Willem Nijholt: Repertoire - Toneel

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg


Willem Nijholt, 1960. Foto: Theo A.A. Veenboer. Collectie TIN.

Eenlevenlangtheater Willem Nijholt:


Toneel

Marjan Berk en Willem Nijholt in Kwartet voor twee (1972). Foto Wouter van Heusden. Collectie TIN.

De toneelstukken waarin Willem Nijholt bij tal van gezelschappen en in vrije producties speelde variëren van klassiekers als Hamlet tot drama's als Kleine Zielen en komedies als Later is te Laat. Bovendien regisseerde Nijholt zelf ook enige stukken. Zijn regiedebuut maakte hij in 1972 met Kwartet voor twee waarin hij ook zelf speelde.

Zijn eerste rollen speelde hij op de Toneelschool, zijn officiële debuut maakte hij kort na het behalen van zijn toneelschooldiploma in De gelijkbenigen van Piet Sterckx bij de Werkgroep Rotterdams Toneel dat op 1 oktober 1960 zijn première beleefde. Bij het Rotterdams Toneel maakte hij ook zijn musicaldebuut met de rol van La Douceur in de musical Irma La Douce van Alexandre Breffort in 1961. Later werd hij geëngageerd bij de Nederlandse Comedie en de Haagse Comedie. Daarnaast speelde hij bij verschillende vrije producenten. Zijn laatste toneelrol tot nu toe speelde hij in de vrije produktie De vrouw die haar man opvrat, een stuk van Joop van den Ende Theaterproducties dat op 14 januari 2004 in première ging.

Hieronder vindt u een zo volledig mogelijk overzicht van alle toneelstukken waarin Nijholt speelde en de stukken die hij regisseerde, van de Toneelschool af, bij ondermeer het Rotterdams Toneel, Toneelgroep Theater, de Nederlandse Comedie, de Haagse Comedie, en bij de vrije producenten.

Toneelschool

Eindexamenvoorstelling Toneelschool van Dantons dood, 1960. Links Willem Nijholt en rechts Guido de Moor. Fotograaf onbekend. Herkomst: Collectie Willem Nijholt.

In 1957 werd Willem Nijholt op 23-jarige leeftijd tot de Amsterdamse Toneelschool toegelaten. Eigenlijk lag de maximale leeftijdsgrens op 21 jaar, maar voor Nijholt werd een uitzondering gemaakt. Zijn klasgenoten waren onder andere Jules Hamel, Henk van Efferen, Jacques Commandeur, Nel Kars en Guido de Moor.


Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Toneelschool

Rotterdams Toneel en Werkgroep Rotterdams Toneel (1960-1962)

Hans Pauwels, Willem Nijholt, Pieter Lutz, Steye van Brandenburg in Irma la Douce. Foto Henk Jonker/MAI. Collectie TIN.

Kort na Willem Nijholts afstuderen aan de Amsterdamse Toneelschool bood Ton Lutz, één van zijn oud-docenten, hem een plek aan bij het Rotterdams Toneel. Binnen het gezelschap hadden de acteurs Hans Croiset en Hans Boswinkel de Werkgroep Rotterdams Toneel opgericht met als doel de jongste acteurs en actrices die aan het gezelschap waren verbonden, een kans te geven met door henzelf gekozen repertoire op te treden. Het waren kleinere stukken waarvan niet te verwachten viel dat ze ooit op het 'grote' toneel gespeeld zouden worden.

Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - (Werkgroep) Rotterdams Toneel

Toneelgroep Theater (1962-1964, 1972)

Marjan Berk en Willem Nijholt in Kwartet voor twee, 1972. Foto: Wouter van Heusden. Collectie TIN.

Na het grote succes van de show Wim Sonneveld met Willem Nijholt en Corrie van Gorp werd Nijholt in 1972 teruggevraagd door het gezelschap Toneelgroep Theater waar hij eerder mee gewerkt had.

Toneelgroep Theater was met ingang van 1 september 1971 het eerste gedemocratiseerde repertoire gezelschap van Nederland. Met Marjan Berk speelde hij in Kwartet voor twee en maakte Nijholt tevens zijn regiedebuut.


Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Toneelgroep Theater

Nederlandse Comedie (1963-1967)

Kostuumontwerp voor Willem Nijholt als Filch in ‘De Driestuiversopera’(B.Brecht, K. Weill), Nederlandse Comedie, 1965. Potlood en aquarel door Herman Gordijn. Collectie TIN.

In tweede helft van de jaren zestig kwam De Nederlandse Comedie, waar Willem Nijholt vanaf 1963 speelde, in onrustig vaarwater. Menig criticus constateerde nauwelijks vernieuwingen in dit ‘traditionele bolwerk’.

De kritiek richtte zich onder meer op de repertoirekeuze. Dat leidde uiteindelijk tot de Aktie Tomaat, waarvan Willem Nijholt de gevolgen aan den lijve heeft ondervonden.

Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Nederlandse Comedie

Haagse Comedie (1980-1987)

Affiche Amadeus. Collectie TIN.

Willem Nijholt speelde in de jaren 1980 tot 1987 in zeven toneelstukken van de Haagse Comedie betrokken. Daarnaast regisseerde hij twee stukken bij dit gezelschap.

De Vereniging Vrienden van de Haagse Comedie reikte in 1982 de Vriendprijs uit aan Willem Nijholt en Rick Nicolet. De prijs werd jaarlijks door de Vrienden toegekend aan de acteur en actrice die in het afgelopen jaar in een productie van het Haagse gezelschap de meeste indruk op de Vrienden maakte. De prijs werd in 1982 voor de eerste maal uitgereikt.

Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Haagse Comedie

Vrije producties

Affiche Private lives, 1991. Ontwerp: Friso Wiegersma. Collectie TIN.

Willem Nijholt speelde en regisseerde hij bij verschillende kleine en grote "vrije" (lees: ongesubsidiëerde) producenten waaronder Impresariaat John de Crane, Theater- en Organisatiebureau Jacques Senf, Joop van den Ende Theaterproducties, Impresariaat Gislebert Thierens, John van de Rest Produkties en Impresariaat Wim Visser.

Hier vindt u een overzicht.

Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Vrije producties

Diversen

Willem Nijholt als Claudius (rechts) en Bart Slegers als Hamlet in Hamlet (W. Shakespeare), Zuidelijk Toneel Globe, 1993.

Rollen van Willem Nijholt bij andere (gesubsidieerde) gezelschappen dan het Rotterdams Toneel, de Nederlandse Comedie, en de Haagse Comedie vindt u hier.

Lees meer: Willem Nijholt: Repertoire - Toneel - Diversen