TheaterEncyclopedie:Ontologie van de TheaterEncyclopedie/Oorspronkelijke titel
Inleiding
De TheaterEncyclopedie gebruikt de Eigenschap:Oorspronkelijke titel om aan te geven of een Productie op een Oorspronkelijk werk is gebaseerd. Het Oorspronkelijke werk is als entiteit echter nog niet gedefinieerd. Dit heeft als resultaat dat het veld vaak niet is ingevuld of op diverse wijzen wordt gebruikt. De "Oorspronkelijke titel"-pagina's zijn vaak niet bestaand, wat resulteert in "rode linkjes". De semantische eigenschappen van een "Oorspronkelijke titel" zijn nog niet gedefinieerd.
Daarnaast is er ook de Eigenschap:Titel, die verwijst naar de Titel van de productie zelf. Deze verschilt van de paginatitel waarop de productie staat beschreven; die is immers samengesteld uit titel, auteur en datum.
De paginatitel van producties, in combinatie met de Eigenschap:Co-producent kent enige voorgeschiedenis; zie hiervoor de toelichting door Gebruiker:Siang.
In een eerdere bespreking is een verkenning van het begrip "Oorspronkelijk werk / Oorspronkelijke titel" gemaakt; zie hieronder de betreffende verslaglegging.
Definitie en benaming voor een Werk
Om Werken in de TE op te nemen is het nodig een goede definitie aan te houden. Dat geldt voor de volgende onderwerpen:
- Paginatitel in de hoofdnaamruimte - Deze moet “logisch” zijn voor de gebruiker (begrijpelijk, leesbaar en vindbaar), maar ook UNIEK in de TE
- Categorie-titel (paginatitel in de categorie-naamruimte), idem en aansluitend bij bestaande cat’s als “Productie”, “Persoon”, etc.
- Eigenschappen (paginatitel in de Eigenschap-naamruimte)
Verder is natuurlijk van belang aansluiting te vinden bij het taalgebruik in Adlib, de theaterwereld en daarbuiten.
Tijdens de (bovenstaande) bespreking is een aantal benamingen besproken:
- Werk, Theaterwerk, Theaterstuk
- Stuk, Toneelstuk
- Titel, Theatertitel
- …
Bestaande eigenschap: Eigenschap:Oorspronkelijke titel. Deze eigenschap verwijst naar het het oorspronkelijke stuk / de oorspronkelijke titel / etc. waarop de betreffende Productie is gebaseerd.
Voorstel definitie WERK
- Een Werk (in de TE) is een theaterstuk zoals dat (oorspronkelijk) door een auteur is geschreven voor uitvoering als theater, toneel etc..
- Dit werk (theaterstuk) kan zijn gebaseerd op een eerder/ander werk
- Dit werk (theaterstuk) kan zijn gebaseerd op een boek(titel), film(titel) etc. van een (andere) auteur.
- Een Productie is gebaseerd op een Werk (NB: dus niet op een TITEL)
- Dus:
- Een pagina over een WERK heeft —> verwijzing naar pagina uit de categorie:werk (of geen verwijzing).
- Een pagina over een PRODUCTIE heeft --> verwijzing naar pagina uit de categorie:werk
Bronnen
Geraadpleegde bronnen komen uit het publieke domein en kunnen (dus) afwijken van het professionele taalgebruik:
- Wikipedia: Theaterstuk —> redirect —> Toneelstuk
- Van Dale Woordenboek: Titel: naam van een boek, verhaal, gedicht, film, muziekstuk enz
- https://www.tonhendriks.eu/theaterwoordenboek/
Voorstel benamingen en definitie TITEL
- Definitie: Een (theater)werk is een <Theatertitel> van een bepaalde <auteur>
- Een paginatitel voor een Werk bestaat is als volgt opgebouwd: <Theatertitel> - <Auteur>
- Deze paginatitels behoren tot de entiteit <Werk> c.q. de Categorie:Werk (voorkeur boven: Categorie:Theaterwerk - sluit beter aan bij bestaande)
- Een <Auteur> behoort tot de entiteit <Persoon> (met beroep : auteur??)
- Past de bestaande eigenschap:Oorspronkelijke titel binnen dit voorstel?
- Vraag: waar verwijst die eigenlijk naar?? Het lijkt de bedoeling (...) geweest te zijn om te verwijzen naar een "Oorspronkelijk werk"...
- Is “Oorspronkelijk werk” logischer, en kan dit aangepast worden?? Nog uit te zoeken.
- Is er een alternatief denkbaar om "(Oorspronkelijke) Titel" te laten doorverwijzen naar op die titel gebaseerde Werken? (Nog uit te zoeken).
