Dora Paulsen
| Naam | Dora Paulsen |
|---|---|
| Volledige naam | Feodora Anna Pauline Pollen |
| Geboortedatum | 14 juli 1898 |
| Geboorteplaats | Berlijn |
| Overlijdensdatum | 2 december 1970 |
| Overlijdensplaats | Amsterdam |
| Beroep | Zanger, Actrice |
| Discipline | Muziektheater |
| Trefwoorden | Operette |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Dora Paulsen (1898 - 1970) was een Nederlandse operettezangeres, actrice en cabaretière.
Dora Paulsen (haar artiestennaam) werd geboren als Feodora Anna Pauline Pollen. Ze was de dochter van de operazanger Oskar Richard Emil Pollen en Karoline Martha Elisabeth Zimmermann. In haar jeugd nam haar vader het hele gezin mee op langdurige tournees. Daardoor debuteerde ze op driejarige leeftijd in Dresden. Ze speelde als kind op het toneel, in stomme films en (na de lagere school) in operettes bij Franz Lehár.
Zij volgde een opleiding tot coloratuursopraan, maar een stemaandoening maakte hier in 1917 een einde aan. Ze besloot verder te gaan as actrice. In 1917 stond zij als actrice in het Trianontheater in Berlijn waar zij al snel belangrijke rollen speelde. In 1920 werd ze door de Nederlandse regisseur Willem Royaards in Berlijn opgemerkt door haar uitstraling en spelvaardigheid.
Sinds begin jaren twintig speelde Paulsen onder meer hoofdrollen in stukken van August Strindberg en Henrik Ibsen. Ook pakte zij het zingen weer op en ging optreden in het beroemde cabaret "Le Chat Noir" (later "Der Schwarze Kater") van de cabaretcomponist Rudolf Nelson. Zij zong chansons van toonaangevende dichters als Curt Bry, Erich Kästner en Kurt Tucholsky. Door de opkomst van de Nazi's in Duitsland week het cabaret uit naar Zwitserland waar Louis Davids het uitnodigde naar Nederland te komen.
Paulsen besloot in Nederland te blijven, en trouwde in 1938 met de kunstschilder Jo Voskuil en werd Nederlander. Ze trad op in diverse cabaretvoorstellingen en als solist. Tijdens de oorlog trad ze tot 1942 op waarna ze haar vriend Rudolf Nelson hielp onderduiken en daarna besloot zelf ook niet meer op te treden. Na de oorlog was de belangstelling in Nederland voor Duitstalige liederen klein en het zou tot 1958 duren voordat ze weer erkenning genoot. Ze werkte onder meer bij de Hoofdstad Operette.
Ter gelegenheid van haar zestigste verjaardag in 1958 werd haar een avond aangeboden in het Nieuwe de la Mar theater te Amsterdam, op initiatief van de schrijvers Victor van Vriesland en Simon Carmiggelt. Cabaretier Wim Kan trad op als spreekstalmeester en Paulsen verzorgde een optreden. Hierna kon zij haar carrière weer oppakken en trad op en nam ook een aantal platen op. Zij bracht haar repertoire (Bry, Tucholsky, Nelson, etc.), speelde enige rollen en was daarnaast tussen 1966-1970 docente op het gebied van het Duitstalige lied aan de Academie voor Kleinkunst van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten.
Verdere personalia
Paulsen trouwde in Duitsland eerst op 26 augustus 1919 met Otto Mathias en scheidde van hem op 7 november 1921. In Nederland trouwde ze op 5 mei 1938 met de Nederlandse schilder Jo Voskuil. Uit haar beide huwelijken werden geen kinderen geboren. Paulsen overleed in 1970 in Amsterdam.
Zie ook haar biografie op de website van Resources Huygens.
Theater CV
Dora Paulsen heeft bijgedragen aan 45 productie(s).
Dora Paulsen heeft gewerkt in de volgende functies:
- BeeldtAf - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Kostuums - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Persoon - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Dora Paulsen heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Scènefoto
V.l.n.r.: Marga Graf, Gerard Müller, Mizzy van der Lans en Dora Paulsen, in: G'schichten aus dem Wiener Wald (Sissi), Hoofdstad Operette, 1952/1953. Foto: Frits Gerritsen. Collectie TiN.
Kostuums
Kostuum gedragen door Dora Paulsen in het Nelson Cabaret. Collectie TiN.
Jasje gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Mantel gedragen door Dora Paulsen in Splinters en Balken TV-Cabaret. Collectie TiN.
Kostuum gedragen door Dora Paulsen in Waar blijft de tijd. Collectie TiN.
Japon gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Japon gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Japon gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Een paar schoenen gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Een paar zwarte schoenen gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Paar handschoenen gedragen door Dora Paulsen, zwart satijn. Collectie TiN.
Paar handschoenen gedragen door Dora Paulsen, wit leer. Collectie TiN.
Vier linten gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Tule hoedje gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Hoed en mofje gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Een paar manchetten gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Frontje met boord en strik gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Boord met das gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Hoed gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Hoed gedragen door Dora Paulsen. Collectie TiN.
Externe Links
- website Inghist.
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984
- Wikipedia