Fernando Arrabal
| Naam | Fernando Arrabal |
|---|---|
| Volledige naam | Fernando Arrabal Terán |
| Geboortedatum | 11 augustus 1932 |
| Geboorteplaats | Melilla, Spaans-Marokko |
| Beroep | Schrijver |
| Website | |
| Externe databases: | |
| DBNL | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Arrabal werd geboren als de zoon van een republikeinse officier. De gevangenneming en uiteindelijk verdwijning van zijn vader tijdens de Spaanse Burgeroorlog liet traumatische sporen na bij de kleine Fernando, mede omdat zijn moeder nooit pogingen heeft ondernomen om zijn vaders lot te achterhalen. De situatie in het Spanje van Franco zal later onderhuids als een rode draad door het werk van Arrabal blijven lopen.
Literatuur
Arrabal gold al op vroege leeftijd als hoogbegaafd. In 1952 gaat hij rechten studeren in Madrid, maar na enige tijd geeft hij dat op en trekt naar Parijs. Daar wordt hij gerekend tot de tweede generatie Spaanse ballingen: jonge Spaanse intellectuelen die weliswaar niet verplicht waren het land te verlaten, maar die in Spanje geen voedingsbodem meer vonden voor de uiting van hun artistieke talenten.
Eenmaal in Parijs wijdt Arrabal zich volledig aan het schrijverschap. Hij schreef in zijn leven zo’n 100 toneelstukken, 700 gedichtenbundels, diverse romans en essays. Het werk van Arrabal staat bekend als modernistisch, absurdistisch en provocerend. Zijn vaak agressieve en (seksueel) obscene taal is van een bijna naïeve kinderlijkheid en wordt sterk beïnvloed door het werk van Picasso en Francisco Goya. Het universum van Arrabal bestaat vaak uit beulen en slachtoffers, waarbij de rollen geregeld worden omgedraaid. Hij weigert bewust de wet van de non-contradictie te aanvaarden.
In de jaren zestig verwierf Arrabal ook bekendheid met zijn ‘thêatre panique’. Zijn toneelstukken waren vaak een ware 'happening', vol rituele elementen, waarin alles door elkaar liep en in extreme vorm werd uitgedrukt. Spraakmakend in die periode was ook zijn Brief aan generaal Franco.
Arrabals latere werk is wat meer traditionalistisch. Vanaf de jaren tachtig schreef ook libretto’s voor een aantal opera’s. In 2009 nog bracht hij in Madrid de opera “Faustball” op de planken.
Film en opera
Arrabal staat behalve als literator ook bekend als scenarioschrijver en filmregisseur. Hij draaide zeven speelfilms, waarvan Pacific Odyssey (1980) met Mickey Rooney het bekendst is. Soms speelde Arrabal ook zelf mee in films.
Zowel zijn films als zijn literaire werken zijn veelvuldig onderscheiden, onder andere met de Spaanse Premio Nadal.
Theater CV
Fernando Arrabal heeft bijgedragen aan 33 productie(s).
Fernando Arrabal heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Titel - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Fernando Arrabal heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Fernando Arrabal (1932) is een Spaans-Frans romanschrijver, toneelschrijver, dichter (voornamelijk Franstalig). Ook maakte hij naam als filmregisseur en scenarioschrijver.
Bibliografie
Proza
- Baal Babylone (1959)
- L'enterrement de la sardine
- Fête et rites de la confusion
- El mono
- La tour prends garde
- La vierge rouge
- La fille de King-Kong
- La tueuse du jardin d'hiver
- Lévitation
- Porté disparu
- L'extravagante croisade d'un castrat amoureux
- Lévitation
- Champagne pour tous
Poëzie (selectie)
- 700 banden, onder andere geïllustreerd door Pablo Picasso, Salvador Dalí, René Magritte, Roland Topor.
Bekende bundels zijn:
- Humbles Paradis
- Pierre de la Folie
Toneel (selectie)
- Le Tricycle (1953)
- Fando et Lis (1955)
- Pique-nique en campagne (1959)
- Guernica (1959)
- La Bicyclette du condamné (1959)
- Le Grand Cérémonial (1963)
- L'Architecte et l'Empereur d'Assyrie (1966)
- Le Jardin des délices (1967)
- Le Labyrinthe (1967)
- L'Aurore rouge et noire (1968)
- Bestialité érotique (1968)
- Le Ciel et la Merde (1972)
- Le Cimetière des voitures (1959)
- La nuit est aussi un soleil
- Jeunes barbares d'aujourd'hui
- ...Et ils passèrent des menottes aux fleurs
- La tour de Babel
- Inquisition
- Les délices de la chair
- La traversée de l'empire
- Lettre d'amour (comme un supplice chinois)
Films
- 1968: Le grand cérémonial
- 1970: Viva la muerte
- 1973: J’irai comme un cheval fou
- 1976: Underground and Emigrants
- 1975: L’Arbre de Guernica
- 1982: The emperor of Peru
- 1992: Adieu Babylone
Essays
- La dudosa luz del día
- Un esclave nommé Cervantès
- Le Gréco
- Goya-Dalí
- Bobby Fischer
- Echecs et mythes
- Fêtes et défaites sur l'échiquier
- Les échecs féériques et libertaires
- Le frénétique du spasme (1991)
- Lettre au général Franco
- Lettre à Fidel Castro (1984)
- Lettre à Staline
- Houellebecq!
Bronnen
- Wikipedia
- A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984. ISBN 90-228-4330-0
- E. Hirsch: Arrabal narrador. Die neueren Romane Fernando Arrabals, Frankfurt, 2007, ISBN 978-3-631-56657-2.