- Dit kan evt. later kan ook nog uitgewerkt worden:
- Pagina’s voor Theatertitels —> Doorverwijzingen naar Theaterwerken
- Categorie:Titel
- Is er een alternatief denkbaar op basis van sub-properties van een eigenschap:IsGebaseerdOp
- Sub: Oorspronkelijke Titel (IsGebaseerdOpOorspronkelijkWerk / IsGebaseerdOpOorspronkelijkeTitel)
- Sub: IsGebaseerdOpWerk
Voorbeeld:
- Pagina (Productie): Hamlet - De Theatergroep - 1980 --> IsGebaseerOpWerk --> Hamlet - Shakespeare
- Pagina (Werk): Hamlet - Shakespeare --> IsGebaseerOpTitel --> Hamlet, en behoort tot Categorie:Werk
- Pagina (Titel): Hamlet --> Hamlet IsGeschrevenDoorAuteur --> Shakespeare; Hamlet --> IsGeschrevenDoorAuteur --> AuteurB; ...; en behoort tot Categorie:Titel
ERD
Alternatief voorstel definitie WERK / TITEL
Basis:
- Geen onderscheid maken tussen Werk en/of Titel (een enkele Categorie:Werk/Titel).
- Eén hoofdeigenschap toevoegen: Eigenschap:IsGebaseerdOp
- Onderscheid maken in twee (sub-)eigenschappen:
- IsGebaseerdOpWerk
- IsGebaseerdOpOorspronkelijkeTitel (of de "oude" eigenschap:Oorspronkelijke titel handhaven)
Voorbeeld:
Pagina (Productie): Hamlet - De Theatergroep - 1980 --> IsGebaseerOpWerk --> Hamlet - Nederlandsche Opera - 1890-11-01 en behoort tot Categorie:Productie Pagina (Productie): Hamlet - Nederlandsche Opera - 1890-11-01 --> IsGebaseerdOpOorspronkelijkeTitel --> Hamlet( - Shakespeare) (en behoort ook tot Categorie:Productie) Pagina (Werk / Titel): Hamlet - Shakespeare --> IsGeschrevenDoorAuteur --> Shakespeare; Hamlet - Shakespeare --> IsGeschrevenDoorAuteur --> AuteurB; ...; en behoort tot Categorie:Werk/Titel
To do
- Check: Aansluiting op Adlib en informatie uit Adlib-script
- Check: Aansluiting op "internationale theater-ontology"
- Uitwerking beschrijving Werk / Titel
- Uitwerking alternatieve oplossingen, bijv.: gebruik van sub-properties:
- IsGebaseerdOp
- IsGebaseerdOp(Oorspronkelijke)Titel
- IsGebaseerdOpWerk
- IsGebaseerdOp
- Consequenties implementatie; (behoort eigenlijk niet in "Definitie-fase"...)
- bestaande informatie "Oorspronkelijke titel"?
- Aanpassingen aan formulieren, sjablonen en vormgeving
- Vullen van de informatie in de nieuwe velden
- ...
Doelstelling
Verbeteren van de ontologie van de TE door:
- Introductie en vastleggen van definities van relevante entiteiten en eigenschappen op het gebied van Oorspronkelijke titel / Oorspronkelijk werk, Titel en hun eigenschappen.
- Implementatie van de entiteiten in de TE als semantische eigenschap
- Ontwikkeling van bijbehorende categorieën, infoboxen en formulieren
- Ontwikkeling van de noodzakelijk sjablonen voor de infoboxen en formulieren en eventueel voor pagina-templates.
- Ontwikkeling van relevante queries (bijv. om alle op een Oorspronkelijk werk gebaseerde Producties weer te geven; zie huidige handmatige lijst op Madama Butterfly)
Een praktische toepassing van deze uitbreiding is het beschrijven van het plot (het verhaal) van een bepaalde productie.
Inventarisatie huidige situatie
Enkele statistieken:
- Aantal producties met een ingevuld veld "Titel": N.T.B.
- Aantal producties met een link naar een "Oorspronkelijke titel": N.T.B.
- Aantal pagina's die een oorspronkelijke titel beschrijven: N.T.B.
- ...
Uit Adlib:
- Aantal producties met een ingevuld veld "Oorspronkelijke titel" 5355
- zoals hierboven + premieredatum (dus zichtbaar in TE) 5221
Uit invoerhandleiding producties:
Een oorspronkelijke titel wordt alleen ingevoerd als deze afwijkt van de titel. Oorspronkelijke buitenlandse titels worden alleen ingevoerd als het om een originele Engelse, Duitse of Franse titel gaat. Oorspronkelijke titels in andere talen voeren we niet in. Dit veld is gekoppeld aan de thesaurus, domein Oorspronkelijke titels (selecteer via het ‘Lijst’-icoontje rechtsboven in je werkbalk). Als een titel niet voorkomt, dan kun je deze forceren.
