Frank Martinus Arion
| Naam | Frank Martinus Arion |
|---|---|
| Volledige naam | Frank Efraim Martinus |
| Geboortedatum | 17 december 1936 |
| Geboorteplaats | Curacao |
| Beroep | Schrijver |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| VIAF |
Biografie
Frank Martinus Arion (1936) is een Nederlands-Antilliaanse schrijver, dichter en taalwetenschapper.
Hij werkte in Nederland, Suriname en op de Nederlandse Antillen en schreef in het Nederlands en het Papiaments. De roman Dubbelspel (1973) vormde zijn debuut. Sjabloon:Cquote
Op 17 december 1936 zag Frank Efraim Martinus Arion op Curaçao het levenslicht. Hij kwam uit een gezin van drie kinderen. Op tweejarige leeftijd vertrok het gezin naar Aruba omdat Franks vader daar een baan kreeg bij de LAGO oliemaatschappij. Toen Frank vier was kwamen zijn zusje en moeder om bij een verkeersongeluk. Frank en zijn overgebleven zusje werden naar hun oma op Curaçao gestuurd. Die voedde hen verder op. Hij groeide op in het levendige Otrabanda, een stadsdeel dat veel beschreven is door andere auteurs. Frank was een heel goede leerling. Hij mocht op de lagere school een aantal klassen overslaan. Toen hij afscheid nam van de middelbare school had hij aan een vriendin gevraagd of zij een boekje wilde uitgeven dat hij geschreven had. Hij wilde dit als afscheidscadeautje aan zijn vrienden geven omdat hij naar Nederland ging. Toen een schrijver dit script onder ogen kwam zag die meteen de schrijversgave van Frank Martinus in.
In 1955 vertrok Frank naar Nederland hij was toen 18 jaar oud. Hij studeerde Nederlandse taal en letterkunde aan de Universiteit Leiden. Hij kon moeilijk aarden in Nederland en ging eigenlijk alleen om met andere Antillianen. Hij kwam in contact met Cola Debrot. Samen met hem gaf Frank Arion zijn eerste gedichtenbundel uit in 1957. Hierna richtte hij met nog twee andere een Antilliaans tijdschrift op, Encuentro Antilliano.
In de jaren zestig ging hij terug naar de Antillen waar hij voor de Wereldomroep lezingen hield over de Antillen. Tien jaar later besloot Frank Martinus zijn studie af te maken en ging weer terug naar Nederland. In deze periode waardeerden de Leidse neerlandici hem als goede student en collega, en was hij beslist niet geïsoleerd. Na zijn studie besloot hij zich te gaan inzetten voor het samenbrengen van de Antillianen in Nederland. Hij richtte verschillende clubs en verenigen voor Antillianen op. Ook begon hij aan Dubbelspel, zijn eerste echte roman. Het boek was na uitgave in 1973 meteen een groot succes. Hij won er zelfs de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs mee. Het daarmee gewonnen geld gaf hij aan een organisatie tegen de apartheid in Zuid-Afrika. Apartheid was iets waar Frank zich enorm druk over kon maken.
In 1975 doceerde hij aan het 'Instituut voor de Opleiding van Leraren' in Paramaribo waar hij ook zijn vrouw ontmoette, de Surinaamse cultureel antropologe en dichter Trudi Guda. Ze kregen een dochter. Na de coup van Bouterse vertrok het gezin naar Curaçao, waar Frank zich eindelijk op het werk kon richten dat hem fascineerde: de standaardisering van de Papiaments taal. Uiteindelijk richtte hij zijn eigen politieke partij op die het Papiamentu moest beschermen voor de toekomst.
In 1996 verscheen zijn dissertatie over de oorsprong van het Papiamentu, waarop hij promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam: The Kiss of a Slave. Papiamentu's West-African Connections.
Theater CV
Frank Martinus Arion heeft bijgedragen aan 3 productie(s).
