Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf Casino, 's-Gravenhage)
Ga naar: navigatie, zoeken


Voordoek scala t00001007.001.jpg


Ontwerp voor een voordoek van het Scala Variététheater te Den Haag door Andreas Carl Sommer, 1901.

NaamCabaret-Theater Scala, 's-Gravenhage
Eerdere naamCasino, 's-Gravenhage
PlaatsDen Haag
TypeTheatergebouw
Openingsdatum1901
GeslotenJa
Wikidata ID (Q-nummer)Q66681186


Bekijk de van Wikimedia / Wikipedia over Scala Theater, 's-Gravenhage


Scala theater in Wagenstraat, Den Haag. c. 1910.jpg

Info Waarde
Afbeelding Scala theater in Wagenstraat, Den Haag. c. 1910.jpg
Postcode: Geen postcode beschikbaar
Openingsdatum: Niet beschikbaar
Op de kaart: Ga naar kaart...
Wikimedia Commons: Galerie (Wikimedia Commons)
Gelegen in: The Hague (Q36600)


Bekijk deze en meer informatie op de website van Wikidata, of lees de pagina <span_class= "error">Fout:_er_is_geen_lokale_variabele_“wp_paginatitel”_ingesteld. Fout: er is geen lokale variabele “wp_paginatitel” ingesteld. op Wikipedia.

Inleiding en geschiedenis

Informatie

  • Adres: Wagenstraat
  • Naam: Casino, Scala Variététheater, Cabaret-Theater Scala, Scala Theater

Aan het eind van de jaren tachtig van de negentiende eeuw werd naar een ontwerp van de architect H. Wesstra een schouwburg gebouwd in de Wagenstraat. Volgens B.J. Donker in zijn boek Haagse Theaters Toen en Nu kwam aan de straatzijde een tempelachtige entree, waarachter de glazen hal (oorspronkelijk een overdekte glazen markthal, een onderdeel van de Grote Markt) werd gehandhaafd als foyer. Aan het einde daarvan bevond zich de theaterzaal: een roodfluwelen paleisje vol klatergoud, bronzen cupido’s en kristallen luchters.
Het gebouw ging open als de grootste overdekte markt van Nederland. Tegen het einde van de 19de eeuw werd de markt verbouwd tot café-chantant Casino, waar ook voorstellingen werden gegeven. In de loop der jaren ontwikkelde Scala zich van café-chantant tot een theater waar cabaret-, revue- en operettevoorstellingen werden gegeven. Na 1900 kreeg het gebouw de naam ‘het theater van Houtkamp’. Het werd verbouwd tot een groot modern variététheater met meer dan duizend zitplaatsen, het toneel werd vergroot en er kwam een orkestbak. De zaal was beschilderd met rozige naakte nimfen, oprijzend uit hemelsblauwe zeeën, daarboven zweefden baardige satyrs en poezelige engeltjes. De hal, foyer en zaal waren rijkelijk voorzien van goud en spiegels. Pas in 1918 kreeg het gebouw de naam Cabaret-Theater Scala. Louis Bouwmeester jr. werd de eerste directeur.
De Ter Hall-revues en daarna de Bouwmeester-revues waren zo succesrijk, dat werd besloten de zaal te verbouwen. Het balkon werd vergroot en daarboven kwam een galerij voor de goedkoopste stoelen, loges werden verplaatst en hinderlijke pilaren verwijderd. De ijzeren constructie van het gebouw werd ondersteund met beton. Het resultaat was een gerieflijke theaterzaal met 1400 zitplaatsen en ruime tussenpaden. Behalve de hierboven genoemde revues, waren er ook voorstellingen van de Snip en Snap-revues van Rene Sleeswijk, van Wim Kan en Toon Hermans, van Josephine Baker en vele anderen. De exploitatie bleef in handen van mevrouw Bouwmeester-Sandbergen. Toen haar zoon Louis Bouwmeester jr. overleed besloot zij het gebouw aan de naastgelegen Bijenkorf te verkopen. Op 7 februari 1956 werden de theateractiviteiten beëindigd. Kort daarna werd het theater gesloopt en kwam er een groot parkeerterrein.

Premieres

Het overzicht hieronder bevat alle producties die op deze locatie in première zijn gegaan, zowel onder de naam Casino als Scala.