Ontwerp en gewenste situatie
Op basis van (discussie over) voorbeelden uit de huidige praktijk is in een aantal stappen de gewenste situatie en het (voorlopig) ontwerp vastgesteld. Hieronder eerst de voorbeelden en de bediscussieerde vragen, vervolgens de beschrijving van het (voorlopig) ontwerp.
Enkele voorbeelden beschreven door Manon en Milco
Oorspronkelijke titel verwijst naar een theatertitel (toneelstuk, ballet, etc.). Dus niet naar een film, een boek o.i.d.!
- Productie
- Vrouwen op de rand van een zenuwinzinking - de Kernploeg - 2019-07-06
- Titel
- Vrouwen op de rand van een zenuwinzinking (alleen tekst, geen link!)
- Oorspronkelijke titel
- Women on the verge of a Nervous Breakdown
- Vrije tekst
- De van oorsprong Amerikaanse musical Women on the Verge of a Nervous Breakdown is gebaseerd op de uit 1988 afkomstige film Mujeres al borde de un ataque de nervios van Pedro Almodóvar. Het verhaal gaat over…..
- Productie
- Hamlet vs. Hamlet - ... - datum
- Titel
- Hamlet vs. Hamlet
- Oorspronkelijke titel
- Hamlet. Deze link aanklikbaar voor pagina ‘Hamlet’ met daarop sinopsis etc.
- Vrije tekst
- Evt. hoe ‘Hamlet’ is bewerkt tot dit stuk.
- Productie
- Miss Saigon - ... - datum
- Titel
- Miss Saigon
- Oorspronkelijke titel
- (is dezelfde, dus niet in te vullen)
- Vrije tekst
- De musical Miss Saigon is geïnspireerd op de opera Madama Butterfly. Het verhaal gaat over… Madama Butterfly behoort tot operarepertoire en krijgt een eigen pagina met synopsis van de opera. Synopsis van Miss Saigon op de pagina van de musical.
- Productie
- De Jantjes - ... - ...
- Titel
- De Jantjes
- Oorspronkelijke titel
- ---
- Vrije tekst
- Gebaseerd op het oorspronkelijke stuk De Jantjes van Herman Bouber. De Jantjes is repertoire dus krijgt een eigen pagina met synopsis. Omdat de titel echter niet aanklikbaar is, moet de doorkliklink in het vrije tekstvak op bovenstaande manier.
Plaatsen van een synopsis/inspiratiebronnen
- Is het stuk een beperkt aantal keer opgevoerd? Dan plaatsen in het vrije tekstvak op de productiepagina.
- Behoort het meer tot het ‘repertoire’, dan krijgen de repertoirestukken een eigen pagina met daarop de inspiratiebronnen, synopsis, overzichten van opvoeringen, etc.
Vragen bij voorbeelden
- Wat wordt bedoeld met (De Jantjes, Miss Saigon) "is repertoire"?
- De voorbeelden gaan uit van sec een Titel (dus niet in combinatie met auteur en evt. datum) als identificatie voor de "Oorspronkelijke titel"; is dat voldoende uniek? Zie voorbeeld "De Jantjes". Alternatief: Titel (auteur).
- In relatie met voorgaande vraag: kan een "Oorspronkelijke titel" ook wel rechtstreeks verwijzen naar een Productie? M.a.w.: kan een productie op een andere productie zijn gebaseerd?
- Bij het voorbeeld "Miss Saigon" gaat de semantische relatie "is geïnspireerd op" verloren door het gebruik van vrije tekst; is dat acceptabel?
- In samenhang met bovenstaande: is het wenselijk dat de relatie met de inspiratiebron of andere oorsprong (buiten theater) semantisch wordt vastgelegd? Dus een "Oorspronkelijke titel" is gebaseerd op een film/boek/etc.
- Is het gewenst de relatie met de "synopsis" (plot?) ook semantisch vast te leggen, zodat deze op de diverse productie-pagina's (oorspronkelijke titel-pagina's) kan worden weergegeven?
- Is het gewenst de "Oorspronkelijke titel" verder te specificeren? Bijv.: "Is vertaling van", "Is geïnspireerd op", "Is vertolking van", "Is interpretatie van", etc.
Aanvullingen op de voorbeelden t.b.v. het ontwerp
- Aanmaken van de Categorie:Oorspronkelijk titel(s) t.b.v. queries en overzichten.
