Plantage Schouwburg, Amsterdam
Naam | Plantage Schouwburg, Amsterdam |
---|---|
Eerdere naam | Nieuwe Schouwburg A. van Lier, Amsterdam, Schouwburg A. van Lier, Amsterdam, Nieuwe Schouwburg van Lier, Amsterdam, Schouwburg Plantage, Amsterdam, Schouwburg Stoel en Spree, Amsterdam |
Plaats | Amsterdam |
Type | Theatergebouw |
Architect | IJ. Bijvoets Gzn. |
Bouwjaar | 1879 |
Verbouwd in | 1895 |
Openingsdatum | 29 mei 1879 |
Gesloten | Nee |
Informatie
De Plantage Schouwburg heeft door de jaren heen verschillende namen gehad:
- 1879: Nieuwe Schouwburg A. van Lier
- 1883: Schouwburg A. van Lier
- 1884: Nieuwe Schouwburg van Lier
- 1892: Schouwburg Plantage
- 1895: Schouwburg Stoel en Spree
- 1912-1938: Plantage Schouwburg/Theater Colnot en Poons
Deze pagina bevat informatie over deze gehele periode.
Opening als theater: 29 mei 1879. Openingsvoorstelling op 29 mei 1879: Jubelouverture van C.M. von Weber; Welkom; Feestmarsch van Maijerhofer; De Zwerver, toneelspel; Feestmarsch van S. Benavent; Een Fransch Krijgsgevangene van Emil Seypgens; Finale.
Sluiting als theater: 21 november 1938
Voorbeeld van indeling van de zaal en prijzen (april 1914): Fauteuils: 1,00 # Stalles en Middenbalcon 0,75 # Parquet 0,60 # Zijbalcon 0,40
Geschiedenis
Dit theater verving het houten zomertheater (Van Lier's Nieuwe Schouwburg) dat Abraham Israël van Lier aanvankelijk had geëxploiteerd aan de Buitensingel en dat hij in 1875 had overgeplaatst naar de Plantage Franschelaan (Zomertheater Van Lier).[1] Hij moet enorme goodwill gehad hebben bij de gemeente Amsterdam, want zijn verzoek om een stenen schouwburg te mogen bouwen, en de oude, houten te mogen slopen, dateert van 12 maart 1879: reeds op 29 mei opent dit theater zijn deuren. Op 1 november van datzelfde jaar verzocht hij het gebouw aan te sluiten op het openbaar riool. Dit wordt ingewilligd. Op 3 november verzocht hij de gemeente een straatlantaarn te plaatsen op de hoek van de Franschelaan en de Parklaan, "en wel vóór donderdag a.s., in verband met de opening van de Fransche voorstellingen", en ook dát verzoek wordt ingewilligd.
Op 11 september 1895 wordt de "geheel verbouwde en gerestaureerde Schouwburg Stoel en Spree" heropend. Op het poortje aan de Plantage Franschelaan na, werd de Plantage Schouwburg in 1939 gesloopt.
Soort voorstellingen: Van 1879 tot 1893 verzorgde de Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel de zomerbespeling. Verder operettes, opera’s en blijspelen. Van 1895 het zogenaamde ‘drakenrepertoire’: volkstheater met o.a. De wandelende Jood, De twee weezen, Charlotte Corday en De leeuw van Vlaanderen. Na 1912 ook revues. Sinds 1919 (en tot 1938) werd de Plantage Schouwburg vaak bespeeld door het gezelschap van de Boubers.
Voor een uitgebreide geschiedenis van het gebouw: zie Geschiedenis van de Plantage Schouwburg
Interieur
Het interieur werd vooral geroemd om de ‘smaakvolle’ en ‘keurige’ versierde gaslampen. Blijkens een ontwerp in de Collectie TIN heeft Guillaume Dullé in 1908 een nieuw ontwerp gemaakt voor de decoratie van de zaal. Of dat is uitgevoerd, is onbekend.
Exterieur
De voorgevel was in renaissancestijl uitgevoerd. Er was aan de voorzijde een mooie tuin, die de schouwburg van de straat afsloot. Op de plaats van deze tuin kwam in 1900 het gebouw van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond van Berlage.
Premières
Hieronder volgen de chronologische overzichten (aangevuld met een link naar het bijbehorende alfabetische overzicht) van de voorstellingen die in dit gebouw in première zijn gegaan, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase, en gegroepeerd per naam van het gebouw.
Nieuwe Schouwburg A. van Lier (1879-1882)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Schouwburg A. van Lier (1883-1884)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Nieuwe Schouwburg van Lier (1884-1891)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Schouwburg Plantage (1892-1894)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Schouwburg Stoel en Spree (1895-1912)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Plantage Schouwburg / Theater Colnot en Poons (1912-1935)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Plantage Schouwburg / Theater Colnot en Poons (1912-1935)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Plantage Schouwburg (1914-1938)
- Het alfabetisch overzicht van deze voorstellingen
Affiches
Links
Zie ook het artikel Opkomst, bloei en neergang van De Firma van Lier.
Bronnen
- Productiedatabase
- Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007
- ↑ Het ingevulde adres betreft de huidige locatie: Henri Polaklaan. Tijdens het bestaan van het theater heette deze straat de Plantage Franschelaan.