Tijdlijn Cabaret: 1927 - Jean-Louis Pisuisse wordt vermoord door Tjakko Kuiper

Uit TheaterEncyclopedie
(Doorverwezen vanaf Tijdlijn Cabaret:1927)
Ga naar: navigatie, zoeken

Moord door collega en liefdesrivaal

Op 26 november 1927 worden acteur / cabaretier Jean-Louis Pisuisse en zijn vrouw Jenny Gilliams op het Rembrandtplein doodgeschoten. De dader, Tjakko Kuiper, pleegde hierna zelfmoord.

De op 6 september 1880 in Vlissingen geboren Pisuisse geldt als pionier voor het Nederlandse cabaret en staat te boek als de bedenker van het levenslied. Op 20-jarige leeftijd kan hij aan de slag voor de Amsterdamse Courant als journalist. Samen met collega Max Blokzijl treedt hij in 1904 op als straatmuzikant om te zien hoe het is om als zwerver te worden behandeld. Tijdens zijn omzwervingen, waarbij hij onder andere Parijs aandoet, wordt hij verliefd op het cabaret (een tot dan in Nederland vrijwel onbekende kunstvorm). Hij zegt zijn werk als journalist op om cabaretier te worden. Ook ontmoet hij op zijn reizen het zangeresje Fie Carelsen, met wie hij eenmaal terug in Nederland zal trouwen .

Hij begint in 1909 het cabaretgezelschap De Kattebel. Eenmaal weer terug in Nederland trad hij op in het Kurhaus te Scheveningen. Hier introduceert hij ook het levenslied. Hij is de eerste die groot succes boekt met deze kunstvorm in Nederland. Zijn grootste ontdekking was een Zaanse houthandelaar, Dirk Witte. Hij schreef voor Pisuisse het lied "Mens, durf te leven", dat niet alleen het lijflied van Pisuisse zou worden, maar ook dat van het Nederlandse cabaret.

De opkomst van de Eerste Wereldoorlog gooide echter roet in het eten voor de buitenlandse plannen van Pisuisse. Na verloop van tijd begon hij echter toch weer op te treden, dit keer met een gezelschap jonge talenten: "Pisuisse en zijn Vrolijke Kameraden". Onder hen was ook Jenny Gilliams, met wie Pisuisse uiteindelijk zou trouwen, en Tjakko Kuiper, met wie Gilliams een verhouding zou beginnen.

Wanneer Gilliams uiteindelijk toch voor Pisuisse kiest, kan Kuiper deze nederlaag niet verdragen. Wanneer het gezelschap op 26 november dineert in hotel Schiller aan het Rembrandtplein meldt hij zich bij de portier met een briefje voor mevrouw Pisuisse. Zij stuurt het terug met daarop de woorden: "Geen antwoord". Kuiper verschuilt zich achter het beeld van Rembrandt, springt tevoorschijn wanneer het echtpaar naar buiten komt en richt een pistool op Jenny. Pisuisse gaat voor zijn vrouw staan en wordt het eerste slachtoffer. Door een tweede schot wordt Jenny dodelijk verwond en daarna richt Kuiper het pistool op zichzelf. In 1979 wordt dit drama door Gerben Hellinga verwerkt tot een toneelstuk: Mensch, durf te leven.