- Definieren van eigenschappen van "Oorspronkelijke titel":
- Eigenschap:Auteur (behorend tot "Persoon"-categorie)
- Eigenschap:Publicatiedatum
- Eigenschap:PlaatsVanPublicatie - behorend tot categorie:plaats
Beschrijving van het voorlopig ontwerp
Op basis van bovenstaande voorbeelden en discussie van de gestelde vragen is het volgend voorlopig ontwerp beschreven.
Entiteiten
- (Oorspronkelijk) Werk
- Een (oorspronkelijk) (kunst)werk waarop een productie is gebaseerd. Dit werk kan een theaterstuk zijn, maar ook bijv. een boek, film, foto, etc. - (Oorspronkelijke) werken zullen in principe niet worden beschreven op de TE (ze hebben dus geen eigen pagina).
- (Oorspronkelijke) theatertitel
- Een (oorspronkelijk) theaterstuk (of theaterwerk), waarop een een productie is gebaseerd. Dit is (dus) een ondercategorie van de (Oorspronkelijke) Werken.
- Repertoire stuk
- Een stuk, dat als standaardwerk geldt; een veelvuldig en regelmatig uitgevoerd theaterwerk.
De paginatitel van een Theatertitel en een Repertoire stuk, zal als volgt worden opgebouwd:
<Nederlandstalige titel> - <Voorletters, (tussenvoegsel) en Achternaam van de auteur>
NB: De eigenschap Titel van een Productie - De productietitel - lijkt of kan hetzelfde zijn als een Theatertitel! Toch zijn het eigenschappen van twee verschillende entiteiten. Vergelijk: zowel een kanarie als een mens kunnen Pietje heten...!
Categorieën/taxonomie
NB: Te verplaatsen naar TE:Theaterwerkpagina's
Alle theaterwerken worden ingedeeld in ondercategorieën van de. De Categorie:Werk is de “default”-waarde en theaterwerken dienen werken bij voorkeur in de meer specifieke Categorie:Theaterwerk te worden ingedeeld. De Categorie:Werk omvat de volgende ondercategorieën:
- Categorie:Theaterwerk - geen verdere indeling in ondercategorieën; gebruik van de Eigenschap:Discipline (N.t.b.: Theaterdiscipline, DisciplineTheaterwerken, HeeftTheaterwerkDiscipline, ...)
- Categorie:Repertoirestuk, met verdere onderverdeling in:
Definities:
- Categorie:Werk
- Bevat - voor zover deze worden opgenomen op de TE - alle pagina's / lemma's over (kunst)werken, waarop theaterstukken zijn gebaseerd.
- Categorie:Theaterwerk
- Bevat alle pagina's / lemma's over (Oorspronkelijke) theaterwerken. Dit is een ondercategorie van Categorie:Werk.
- Categorie:Repertoirestuk
- Bevat alle pagina's / lemma's over (Oorspronkelijke) theaterwerken, die gerekend worden tot de standaardwerken uit de theaterkunst.
- Categorie:Beoordeling werkpagina
- Bevat pagina's met reacties op werk-pagina's.
NB: In een latere discussie is ook répertoire in de betekenis van staat op het répertoire van een gezelschap ter sprake gekomen. Zie voor verduidelijking over de verschillende betekenissen van het woord bijv. woordenboek encyclo.
- Het gaat hierbij om een eigenschap van een artiest, gezelschap of producent!
- Deze eigenschap is nog niet gedefinieerd in de TE, maar mogelijk: <werk> BehoortTotRepertoireVan <persoon> / <gezelschap> / ...
Eigenschappen
Eigenschappen van Producties in relatie tot Werken (Titels):
- Eigenschap:IsGebaseerdOp
- Algemene eigenschap, die aangeeft dat een titel is verwerkt in- of gebruikt voor een Productie
- Eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Sub-property (ondereigenschap), die aangeeft dat een Theaterstuk (of Repertoire stuk) aan de basis ligt van de Productie.
- Eigenschap:IsVertalingVan
- ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Eigenschap:IsGeinspireerdOp
- ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Eigenschap:IsBewerkingVan
- ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- ...
- ...
Eigenschappen van Theaterwerk of Theatertitel:
- Eigenschap:HeeftTitel of Eigenschap:Titel
- Beschrijft de naam van werk, van het Type::Tekst (geen link)
- Eigenschap:IsGeschrevenDoor
- Verwijst naar de Auteur (Persoon), van het Type::Pagina (link)
- Eigenschap:IsGepubliceerdOp
- Beschrijft de publicatiedatum, van het Type::Datum. NB: Een publicatie kan ook een eerste opvoering (de "wereldpremière") zijn. De betekenis is dus: "gepubliceerd op" OF "voor het eerst opgevoerd op" (BM: Uitleggen in de toelichting bij het formulierveld).
