Rudi van Dantzig: Repertoire - Choreografieën

Rudi van Dantzig, 1969. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Eenlevenlangtheater Rudi van Dantzig:

Choreografieën van Rudi van Dantzig

Zijn eerste choreografie maakte Rudi van Dantzig in 1955 voor Ballet Recital van Sonia Gaskell, het gezelschap waaraan hij zelf ook als danser verbonden was. Met Gaskell verhuisde hij naar het Nederlands Ballet waar hij eerste solist werd, maar ook als choreograaf werkzaam was.In 1959 stapte hij over naar het nieuw opgerichtte Nederlands Dans Theater en dat eigenlijk een afscheiding was van Gaskell's gezelschap. Van Dantzig maakte er zijn lyrische muziekballet Giovinezza, maar had het er om organisatorische redenen niet erg naar zijn zin. Na een jaar vroeg Gaskell hem terug en hoewel ze geen geld had om hem fatsoenlijk te betalen, verleidde ze hem met het aanbod om in ruil voor zijn werk lessen te volgen bij de beroemde pedagoog Abderachman Koemoesnikov uit Leningrad. Van Dantzig accepteerde en ging als choreograaf aan de slag bij het inmiddels Het Nederlands Ballet genoemde gezelschap van Sonia Gaskell.

In 1961 ging Het Nederlands Ballet samen met het Amsterdamse Ballet van Mascha ter Weeme en werd tot Het Nationale Ballet gedoopt. Van Dantzig werd één van de huischoreografen en vormde vanaf het seizoen 1965/66 samen met Gaskell en collega-choreograaf Robert Kaesen de artistieke leiding. Twee seizoenen later nam Gaskell afscheid en vanaf 1971 was Van Dantzig de enige artistiek leider van Het Nationale Ballet. Hij zou dat blijven tot 1991. Hoewel hij in dat jaar afscheid nam als artistiek leider bleef hij als choreograaf nog wel aan het gezelschap verbonden.

In totaal maakte Van Dantzig ruim vijftig balletten, grotendeels voor Het Nationale Ballet, maar zijn choreografieën stonden en staan nog steeds ook op het repertoire van vele buitenlandse gezelschappen. Hieronder een overzicht van de balletten die hij in Nederland maakte.

Links: Nachteiland|Nachteiland, de eerste choreografie van Rudi van Dantzig voor het Nederlands Ballet, uit 1955. Foto: Siegfried Regeling. Rechts: Rudi van Dantzig en Leo Hornstra in de foyer van de Koninklijke Schouwburg na afloop van de première Experimentele avond waar dit ballet deel van uitmaakte, 1955. Fotograaf: D.G. Lanting. Collectie TIN.

Overzicht van balletten van choreograaf Rudi van Dantzig

20 januari 1955: Nachteiland
8 juni 1956: Tij en Ontij
13 juni 1957: Symphonie nr. 29
15 juni 1958: De disgenoten
6 maart 1959: Klein avondspel
5 september 1959: Giovinezza
7 april 1960: Vergezicht
20 december 1961: Jungle
19 maart 1963: Ombres
8 december 1964: Een Finse auto
19 juni 1965: Monument voor een gestorven jongen
3 februari 1966: Mozart-symphonie
16 februari 1967: Romeo en Julia
14 januari 1968: Ogenblikken
26 juni 1969: Epitaaf
21 december 1969: Astraal
16 juni 1970: De touwen van de tijd
26 oktober 1970: Onderweg
13 oktober 1971: Geverfde vogels
15 juni 1972: Après visage
28 mei 1973: Hier rust: een zomerdag
1 juli 1973: Ramifications
21 februari 1974: Orpheus
19 december 1974: Romeo en Julia
25 mei 1975: Suite voor jonge dansers
18 juni 1975: Collective Symphony
9 oktober 1975: Blown in a Gentle Wind
5 juni 1976: Ginastera
11 oktober 1976: Isadora
16 mei 1977: Gesang der Jünglinge
20 maart 1978: Over een donker huis
11 juni 1979: Life
12 september 1979: Voorbij gegaan
5 april 1980: Antwoord gevend
8 maart 1982: Pique Dame
10 december 1981: Onder mijne voeten
18 november 1982: Room at the top
12 februari 1983: Niemandsland
3 juni 1983: Ik hou gewoon m'n adem in
27 oktober 1983: De lof der zotheid
28 mei 1984: Petits pas door petits rats
5 maart 1985: Want wij weten niet wat wij doen
28 maart 1986: Afzien
12 juni 1987: Buigen of barsten
31 maart 1988: Het zwanenmeer
22 maart 1990: Aartsengelen slachten den hemel rood
15 juni 1990: Herinneringen uit het ondergrondse
15 juni 1994: Pleisterplaats
14 juni 2002: Lommer
4 juni 2006: Zwanenmeer Bijlmermeer

Foto's

Links: Rudi van Dantzig (rechts) en Rudolf Nurejev (midden) tijdens de repetitie van een reprise van Monument voor een gestorven jongen, 1968. Foto: Nationaal Foto Persbureau. Rechts: Ellen Brusse, Lieven Verkruisen tijdens de repetitie van in Monument voor een gestorven jongen, 1965. Foto: Siegfried Regeling. Collectie TIN.

Rudi van Dantzig met o.a. (rechts) Hannie van Leeuwen in Tij en Ontij. Foto: Particam Pictures/Henk Jonker/MAI.

Links: Op de voorgrond: V.l.n.r. Linda Manez, Conrad van de Weetering en Marianne Hilarides in Symphonie nr. 29, Het Nederlands Ballet, 1957. Foto: D.G. Lanting. Rechts: v.l.n.r. Rudi van Dantzig, Jaap Flier, Hannie van Leeuwen, Toer van Schaijk, Annemarie Verhoeven, Aart Verstegen in Disgenoten, 1958. Foto: Particam Pictures/MAI. Collectie TIN.

Links: Rudi van Dantzig in Giovinezza. Foto Particam Pictures/MAI. Rechts: o.a. Ronald Snijders, Hidde Maas en Rudi van Dantzig in Après Visage. Foto: Maria Austria/MAI. Collectie TIN.