Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Informatie

De Plantage Schouwburg heeft door de jaren heen verschillende namen gehad:

  • 1879: Nieuwe Schouwburg A. van Lier
  • 1883: Schouwburg A. van Lier
  • 1884: Nieuwe Schouwburg van Lier
  • 1892: Schouwburg Plantage
  • 1895: Schouwburg Stoel en Spree
  • 1912-1938: Plantage Schouwburg/Theater Colnot en Poons

Deze pagina bevat informatie over deze gehele periode.

Opening als theater: 29 mei 1879. Openingsvoorstelling op 29 mei 1879: Jubelouverture van C.M. von Weber; Welkom; Feestmarsch van Maijerhofer; De Zwerver, toneelspel; Feestmarsch van S. Benavent; Een Fransch Krijgsgevangene van Emil Seypgens; Finale.
Sluiting als theater: 21 november 1938

Voorbeeld van indeling van de zaal en prijzen (april 1914): Fauteuils: 1,00 # Stalles en Middenbalcon 0,75 # Parquet 0,60 # Zijbalcon 0,40

Geschiedenis

Dit theater verving het houten zomertheater (Van Lier's Nieuwe Schouwburg) dat Abraham Israël van Lier aanvankelijk had geëxploiteerd aan de Buitensingel en dat hij in 1875 had overgeplaatst naar de Plantage Franschelaan (Zomertheater Van Lier).[1] Hij moet enorme goodwill gehad hebben bij de gemeente Amsterdam, want zijn verzoek om een stenen schouwburg te mogen bouwen, en de oude, houten te mogen slopen, dateert van 12 maart 1879: reeds op 29 mei opent dit theater zijn deuren. Op 1 november van datzelfde jaar verzocht hij het gebouw aan te sluiten op het openbaar riool. Dit wordt ingewilligd. Op 3 november verzocht hij de gemeente een straatlantaarn te plaatsen op de hoek van de Franschelaan en de Parklaan, "en wel vóór donderdag a.s., in verband met de opening van de Fransche voorstellingen", en ook dát verzoek wordt ingewilligd.

Op 11 september 1895 wordt de "geheel verbouwde en gerestaureerde Schouwburg Stoel en Spree" heropend. Op het poortje aan de Plantage Franschelaan na, werd de Plantage Schouwburg in 1939 gesloopt.

Soort voorstellingen: Van 1879 tot 1893 verzorgde de Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel de zomerbespeling. Verder operettes, opera’s en blijspelen. Van 1895 het zogenaamde ‘drakenrepertoire’: volkstheater met o.a. De wandelende Jood, De twee weezen, Charlotte Corday en De leeuw van Vlaanderen. Na 1912 ook revues. Sinds 1919 (en tot 1938) werd de Plantage Schouwburg vaak bespeeld door het gezelschap van de Boubers.

Voor een uitgebreide geschiedenis van het gebouw: zie Geschiedenis van de Plantage Schouwburg

Interieur

Ontwerp voor decoratie van de zaal door Guillaume Dullé, 1908. Aquarel; Collectie TIN.

Het interieur werd vooral geroemd om de ‘smaakvolle’ en ‘keurige’ versierde gaslampen. Blijkens een ontwerp in de Collectie TIN heeft Guillaume Dullé in 1908 een nieuw ontwerp gemaakt voor de decoratie van de zaal. Of dat is uitgevoerd, is onbekend.

Exterieur

De voorgevel was in renaissancestijl uitgevoerd. Er was aan de voorzijde een mooie tuin, die de schouwburg van de straat afsloot. Op de plaats van deze tuin kwam in 1900 het gebouw van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond van Berlage.

Premières

Hieronder volgen de chronologische overzichten (aangevuld met een link naar het bijbehorende alfabetische overzicht) van de voorstellingen die in dit gebouw in première zijn gegaan, voor zover geregistreerd in de Productiedatabase, en gegroepeerd per naam van het gebouw.