- Eigenschap:IsGepubliceerdTe of Eigenschap:Plaats
- Geeft de plaatsnaam van publicatie, van het Type::Pagina (link)
- Eigenschap:Synopsis
- Geeft een samenvatting van het plot, van het Type::Tekst
- Eigenschap:Wikidata ID
- Referentie naar Q-nummer uit Wikidata-database van Wikimedia.
- Eigenschap:IMDB
- ...
- Eigenschap:IBDB
- Eigenschap:ISBD
- Eigenschap:VIAF
- ...??
Later toegevoegd:
- Eigenschap:IsGecomponeerdDoor
- Verwijst naar de componist van de muziek
- Eigenschap:InChoreografieVan
- Verwijst naar de "maker" van de choreografie
- Eigenschap: MetLiedtekstenVan (?)...
- Verwijst naar de (tekst)schrijver van het libretto (opera) of "book of lyrics" (musical) - NB: NOG NIET INGEVOERD (BM)
Opmerking BM: mogelijk om de "auteur" als hoofdeigenschap met subeigenschappen te definiëren (idee, nog niet uitgevoerd):
- Auteur verwijst naar de maker (meer in juridische zin; de auteursrechthebbende) van een theaterwerk of dansstuk
- Componist verwijst specifiek naar de maker van de muziek - de muziekauteur
- Choreograaf verwijst specifiek naar de "maker" van de dans - de dansauteur
- (Tekst)schrijver verwijst naar de maker van de teksten (ook liedteksten)
Subeigenschappen verhogen de zoekvriendelijkheid.
De bijbehorende eigenschappen zouden kunnen zijn:
- IsGeschrevenDoor (nu auteur) --> vervangen door "IsGemaaktDoor" (?), "IsGecreëerdDoor", "HeeftAuteur" ...
- IsGecomponeerdDoor
- MetChoreografieVan
- MetTekstenVan / IsGeschrevenDoor
Formulier:
Sjabloon:
Aanvulling op het ontwerp
Op basis van gebruikservaringen zijn er wensen ontstaan om het geïmplementeerde ontwerp op een aantal punten aan te vullen.
Aanvulling ontwerp met componist
Voor een aantal (typen) werken is naast de auteur de componist van (even groot of zelfs groter) belang. Denk hierbij aan musicals. Om zowel de auteur als de componist te kunnen registreren is besloten om een extra eigenschap te gaan gebruiken (en dus niet het veld auteur dubbel te gaan gebruiken).
In analogie met de Eigenschap:IsGeschrevenDoor, die verwijst naar een auteur, Categorie:Persoon, is gekozen voor Eigenschap:IsGecomponeerdDoor, eveneens verwijzend naar een Persoon.
Later is op analoge wijze choreograaf toegevoegd.
Aanvulling ontwerp met vrij tekstveld t.b.v. inspiratiebron "buiten de Theaterwereld"
Er is behoefte aan verwijzingen naar inspiratiebronnen, die niet vallen in de Categorie:Werk of Categorie:Productie (dus geen "theaterwerk" of "productie" zijn). Alle geïmplementeerde eigenschappen verwijzen naar een pagina en er is dus geen ruimte voor vrije tekst.
Er zijn twee mogelijkheden voor implementatie:
- Het toevoegen van een Eigenschap:GebaseerdOpOverigeInspiratiebronnen, van het type vrij tekst
- Het toevoegen van een invulveld op het Formulier:Werk, genaamd "Overige inspiratiebronnen", dat als paragraaf (bijv. met titel "Overige inspiratiebronnen") op de pagina wordt geplaatst (maar niet semantisch wordt opgeslagen).
De tweede mogelijkheid is eenvoudiger (zowel qua realisatie en in de beperking van de complexiteit van het semantisch model). Het heeft de beperking dat er niet via queries gezocht kan worden in dit veld. Het is natuurlijk wel mogelijk gericht te zoeken via de standaard zoekfunctie.
Er is gekozen voor (NB: VOORSTEL Bart!!!) de implementatie als alleen een vrij invulveld op het formulier. De waarde van een "vrij tekstveld" in een semantische query is beperkt en kan zelfs voor vervuiling van of complicaties in het zoekresultaat op de Eigenschap:IsGebaseerdOp leiden (tekstresultaten i.p.v. paginalink, bijvoorbeeld). Overigens, wanneer deze implementatie uiteindelijk toch beperkend zou zijn, is het (vrij eenvoudig) mogelijk alsnog een semantische eigenschap te implementeren.
Vervolg aanvulling auteur/componist/choreograaf etc.