Frank Martinus Arion heeft gewerkt in de volgende functies:
- Vertaling - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Frank Martinus Arion heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
| Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
|---|---|---|---|---|---|
| Droom op apenberg | Vertaling | Tie 3 Theater van De Derde Wereld | 1980/1981 | 25 augustus 1981 | Edsel Samson |
| Dubbelspel | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting John Leerdam | 2006/2007 | 3 december 2006 | John Leerdam |
| Libi | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Korzo producties | 2019/2020 | 14 september 2019 |
Onderscheiding
In 1992 werd Frank Martinus Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In december 2008 maakte hij bekend zijn lintje terug te willen geven aan de Staat der Nederlanden, omdat hij meent dat Nederland bezig is aan een herkolonisatie van de Antillen, door sanering van de Antilliaanse schulden te koppelen aan meer justitiële controle.[1][2]
Dubbelspel speerpunt
In oktober-november 2006 is Dubbelspel de speerpunt van de nieuwe leescampagne Nederland Leest van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek. Journaallezer Philip Freriks is de "ambassadeur" van de campagne. Arions roman wordt in een oplage van 575.000 exemplaren gratis verstrekt aan leden van openbare bibliotheken en een gebonden editie wordt tegen gereduceerd tarief (€ 10,-) in de boekhandel aangeboden. Het is de bedoeling dat zoveel mogelijk lezers van het boek met elkaar in discussie gaan. Blijkbaar werkte de actie, want de run op de bibliotheken om een exemplaar te bemachtigen was zo massaal, dat al na een week besloten werd een extra oplage van 150.000 stuks te drukken.
De informele aftrap voor de campagne werd gegeven met een gastcollege van Frank Martinus Arion aan de Universiteit van Amsterdam op woensdag 18 oktober 2006. Hij was uitgenodigd door de leesclub "Nooit meer slapen" van de Universiteit van Amsterdam. Onder de titel "Literatuur als vermakelijk onderzoek; De wording van Dubbelspel ". Het college werd ingeleid door bijzonder hoogleraar West-Indische Letteren, Michiel van Kempen. De eigenlijke aftrap vond plaats op 20 oktober in aanwezigheid van minister van Onderwijs Maria van der Hoeven en Tweede Kamervoorzitter Frans Weisglas.
De burgemeesters van Nunspeet, Ermelo en Putten wilden op 20 oktober 2006 niet meehelpen met de uitdeling van het boek in de plaatselijke openbare bibliotheken omdat ze de inhoud moreel verwerpelijk vinden.
Frank Martinus Arion treedt in de maanden oktober-december 2006 in tal van bibliotheken en boekhandels in Nederland op. Het einde van de campagne wordt gemarkeerd door een reading van Dubbelspel op 3 december 2006 in Paradiso, Amsterdam, onder regie van John Leerdam, zoals hij dat ook eerder deed met De tranen van Den Uyl van Hugo Pos. Aan de opvoering doet een keur van bekende Antillianen en Nederlanders mee. Een van de personages wordt gespeeld door VVD-lijsttrekker Mark Rutte. Overige rollen worden gespeeld door Paulette Smit, Raymi Sambo, Helen Kamperveen, Ed Gumbs, Jörgen Raymann en Arthur Kibbelaar. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door Izaline Calister, Denise Jannah, Manoushka Zeegelaar Breeveld, Jeannine La Rose], Giovanca Ostiana en Lesley Voss.
Bibliografie
- 1957 - Stemmen uit Afrika (gedichten)
- 1972 - Bibliografie van het Papiamentu
- 1973 - Dubbelspel
- 1974 - Sisyphiliaans alpinisme tegen miten
- 1975 - Afscheid van de koningin
- 1977 - Albert Helman, de eenzame jager
- 1979 - Nobele wilden
- 1993 - De ibismensmuis
- 1995 - De laatste vrijheid
- 1996 - The Kiss of a Slave. Papiamentu's West-African Connections (proefschrift)
- 2001 - De eeuwige hond
- 2005 - Eén ding is droevig
- 2006 - De deserteurs
- 2006 - Drie romans (bevat: Afscheid van de koningin; Nobele wilden; De laatste vrijheid)
Zie ook
Externe links
- Dubbelspel op Boeklog
- Bericht Antilliaanse omroep over het teruggeven van het lintje
- Interview over het lintje
Bronnen, noten en/of referenties:
- ↑ Frank Martinus Arion geeft koninklijk lintje terug, NU.nl, 16 dec 2008
- ↑ Frank Martinus Arion geeft lintje terug, de Volkskrant, 16 dec 2008
Bronnen