn familienaam bracht hem en zijn vrouw zelfs na hun dood (in respectievelijk 1945 en 1946) nog schade toe.
De Rienksen ontliepen hun straf niet. Niet alleen mochten zij hun vak niet meer uitoefenen, Ceesje bracht ook tweeënhalf jaar door in gevangenschap (zelfs daar bracht zij cabaret!). Piet Rienks (1907-1990), die actief zou hebben geholpen bij het opsporen van ondergedoken joden, kreeg acht jaar.
Ceesje Speenhoff werd 95 jaar.
Bij het Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel
Engagementen bij N.V. Vereenigd Rotterdamsch-Hofstad Tooneel(1923-1938):
seizoen 1931 - 1932
- De Wonder Dancing
- De Diefstal in de Kärntnerstraat
- Een lieveling van het publiek
- De prins komt
- De vrouw in het spel
Theater CV
Ceesje Speenhoff heeft bijgedragen aan 18 productie(s).
Ceesje Speenhoff heeft gewerkt in de volgende functies:
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Ceesje Speenhoff heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Affiche
Coos Speenhoff (zoon van J.H. Speenhoff) en zijn vrouw Polly Speenhoff, die als cabaret-duo optraden, distantiëerden zich in 1945 uitdrukkelijk met dit affiche van de 'foute' Ceesje Speenhoff. Collectie TIN.
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984