Zie voorstel in "voorlopig ontwerp hierboven". Nader voorstel (BM 16-7-2020):
- Hoofdeigenschap: Eigenschap:IsGemaaktDoor - Formulierveld - Auteur: - In toelichting aangeven: M.n. voor toneelstukken; voor dans etc. meer specifieke eigenschappen invullen.
- Sub-eigenschap: Eigenschap:IsGeschrevenDoor - Formulierveld - Met teksten van: - NB: Dit was voorheen het veld "Auteur:"
- Sub-eigenschap: Eigenschap:MetLiedtekstenVan - Formulierveld - Met liedteksten van:
- Sub-eigenschap: Eigenschap:MetMuziekVan - Formulierveld - Met muziek van: (niet Componist: )
- Sub-eigenschap: Eigenschap:IsGecomponeerdDoor - Formulierveld - Componist:
- Sub-eigenschap: Eigenschap:InChoreografieVan - Formulierveld - Choreograaf:
- Sub-eigenschap: Eigenschap:MetLibrettoVan - Formulierveld - Met libretto van: (zie nog vraag BM bij eerste opmerking)
Opmerkingen BM (16-7-2020)
- Op deze manier slechts 1 nieuwe eigenschap en hergebruik van reeds gedefinieerde eigenschappen (misschien moeten er wel een paar werken bijgewerkt worden..?)
- Inderdaad, maar het aantal is nog te overzien, dus komt goed! Is het mogelijk om Met libretto van ook nog als sub-eigenschap toe te voegen? Dan hebben we volgens mij alles gedekt. (Milcof (overleg) 22 jul 2020 12:54 (CEST))
- Vraag BM: Is het Libretto hetzelfde als Met teksten van alleen in de context van de opera, musical etc.? Indien dit inderdaad zo is, dan kan het Libretto met de Eigenschap:IsGeschrevenDoor in combinatie met het formulierveld Met teksten (libretto) van: worden "opgelost".
- Inderdaad, maar het aantal is nog te overzien, dus komt goed! Is het mogelijk om Met libretto van ook nog als sub-eigenschap toe te voegen? Dan hebben we volgens mij alles gedekt. (Milcof (overleg) 22 jul 2020 12:54 (CEST))
- Uitzoeken: verschil "MetMuziekVan" en "IsGecomponeerdDoor"
- Er is een verschil tussen nieuwe muziek die in opdracht speciaal voor het betreffende werk is geschreven (bij opera's bijvoorbeeld), en al bestaande (veelal klassieke) muziek die bijvoorbeeld in bepaalde balletten zijn opgenomen. (Milcof (overleg) 22 jul 2020 12:54 (CEST))
- Het verschil is helder en dit betekent dat er bij de Eigenschap:MetMuziekVan (ook) het formulierveld "Met muziek van:" hoort (en niet "Componist:" - Bmulckhu (overleg) 17 aug 2020 15:11 (CEST)).
- Controleren: bestaat er reeds veld/eigenschap auteur voor een productie? - Voor zover ik kan zien is dit niet het geval (BM).
- Niet in de infobox, maar de auteur wordt in het vrije tekstveld wel vermeld (onder informatie, na de titel). (Milcof (overleg) 22 jul 2020 12:54 (CEST))
- Bij het nieuwe ontwerp voor de ontologie van uitvoerenden Producties wordt de Categorie:Auteur <persoon> vervangen door de Eigenschap:IsGeschrevenDoor, een sub-eigenschap van Eigenschap:IsGerealiseerdDoor. Opties uitwerken om dit uit te werken in samenhang met boven beschreven ontwerp voor Werk...
Voorstel (Bmulckhu (overleg) 17 aug 2020 15:23 (CEST)):- Gelijktrekken van het creëren van een werk met het creëren van en productie en voor beide de eigenschap:IsGerealiseerdDoor gebruiken. (Het formulierveld kan los hiervan gelabeld worden als Auteur: ... of iets anders).
- Voor beide situaties een aparte (hoofd-)eigenschap definiëren, bijv.: Eigenschap:IsGemaaktDoor voor een werk en Eigenschap:IsGerealiseerdDoor voor een productie.
- NB: Het ontwerp voor de Ontologie van de uitvoerenden moet als gevolg hiervan enigszins aangepast worden (huidig ontwerp geeft als auteur de Eigenschap:IsGeschrevenDoor
Aanvulling op het ontwerp m.b.t. Datum van publicatie
Voor met name dansvoorstellingen (-werken) is een publicatie van bijv. de choreografie niet los te zien van de eerste opvoering (de wereldpremière). Er is in dit geval geen sprake van een publicatie van een geschrift; de opvoering is de publicatie.
