Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Jonfosse1.png


Jon Fosse

NaamJon Fosse
Geboortedatum29 september 1959
Geboorteplaats Strandebarm, Hardanger
BeroepToneelschrijver
DisciplineToneel
Externe databases:
IMDb
VIAF

Jon Fosse (1959) is een Noorse schrijver. Hij groeide op in Strandebarm in de commune Kvam in Hardanger in de provincie Hordaland. Hij woont met zijn gezin in Bergen. Hij schrijft hoofdzakelijk in Nynorsk.

Loopbaan

Aanvankelijk publiceert Jon Fosse alleen poëziebundels en romans. De laatste jaren schrijft hij overwegend voor toneel. Zijn toneelstukken worden over de hele wereld gespeeld. In het jaar 2000 zijn drie van zijn stukken bij de belangrijke Duitstalige gezelschappen geënsceneerd: bij de Salzburger Festspiele, bij de Berliner Schaubühne en aan het Deutsches Theater Berlin, bij het Thalia Theater in Hamburg en bij het Schauspielhaus Zürich. De naam, De nacht zingt haar lied, Het kind. De Münchner Kammerspiele bracht in 2002 Droom in de herfst uit.

De schrijversgeneratie waartoe Jon Fosse behoort, introduceert in de jaren tachtig in Noorwegen het postmodernisme. Deze literaire stroming stelt zich bewust tegengesteld op ten opzichte van de sociaalkritische bewegingen van de jaren zeventig. Bij Fosse leidt dat niet in de richting van de intertekstualiteit, maar eerder in een hang naar het religieuze. Ook lijken zijn teksten steeds als het ware in het decor van zijn geboortestreek het Vestlandet in het westen van het land te staan. Zijn werk wordt vaak 'duister' genoemd. Zijn poëzie heeft overeenkomsten met het werk van Georg Trakl.

In 2000 heeft hij Nestroyprijs, een prijs voor theater in Wenen, ontvangen voor De naam.

In 2023 wint Fosse de Nobelprijs voor de Literatuur.[1]


Jon Fosse heeft bijgedragen aan 29 productie(s).

Jon Fosse heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jon Fosse heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Moeder en kind Auteur (schrijver libretto, scenario) Gasthuis Werkplaats & Theater 2000/2001 7 december 2000 Victoria H. Meirik
Winter Auteur (schrijver libretto, scenario) Gasthuis Werkplaats & Theater 2001/2002 25 mei 2002 Olivier Provily
Ik ga naar buiten, ik kom binnen en ik weet het niet meer Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelhuis 21 oktober 2002 Diane Belmans, Dimitri Duquennoy, Peter Seynaeve
Ik ga naar buiten, ik kom binnen en ik weet het niet meer Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelhuis 2002/2003 21 oktober 2002 Diane Belmans, Dimitri Duquennoy, Peter Seynaeve
Er zal iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Zuidpool 2002/2003 31 oktober 2002
Een zomerdag Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 2002/2003 29 november 2002 Olivier Provily
Droom in de herfst Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Oostpool 2002/2003 18 januari 2003 Lidwien Roothaan
Winter Auteur (schrijver libretto, scenario) Hogeschool voor de Kunsten Arnhem 2002/2003 5 september 2003
De naam Auteur (schrijver libretto, scenario) De Theatercompagnie 2003/2004 6 februari 2004 Jacob Derwig
A European Odyssey Auteur (schrijver libretto, scenario) Het MUZtheater 2005/2006 3 september 2005 Tomas Schweigen
De nacht zingt zijn eigen lied Auteur (schrijver libretto, scenario) Het Zuidelijk Toneel 2005/2006 17 maart 2006 Olivier Provily
Er gaat iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Toneelschuur Producties 2006/2007 23 december 2006 Alexandra Koch
Nachtlied Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Zuidpool 2007/2008 20 maart 2008
Er zal iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Het Vooruitzicht 2008/2009 3 april 2009 Yorick Zwart
Ik ben de wind Auteur (schrijver libretto, scenario) National Theatret Oslo 2009/2010 15 juni 2010 Eirik Stubo
Skuggar (Shadows) Auteur (schrijver libretto, scenario) De Utvalgte 2010/2011 27 augustus 2010 Kari Holtan
Rêve d'automne Auteur (schrijver libretto, scenario) Stadsschouwburg Amsterdam 2010/2011 24 maart 2011 Patrice Chéreau
Nooit van elkaar Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Amsterdam 2010/2011 17 april 2011 Ivo van Hove
Winter Auteur (schrijver libretto, scenario) Stichting Studio Dubbelagent 2011/2012 1 september 2011 Teunkie van der Sluijs
Niet weggaan Auteur (schrijver libretto, scenario) Theatergroep Koper 2011/2012 2 maart 2012 Dea Koert
Moeder en Kind Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelgroep Maastricht 2012/2013 24 mei 2013 Suze Milius
Er zal iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Terschellings Oerol 2011/2012 18 juni 2013 Ilmer Rozendaal
Een zomerdag Auteur (schrijver libretto, scenario) Theaterproductiehuis Zeeland 2015/2016 27 augustus 2015 Ilmer Rozendaal
Er zal iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Noord Nederlands Toneel 2018/2019 17 oktober 2018 Liliane Brakema
Eg er vinden - ik ben de wind Auteur (schrijver libretto, scenario) Toneelspelersgezelschap STAN 2018/2019 20 december 2018
Er zal iemand komen Auteur (schrijver libretto, scenario) Noord Nederlands Toneel 2019/2020 26 oktober 2019 Liliane Brakema
Winter Auteur (schrijver libretto, scenario) Theater Mooi Weer 2022/2023 18 mei 2023 Lynn Schutter
Ik ben de wind Auteur (schrijver libretto, scenario) Academie voor Theater en Dans 2023/2024 31 januari 2024 Flora Kenza Nacer
Warm Auteur (schrijver libretto, scenario) Maatschappij Discordia 2023/2024 2 april 2024

Werk

Toneel

  • Scheiden zullen we toch nooit (Og aldri skal vi skiljast, 1994)
  • De naam (Namnet, 1995) – Ibsen-Prijs (1998), Nestroy-Theaterprijs (2000)
  • Er komt nog iemand (Nokon kjem til å komme, 1996)
  • Het kind (Barnet, 1996)
  • Moeder en kind (Mor og barn, 1997)
  • De zoon (Sonen, 1997)
  • De nacht zingt haar liederen (Natta syng sine songar, 1997)
  • Een zomernacht (Ein sommars dag, 1999)
  • De gitaarman (Gitarmannen, 1999)
  • Droom in de herfst (Draum om hausten, 1999)
  • Bezoek (Besøk, 2000)
  • Winter (Vinter, 2000)
  • – (Vakkert (2001)
  • – (Dødsvariasjonar (2001)
  • Lila/paars (Lilla, 2003)
  • Slaap (Svevn, 2005)
  • – (Rambuku (2006)
  • – (Skuggar (2006)
  • – (Eg er vinden (2007)

Romans

  • Rood, zwart (Raudt, svart, 1983)
  • Melancholie (Melancholia I & II, 1995/96) – Melsomprijs
  • Morgen en avond (Morgon og kveld, 2000)
  • Dat is Alice (Det er Ales, 2003)

Kinderboeken

Externe links

Bronnen


  1. Theaterkrant. Toneelschrijver Jon Fosse wint Nobelprijs voor Literatuur. Geraadpleegd op 5 oktober 2023.