Biografie
Plautus werd geboren in Romagna, maar kwam op jeugdige leeftijd naar Rome, waar hij aan de kost kwam als theaterknecht. Op die manier leerde hij de voorliefde en de verlangens van het theaterpubliek kennen, en deed hij tezelfdertijd ook de nodige toneelervaring op. Als auteur vermeed Plautus de verwikkelingen van de politiek. Aanvankelijk was hij zowel auteur als acteur en producer, en vergaarde op die manier een klein vermogen.
Hij verloor echter zijn spaarcenten met de handel op zee, en verhuurde zich daarna een tijdje als molenaarsknecht, tot hij erin slaagde met het schrijven van komedies opnieuw in zijn onderhoud te voorzien. Zijn populariteit was zo groot dat hij de eerste Latijnse auteur werd die zich kon beperken tot één genre: het blijspel.
Theater CV
Plautus heeft bijgedragen aan 7 productie(s).
Plautus heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Plautus heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Plautus (254 v.Chr. – 184 v.Chr.) was een Latijns blijspeldichter.
Werken
Plautus is de oudste Latijnse auteur wiens werk volledig is overgeleverd; in de oudheid waren er 130 stukken onder zijn naam in omloop (een duidelijke aanwijzing voor zijn populariteit), waarvan Varro er 21 als echt beschouwde. De stof ervoor ontleende hij aan de blijspelen van de Nieuwe Attische Komedie, die hij door het (meesterlijk) gebruik van de Latijnse volkstaal, het transponeren van de handeling naar Romeinse toestanden, het invoegen van gedeelten gezongen tekst (zgn. cantica) en het samenvoegen van stukken uit verschillende komedies, tot originele scheppingen wist te maken. Zijn stukken hebben een uitgesproken komisch karakter; ondanks de enigszins stereotiepe gegevens zijn de karakters, met name van de mannenfiguren, uitstekend getekend.
De chronologie van zijn werken is onbekend, zodat ze gewoonlijk in alfabetische volgorde worden gegeven: Amphitruo -- Asinaria -- Aulularia -- Bacchides (naar Menander) -- Captivi (naar Diphilus) -- Casina -- Cistellaria (naar Menander) -- Curculio -- Epidicus -- Menaechmi -- Mercator (naar Philemon) -- Miles Gloriosus -- Mostellaria (naar Diphilus) -- Persa -- Poenulus -- Pseudolus -- Rudens -- Stichus -- Trinummus (naar Philemon) -- Truculentus -- Vidularia (grotendeels verloren gegaan).
Waardering en invloed
De invloed van Plautus is in de Middeleeuwen, toen zijn werk op de Latijnse scholen werd gelezen en vaak ook gespeeld, zeer groot geweest. Typen als de snoevende krijgsman uit zijn Miles Gloriosus handhaafden zich o.a. in de Commedia dell'arte en vanaf de 15e eeuw hebben talrijke auteurs zich door zijn blijspelen laten inspireren: zo vormde Amphitruo het voorbeeld voor Molières Amphytrion (1668), Aulularia voor voor Molières L'Avare (1668) en voor P.C. Hoofts Warenar (1617), Menaechmi voor William Shakespeares Comedy of errors (1592?). In 1966 maakte de Britse regisseur Richard Lester de komische film A Funny Thing happened on the Way to the Forum, die geïnspireerd is door de Mostelaria, de Miles Gloriosus en de Pseudolus.
Behalve als grootste Latijnse komediedichter is Plautus ook van belang omdat zijn werk de voornaamste bron vormt voor de kennis van het archaïsch Latijn.