Het huidig ontwerp ziet er als volgt uit:
- Eigenschap:IsGepubliceerdOp - Formulierveld: Datum van publicatie - Toelichting: (geen)
- Eigenschap:IsGepubliceerdTe - Formulierveld: Plaats van publicatie - Toelichting: (geen)
Om de aansluiting bij genoemde (Dans)werken te verbeteren zijn verschillende oplossingen denkbaar.
Optie 1: Toevoegen van toelichting
- Eigenschap:IsGepubliceerdOp - Formulierveld: Datum van publicatie - Toelichting: "Wanneer er geen sprake is van publicatie van een geschrift, wordt de (wereld)première als publicatiedatum aangehouden."
- Eigenschap:IsGepubliceerdTe - Formulierveld: Plaats van publicatie - Toelichting: "Wanneer er geen sprake is van publicatie van een geschrift, wordt de plaats van de (wereld)première aangehouden."
Optie 2: Apart veld - identieke eigenschap
- Eigenschap:IsGepubliceerdOp - Formulierveld: Datum (wereld)première - Toelichting: "Exclusief indien er geen sprake is van publicatie van een geschrift"
- Eigenschap:IsGepubliceerdTe - Formulierveld: Plaats (wereld)première - Toelichting: etc.
Optie 3: Apart veld - andere (bestaande) eigenschappen
- Eigenschap:Premieredatum - Formulierveld: Datum (wereld)première - Toelichting: "Exclusief indien er geen sprake is van publicatie van een geschrift"
- Eigenschap:Plaats - Formulierveld: Plaats (wereld)première - Toelichting: etc.
Optie 4: Apart veld - nieuwe eigenschappen
- Eigenschap:WereldpremiereOp - Formulierveld: Datum (wereld)première - Toelichting: "Exclusief indien er geen sprake is van publicatie van een geschrift"
- Eigenschap:WereldpremiereTe - Formulierveld: Plaats (wereld)première - Toelichting: "Exclusief indien er geen sprake is van publicatie van een geschrift"
Opmerkingen:
- Er zijn nog meer opties denkbaar...
- Omdat er geen fundamenteel semantisch verschil is (het is en blijft de datum dat een werk openbaar wordt gemaakt), heeft Optie 1 mijn voorkeur (BM)
- Alle opties zijn mogelijk om te implementeren.
- Wanneer Optie 1 geen passende oplossing biedt, hebben respectievelijk optie 2 en 4 de voorkeur. Optie 3 heeft als nadeel dat het "oneigenlijk" bestaande eigenschappen gebruikt, maar als voordeel dat het aantal (nieuwe) eigenschappen wordt beperkt.
- Ik blijf het wel een interessant gegeven vinden om in bepaalde gevallen te kunnen zien of er bij sommige stukken een tijd tussen de publicatiedatum en de wereldpremière heeft gezeten. Veelal zal het op dezelfde dag neerkomen, maar er zijn gevallen waarin dit niet zo is. Bijvoorbeeld Hamlet: voor het eerst opgevoerd in juli 1602, maar voor het eerst in print gepubliceerd in 1603. Mijn voorkeur gaat dus (als ik het goed interpreteer) uit naar Optie 4, waarbij (indien aanwezig) allebei de data naast elkaar zijn in te vullen. (Milcof (overleg) 22 jul 2020 12:54 (CEST))
Aanvulling op het ontwerp m.b.t. onderverdeling repertoirestukken en discipline
Zie boven; direct in het ontwerp opgenomen.
Implementatie van het ontwerp
Hieronder een eerste plan voor de implementatie van het Ontwerp Theaterwerk.
Ontwikkeling
- Aanmaken Categorieën - Categorie:Werk, Categorie:Theaterwerk of Categorie:Theatertitel, Categorie:Repertoire of Categorie:Repertoirestuk - (Uitgevoerd op Test-TE - Bmulckhu (overleg) 18 feb 2020 17:51 (CET))
- Aanmaken Eigenschappen - (uitgevoerd op Test-TE - Bmulckhu (overleg) 18 feb 2020 17:51 (CET))
- Eigenschap:IsGebaseerdOp - En of Test-TE
- Eigenschap:Oorspronkelijke titel: Sub-property (ondereigenschap), die aangeeft dat een Theaterstuk (of Repertoire stuk) aan de basis ligt van de Productie.
