Louis Davids: Biografie

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Logo eenlevenlangtheater2.jpg

Louis Davids, 1935. Foto: Godfried de Groot. Collectie TIN.


Eenlevenlangtheater Louis Davids:


Biografie van Louis Davids

Louis Davids achter de piano, ca. 1930. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Louis Davids was getalenteerd, maar zonder zijn doorzettingsvermogen en enorme werkkracht had hij het waarschijnlijk nooit van schoffie uit de Rotterdamse Zandstraat tot leider van het Kurhaus cabaret weten te brengen. Van jongs af aan wilde hij iets bereiken in zijn vak, en hij klom op van kermissen via tingeltangel naar revue en cabaret van internationale allure. Gedurende zijn vijftigjarige loopbaan beproefde hij zijn talenten in allerlei genres van de kleinkunst: variété, revue, operette, cabaret en volkstoneel. Ook werkte hij mee aan een twintigtal films, trad hij op voor de radio en nam hij vele grammofoonplaten op. Zijn beste en origineelste bijdrage aan de Nederlandse kleinkunst was misschien zijn optreden als cabaretier en conférencier in de jaren dertig: de man in het blauwe pak, handen in de zakken, op een leeg toneel (met alleen een pianist), die met een ietwat omfloerste stem zijn nummers bracht en daarbij het publiek greep door zijn droge humor of gedempte melancholie, zijn slagvaardig improviseren en zijn puntig reageren op de actualiteit.

Portret van Louis Davids met zijn dochter Kitty en zijn zoon Louis. Fotograaf onbekend. Ca. 1930-35. Collectie TIN.

Zijn hele leven lang was hij bezig met het perfectioneren van zijn kunst, en zo legde hij de lange, moeilijke weg af van komiek naar cabaretier van de eerste rang. Over zijn persoonlijkheid doen zeer verschillende verhalen de ronde: talloos zijn de anekdotes over zijn vermeende gierigheid - mogelijk een reactie op zijn doodarme jeugd -, maar daarnaast is er sprake van een Davids die een hartelijk en goed mens kon zijn. In zijn persoonlijk leven was hij weinig gelukkig; zijn mislukte huwelijk en de breuk met Margie Morris waren voorafgegaan en werden gevolgd door evenmin gelukkige verbintenissen met anderen. Hij kreeg twee kinderen, een dochter en een zoon. Ondanks de vrolijke foto hebben zij in hun volwassen levens geen goede band met hun vader.

In zijn beroepsleven hield Davids, vooral in zijn latere jaren, zijn collega's enigszins op een afstand, hetgeen hem niet in dank is afgenomen. Dit zelfgekozen isolement leidde tot negatieve verhalen over Davids als mens. Zijn zo hard bevochten succes als kunstenaar was en is echter onbetwist; hij blijft een van de belangrijkste artiesten uit de geschiedenis der Nederlandse kleinkunst. (bron: website Instituut voor Nederlandse Geschiedenis)

Het wonderkind

De kleine Louis Davids salueert. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Al voor zijn geboorte is Louis Davids voorbestemd om artiest te worden. Zijn ouders, Levie Davids en Francina Terveen vormen samen een duo dat langs kermissen en kroegen trekt om daar liedjes te zingen en mensen te laten lachen. Voordat Levie in 1880 trouwt, is hij kastelein. Maar het artiestenbestaan lonkt en met deze carrièreswitch legt hij de basis voor het artiestenbestaan van al zijn kinderen. Zijn eerste kind Hartog, ook wel Harkie genoemd, wordt geboren op 22 mei 1879, ruim een jaar voor het huwelijk.

Lees verder: Louis Davids: Biografie - Het wonderkind

De tingeltangelartiest

Louis Davids, ca. 15 jaar oud. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Zelfs in de Nes is Louis na een tijdje niet meer geloofwaardig als wonderkind. Hij heeft geen andere keus dan zich weer aan te sluiten bij zijn familie. Ook nu weer botst het tussen hem en zijn vader, vooral nu Louis ervaren heeft hoe het is om zelfstandig in de schijnwerpers te staan. Na zijn successen in Carré is zijn afkeer voor de tingeltangelcafés’s waar ze optreden, nog groter geworden. Het publiek is altijd beschonken en van het laagste slag, waardering voor de artiesten is niet aan de orde.

Lees meer: Louis Davids: Biografie - De tingeltangelartiest

De revuester

Het tweede Duo Davids: Louis en Heintje Davids, ca. 1912. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

Op 20 oktober 1906 trouwt Louis met Rebecca (Betsy) Kokernoot, in de Synagoge van de Nederlands-Israëlitische gemeente. Het huwelijk is net als dat van Louis’ ouders een "moetje", Betsy is namelijk al vier maanden zwanger. Een liefdevol huwelijk is het nooit geweest, vooral Louis was duidelijk niet erg begaan met zijn vrouw. Na de geboorte van hun dochtertje Francina (Kitty) op 24 maart 1907, treden ze nog wel samen op, maar erg succesvol zijn deze voorstellingen niet.

Lees meer: Louis Davids: Biografie - De revuester

De wederhelft van Margie Morris

Margie Morris, omstreeks 1912. Foto: Bernhard Jacobs. Collectie TIN.

Op één van de Engelse tournees ontmoet Louis de Engelse officiersdochter Margareth Whitefoot, beter bekend als Margie Morris. Ze is een getalenteerde muzikante, opgeleid aan het conservatorium. Louis en Margie krijgen een relatie, voor hem verhuist zij in 1913 naar Nederland. Dit betekent een definitieve breuk tussen Louis en zijn vrouw Betsy. Betsy weigert echter om de scheiding die Louis aanvraagt door te zetten, waardoor ze tot zijn dood officieel getrouwd blijven. Louis gaat wel bij haar weg en samen met Margie vertrekt hij naar Amsterdam.

Lees meer: Louis Davids: Biografie - De wederhelft van Margie

De theaterdirecteur

Louis Davids. Fotograaf onbekend. Collectie TIN.

He, She and the Piano vormde het hoogtepunt in de carrière van Louis en hij staat als artiest op eenzame hoogte. Zijn bekendheid is groter dan welke Nederlandse artiest ook in die tijd. In 1922 komt hij definitief los van zijn lage milieu, als hij directeur wordt van het Rotterdamse Casino Variété-theater. Het Zandstraat-boefje als directeur, het is een prestatie die niet veel mensen hem na zullen doen. Samen met zijn moeder, die na de dood van zijn vader bij hem intrekt in Amsterdam, verhuist hij naar een woning in het theater.

Lees meer: Louis Davids: Biografie - De theaterdirecteur