Nieuwe Schouwburg A. van Lier (1879-1882)

 
Van den rechten weg - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1879-07-15
Dokter Klaus - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1879-08-06
De twee vriendinnen - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1879-08-29
Fortunio's lied - Gebroeders van Lier - 1880-02-10
Artikel 47 - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1880-06-08
In den gemeenteraad - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1880-06-21
De zoon van den woekeraar - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1880-07-04
Een man van principe - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1880-07-14
Liefdadige dames - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1880-07-23
Martha oder der Markt zu Richmond - Grand Théâtre - 1880-12-10
Satansstreeken (Les cascades du Diable) - Gebroeders van Lier - 1880-12-12
Satansstreeken (Les cascades du Diable) - Grand Théâtre - 1880-12-15
Mozart und Schikaneder oder der Schauspiel-Director - Deutsche Operetten-Vorstellungen unter Direction des Herrn A. van Lier - 1880-12-20
Mozart und Schikaneder oder der Schauspiel-Director - Gebroeders van Lier - 1880-12-20
Die Hochzeit von Kloris und Röschen - Gebroeders van Lier - 1881-01-04
Czaar und Zimmermann oder die beiden Peter - Gebroeders van Lier - 1881-01-19
Die letzten Mohikaner - Gebroeders van Lier - 1881-01-28
Die Zaubergeige - Gebroeders van Lier - 1881-02-03
Das Pensionat - Gebroeders van Lier - 1881-02-07
Pariser Leben - Geboeders van Lier - 1881-02-12
Die weisse Dame - Gebroeders van Lier - 1881-02-23
Fladderen - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1881-06-03
Kean - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1881-06-18
Beatrix of de Madonna der kunst - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1881-07-04
De blinde en zijn geneesheer - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1881-07-23
De dochter van Fabricius - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1881-08-20
De betooverde prins - Groot en Comp. J.G. de - 1882-05-25
Magdalena - Groot en Comp. J.G. de - 1882-08-03

Schouwburg A. van Lier (1883-1884)

 
De dochter van den vrek - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1883-05-12
De nieuwe prefekt (La panache) - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1883-06-10
Een wedren met hindernissen - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1883-08-07
Der Bettelstudent - Wiener Operetten Gesellschaft o.l.v. Sigmund Lautenburg - 1883-09-08
Der lustige Krieg - Wiener Operetten Gesellschaft o.l.v. Sigmund Lautenburg - 1883-10-20
Die Fledermaus - Wiener Operetten Gesellschaft o.l.v. Sigmund Lautenburg - 1883-11-04
Martha oder der Markt zu Richmond - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1883-12-22
Der Troubadour - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1883-12-29
Der Barbier von Sevilla - Amsterdammer Deutsche Opera Jozef Juhasz - 1884-01-01
Der Freischütz - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-01-08
Die Zauberflöte - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz -1884-01-12
Das Nachtlager von Granada - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-01-19
Die lustigen Weiber von Windsor - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-01-26
Carmen - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-02-10
Don Juan - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-02-20
Czar und Zimmermann - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-03-02
Die Hochzeit des Figaro - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-03-08
Die weisse Dame - Amsterdammer Deutsche Oper Jozef Juhasz - 1884-03-17

Nieuwe Schouwburg van Lier (1884-1891)

 
Die letzten Mohikaner - Grand Théâtre - 1881-01-28
De proefpijl - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1884-06-03
Roderich Heller - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1884-08-10
Die Afrika-Reise - Cölner Wilhem Theater - 1884-11-17
Boccaccio - Cölner Wilhelm Theater - 1884-11-25
De Sabijnsche maagdenroof - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-06-04
Invaliden in het huwelijk - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-06-18
Het onbekende meesterstuk - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-06-18
De lijfarts - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-07-04
De compagnon - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-07-11
Marthe - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-08-11
Valsche veêren - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-08-11
Het harpspel - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1885-08-22
Twee weezen - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1885-12-18
Een martelares - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-05-22
De gouden spin - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-06-05
Regina Sarpi - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-06-12
De krekel bij de mieren - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-06-26
Een zoen in 't donker! - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-06-26
Meêdoen - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-07-03
Een wittebroodskind - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-07-24
In de klem! - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-07-24
Het leven eener tooneelspeelster - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-08-07
Achter den lessenaar of onder de wapens - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1886-08-19
Marie Antoinette, koningin en martelares - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1886-11-07
Uriel da Costa - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1887-02-26
Vriend Frits - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1887-05-06
Daniëla - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1887-05-28
De leelijkste van de zeven - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1887-06-08
Een scheiding - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1887-06-18
… overige resultaten

Schouwburg Plantage (1892-1894)

