Producent

Producent - Productie

In de Nederlandse theaterwereld wordt het woord producent gebruikt voor een instelling of voor een of meerdere personen die initiator zijn van een theaterproject en/of organisator van theaterproductie. In de praktijk kan dat vele verschillende dingen betekenen: van het voor zijn rekening nemen van alleen een deel van de financiering tot en met het geheel of deels ook daadwerkelijk in de praktijk realiseren van de uitvoering: het produceren van de geplande voorstelling, ofwel de productie. Daartoe kan de producent mogelijk als het ware zelf een (tijdelijk) gezelschap beginnen of ook een bestaand gezelschap "inhuren" of een opdracht geven.

Het woord ‘producent’ zelf is overgenomen uit de Angelsaksische theaterpraktijk en film-industrie en is ten aanzien van de betekenis aldaar niet altijd vergelijkbaar met de Nederlandse situatie.

Ten aanzien van door de overheid gesubsidieerde instellingen zou men kunnen zeggen dat deze hun eigen producent zijn. Dat is echter niet gebruikelijk en evenmin worden de subsidiënten zo genoemd, hoewel doorgaans het grootste deel van de financiering van hen komt. Een gesubsidieerde instelling in de podiumkunsten wordt doorgaans gezelschap of ensemble genoemd

Voor niet door overheden gesubsidieerde theaterproducties is de term vaak passend om personen en instellingen die voor de financiering zorgen, aan te merken als producent. Voor de realisering van deze producties staan vervolgens alle mogelijke organisatorische werkwijzen open. Nemen de financiers zelf ook de realisering op zich dan wordt dat wel aangeduid met de eveneens uit de Angelsaksische wereld overgenomen term producer of wel wordt gewoon volstaan met het begrip productie. Een gebruikelijke werkwijze is dan dat de producent alle benodigde elementen (waaronder auteurs- en uitvoeringsrechten e.d.) en personen contracteert, wanneer het gaat om een bestaand werk of de juiste mensen bijeen zoekt om plannen te ontwikkelen voor een nieuw werk en aansluitend voor de realisering daarvan.

Ten aanzien van de realisering, de productie, van theaterprojecten kan het echter verwarrend worden wanneer de producent een festival betreft, zoals bijvoorbeeld het Holland Festival, het Holland Dance Festival, Productiehuis Rotterdam (Rotterdamse Schouwburg), Gastprogrammering Het Muziektheater etc. Deze producenten werken voor een deel samen met andere producenten, vaak internationaal en het aandeel van het festival als producent, kan dan beperkt blijven tot het dragen van de kosten voor het presenteren van een reeds geproduceerd (of ook nieuw) werk door een andere bestaande theaterorganisatie. De samenwerking met andere producenten, noemt met co-produceren en kan vele vormen hebben van deel-fianciering tot bijdragen in natura. In ieder geval dient men ten aanzien van de productie onderscheid te maken tussen de instelling, het gezelschap of het ensemble die deze daadwerkelijk realiseert en de instelling die de gelegenheid biedt of het initiatief heeft genomen, door een bepalende financiële bijdrage te leveren. Overigens kan dat ook dezelfde zijn die daarmee dan wel twee verschillende functies vervult.

Het komt thans ook steeds meer voor dat grote theaterinstellingen als bijvoorbeeld De Nederlandse Opera, Toneelgroep Amsterdam, Het Nationale Ballet e.d. gezamenlijk met andere binnen of buitenlandse gezelschappen theaterproducties realiseren. Deze partners zijn dan derhalve gezamenlijk ‘producent’ en voor een groot of klein deel ‘producer’, dat wil zeggen dat zij ieder een concrete bijdrage leveren aan de realisering van de voorstelling en de presentatie daarvan in ieders eigen omgeving.

Zie ook: Theaterproducent en Impresario

Zie de overzichten van de instellingen en personen die aangeduid worden met de benaming producent, theaterproducent en impresario

Zie voor een nadere omschrijving ook wikipedia