- Eigenschap:IsVertalingVan: ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Eigenschap:IsGeinspireerdOp: ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Eigenschap:IsBewerkingVan: ... analoog aan eigenschap:Oorspronkelijke titel
- Eigenschap:Titel: Beschrijft de naam van werk, van het Type::Tekst (geen link)
- Niet gekozen voor Eigenschap:HeeftTitel, vanwege bestaande eigenschap:Titel
- Eigenschap:IsGeschrevenDoor: Verwijst naar de Auteur (Persoon), van het Type::Pagina (link)
- Eigenschap:IsGepubliceerdOp: Beschrijft de publicatiedatum, van het Type::Datum
- Eigenschap:IsGepubliceerdTe: Geeft de plaatsnaam van publicatie, van het Type::Pagina (link)
- Niet gekozen voor Eigenschap:Plaats - betreft gebeurtenis, niet een object (zoals een theater, bijv.).
- Eigenschap:Synopsis: Geeft een samenvatting van het plot, van het Type::Tekst
- Uiteindelijk niet geïmplementeerd; gewoon als vrij tekstveld. Weinig toegevoegde waarde als semantisch veld.
- Aanmaken nieuw Sjablonen / Infobox - Sjabloon:Werk - - (uitgevoerd op Test-TE - Bmulckhu (overleg) 18 feb 2020 17:51 (CET))
- Aanpassen bestaand Sjablonen
- Sjabloon:Productiepagina waardering header, Sjabloon:Productiepagina reactielijst (omzetten naar Werk - Aangepast op Test-TE Bmulckhu (overleg) 24 feb 2020 10:22 (CET))
- Sjabloon:Overzicht titel - Idee beschreven op Test-TE; aanpassing voor Sjabloon:Overzicht titel en nieuw Sjabloon:Oorspronkelijke werken (ter hernoemen tot Sjabloon:Op dit werk gebaseerd of Sjabloon:Overzicht afgeleide werken o.i.d. - Bmulckhu (overleg) 24 feb 2020 11:29 (CET)
- Sjabloon:Productie - Aangepast op Test-TE Bmulckhu (overleg) 25 feb 2020 15:27 (CET)
- Sjabloon:Infobox_productie - niet meer aangepast; vervangen door Sjabloon:Productie Bmulckhu (overleg) 25 feb 2020 15:27 (CET)
- Aanmaken nieuw Formulier:Werk - (Aangemaakt op Test-TE - Bmulckhu (overleg) 18 feb 2020 17:51 (CET))
- Suggesties voor invoervelden werken (nog) niet; lijkt een bug te zijn
- Tooltips nog aanvullen / testen op duidelijkheid
- Velden zijn niet restricted en vrij te bewerken. Vraag: is dat wenselijk?
- Aanpassen bestaande Formulieren
- Formulier:Productie - Aangepast op Test-TE; Bmulckhu (overleg) 25 feb 2020 15:27 (CET)
- Aanmaken of aanpassen enkele voorbeeldpagina's van Werken (ontwikkeling & test)
- Aanmaken queries
- Zie hierboven: Sjabloon:Op dit werk gebaseerd
- Migratieplan bestaande informatie
- Impact bestaande eigenschap (Oorspronkelijke titel)
- Koppeling met Adlib
- Bestaande pagina's met 'titels'; zie bijv. Hamlet
- Linking vanaf/naar portalen / overzichtspagina's etc.
Testen & aanpassen
- De testen (op de productie-TE) worden uitgevoerd op de (nieuwe) werk-pagina Hamlet - William Shakespeare
- Testen semantische toewijzingen (categorieën en eigenschappen)
- Testen Infobox Werk (sjabloon en formulier)
- Testen overige onderdelen
In productie nemen
- Migratie van Test-TE naar Productie - (Inmiddels uitgevoerd - Bmulckhu (overleg) 11 mrt 2020 08:25 (CET))
- Kopiëren eigenschappen
- Kopiëren sjablonen
- Kopieren formulieren
- Kopiëren categorieën
- Aanpassingen op porta(a)l(en)
- Migratie bestaande informatie
- (Lijst van) bestaande pagina's met "titels"
- (Lijst van) verwijzingen naar (niet bestaande pagina's) met "titels"
- (Lijst van) bestaande pagina's met "Oorspronkelijke titel"
- (Lijst van) verwijzingen naar (niet bestaande pagina's) met "Oorspronkelijke titels"
- Invoeren van gegevens (handmatig of Adlib-script)
- Verwijzingen naar "Werk" op (Oorspronkelijke) titel-pagina's plaatsen
- Titelpagina's handhaven met overzicht titels
Lijsten met bestaande pagina's
Ter documentatie zijn de lijsten met bestaande (oorspronkelijke)titel-pagina's opgenomen op de sub-sub-pagina TheaterEncyclopedie:Ontologie van de TheaterEncyclopedie/Oorspronkelijke titel/lijsten.