Première-overzicht van de locatie(s)
Productie Producent Premièredatum
Belachlijke hoofsche juffers (Les precieuses ridicules) Blaaser en Bigot Kreukniet 24 oktober 1889
De schoolrijdster Blaaser en Bigot Kreukniet 21 december 1889
Svava (En Hanske) Blaaser en Bigot Kreukniet 21 december 1889
De familie Kegge N.V. Nieuwe Rotterdamsche Schouwburgmaatschappij (1881-1890) 6 oktober 1890
Max Havelaar Bigot Poolman en Blaaser Kreukniet 15 maart 1891
Meisjesoogen De Nederlandsche Tooneelvereeniging (1893-1912) 7 januari 1894
Twee weezen Hollandsch Tooneelgezelschap 1895-1903 17 november 1895
Schots en scheef Henri ter Hall Revue 2 november 1911
Henkie aan de grenzen Het Vrije Tooneel 1 februari 1912
De Voddenbaron (later in de serie: De Boemelbaron) Hollandsch Operette Gezelschap 16 oktober 1914
De voddenbaron Hollandsch Operette Gezelschap 16 oktober 1914
Die schöne Cubanerin Wiener Operette van Georg Braun 1 januari 1915
De onbestorven weduwe Wiener Operette van Georg Braun 13 januari 1915
Gri Gri Hollandsch Operette Gezelschap 1 september 1915
De vice-admiraal Hollandsch Operette Gezelschap 16 januari 1916
La fille de Madame Angot Opéra Zorah Dorly 16 oktober 1916
Carmen Opéra Zorah Dorly 28 oktober 1916
Theater-Kabaal Hollandsch Operette Gezelschap 1 december 1916
Theater-Kabaal Hollandsch Operette Gezelschap 4 december 1916
Paljas Het Lyrisch Tooneel 16 augustus 1917
Cavalleria Rusticana Het Lyrisch Tooneel 16 augustus 1917
Tosca Het Lyrisch Tooneel 17 augustus 1917
De cabaretprinses Het Lyrisch Tooneel 1 september 1917
De Oogstbruid Hollandsch Operette Gezelschap 1 november 1917
Baron Hapzeitie Hollandsch Operette Gezelschap 17 november 1917
Het geheim van Broadway Hollandsch Tooneel 1915-1918 1 december 1917
Eva, het fabrieksmeisje De Haghezangers 16 januari 1918
De arme student De Haghezangers 9 februari 1918
Vendetta De Haghezangers 1 september 1918
Kermisklanten (Les Saltimbanques) De Haghezangers 1 december 1918
Zigeunerliefde De Haghezangers 1 januari 1919
De Graaf van Luxemburg De Haghezangers 1 februari 1919
Een Walsdroom De Haghezangers 19 februari 1919
De Roos van Stamboul De Haghezangers 1 januari 1920
Nap boft Gezelschap Nap de la Mar 1 maart 1920
Snuggere Hannes Gezelschap Nap de la Mar 1 maart 1920
De Voddenbaron Gezelschap Nap de la Mar 20 maart 1920
Ploert ! Ensemble Jacques Sluyters 1 december 1920
Het zaakje met Lola Hollandsch Operette Gezelschap 21 maart 1921
Minister Nappie Gezelschap Nap de la Mar 14 januari 1922
Eva, het fabrieksmeisje De Haghezangers 26 april 1922
Voerman Henschel Tournee Louis Bouwmeester 9 oktober 1922
Flippie als model Operettegezelschap van Max Gabriël en B. Gosschalk 2 december 1922
Christus Triumphator Het Voetlicht 8 maart 1923
Het teken des Kruises Het Voetlicht 8 maart 1923
Het petroleumkacheltje of de winkelhygiëne Hollandsch Operette Gezelschap 16 februari 1924
De shimmy-bokser Hollandsch Operette Gezelschap 16 februari 1924
Madame de Pompadolur Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 8 augustus 1925
Een droom van liefde Gelegenheidscombinaties 16 oktober 1925
Polenbloed Operettegezelschap Beppie de Vries 17 april 1926
Cabaretprinses Operettegezelschap Beppie de Vries 1 september 1926
Die Fledermaus Miksa Préger's Wiener Operette 24 september 1926
De Mascotta Operettegezelschap Beppie de Vries 1 oktober 1926
Anne-Marie Vroolijk Tooneel 1 november 1926
Dokter Stieglitz Vroolijk Tooneel 17 november 1926
Dokter Stieglitz Gezelschap Nap de la Mar 26 november 1926
Hallo Parijs Yardaz Revue 2 juli 1927
Van Mond tot Mond Hollandsch Revue- en Operettegezelschap 17 juli 1928
De Tsarewitsj Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 1 februari 1929
No, No, Nanette De Haghezangers 2 februari 1929
Oh yes, Kitty! Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 14 maart 1929
O, yes Kitty! Nederlandsch Operette Gezelschap 14 maart 1929
De tsjarewitsj Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 11 april 1929
Lach... en vergeet Frits Stapper's Revue 17 juli 1929
Lach en vergeet Frits Stapper's Revue 17 juli 1929
Hello Bobby Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 31 augustus 1929
Hello Bobby Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 1 september 1929
Poste Restante Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 21 september 1929
Rose-Marie Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 1 november 1929
Rose Marie Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 1 november 1929
Rose Marie Nederlandsch Operette Gezelschap 1925-1929 1 november 1929
De S.S. Revue De Nieuwe Nederlandsche Revue 22 juli 1930
Love boat (Liefdesboot) Gelegenheidscombinaties 1 november 1930
Loveboat (Liefdesboot) De Haghezangers 8 november 1930
Dreyfus, de martelaar van het Duivelseiland Ensemble Charles Braakensiek 1 december 1930
Goed Nieuws De Nieuwe Nederlandsche Revue 1 januari 1931
Het verliefde escadron Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 1 februari 1931
Augustyn (Der liebe Augustin) Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 17 februari 1931
Schat, weet je wat Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 10 januari 1933
Violetta, das Veilchen von Montmartre Operettegezelschap Jacques van Bijlevelt 21 januari 1933

… overige resultaten

Bronnen

  • Productiedatabase
  • Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007
  • Website Scala Variété.