 
Nanon - Oostenrijksche Operetten- en Ballet Gezelschap - 1892-02-06
De rechte sleutel - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-05-01
Jane Shore de koningin van één dag - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1892-05-13
Groote-stads' lucht - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-05-31
Onder vier oogen - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-06-30
De vrije wil - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-06-30
Prettige Schoonouders - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel - 1892-07-08
Mijnheer gaat naar buiten - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-07-28
Een bruidschat - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-07-29
Clo-clo - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1892-08-17
Een monumentale vergadering - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1893-01-01
Victoryn, of het weeskind en de moordenaar - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1893-01-01
Nerveus - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-06-04
De demi-monde - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-06-17
Motten - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-07-01
Het zomerreisje van Mijnheer Perrichon - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-07-22
Ilse - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-07-29
Rabagas - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-08-12
De werkman - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1893-08-23
Vuur en strijd of Amsterdam in 1672 - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Van Lier) - 1893-09-19
De poppenwinkel (The bauble shop) - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-06-09
Een glas melk - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-06-30
Mevrouw Agnès - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-06-30
Mariana - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-07-18
De kleine man - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-08-01
Verloofd - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-08-18
Met vuur gespeeld - Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel (K.V.H.N.T.) - 1894-08-18

Schouwburg Stoel en Spree (1895-1912)

 
Kardinaal en samenzweerder of- een strijder voor de vrijheid! - Gezelschap Stoel en Spree - 1895-07-07
De bedelares of Jean Paul, de hoefsmid van Mariënberg - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1896-02-02
Rocambole, of De bende van harteboer - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1896-02-08
De kaartlegster - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1896-07-04
Stella, de dochter van den staatsgevangene - Gezelschap Stoel en Spree - 1896-10-17
Margot, de bloemenverkoopster - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1896-12-30
Marie Antoinette, Koningin en martelares - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1897-01-23
Esmeralda, of- De klokkenluider van de Nôtre-Dame - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1897-06-12
Jean de Huurkoetsier, of de vrouw en kind - Gezelschap Stoel en Spree - 1898-02-19
De roode cadet of- De man met de poppenkast - Nieuwe Nederlandsche Tooneelvereeniging 1895-1900 - 1898-10-17
Marino Marinelli, of de bloednacht van Venetië - Gezelschap Stoel en Spree - 1899-02-12
Het geheim van den monnik! - Gezelschap Stoel en Spree - 1900-01-13
Jan Smees of de kinderen van het "Fort van Sjako!" - Gezelschap Stoel en Spree - 1900-07-08
De bruiloft van Kloris en Roosje - Gezelschap Stoel en Spree - 1901-01-01
Gijsbregcht van Aemstel - Gezelschap Stoel en Spree - 1901-01-01
Mottige Janus - Gezelschap Stoel en Spree - 1902-01-08
Teun de Nachtwacht - Gezelschap Stoel en Spree - 1902-03-12
Klaasje Zevenster - Gezelschap Stoel en Spree - 1903-02-11
Surcouf de Kaperkapitein - Amsterdamsch Operetten-Gezelschap - 1903-05-03
Surcouf de Kaperkapitein - Amsterdamsch Operetten-Gezelschap - 1903-05-09
Koningsliefde! - Gezelschap Stoel en Spree - 1903-12-25
Opstanding! - Gezelschap Stoel en Spree - 1905-01-11
Onder valsche vlag - Gezelschap Stoel en Spree - 1905-04-12
Krates! - Gezelschap Stoel en Spree - 1907-01-10
De dochter van 'Ouwe Jaap' - Gezelschap Stoel en Spree - 1909-04-01
Nick Carter, de koning der détectiven - Gezelschap Stoel en Spree - 1909-09-11
Jean Bart, de held van Duinkerken - Gezelschap Stoel en Spree - 1909-11-09
David Copperfield - Gezelschap Stoel en Spree - 1910-09-07
De Fabrieksbaas - Gezelschap Stoel en Spree - 1910-10-22
De opstandelingen - Gelegenheidscombinaties - 1911-03-26
… overige resultaten

Plantage Schouwburg / Theater Colnot en Poons (1912-1935)

Plantage Schouwburg / Theater Colnot en Poons (1912-1935)

Plantage Schouwburg (1914-1938)

 
Handel in blanke slavinnen - Gezelschap Colnot en Poons - 1912-09-28
De dochter van de banneling - Gezelschap Colnot en Poons - 1912-11-09
Paljas! - Gezelschap Colnot en Poons - 1912-11-26
De bedelares - (de hoefsmid van Mariënberg) - Gezelschap Colnot en Poons - 1912-11-30
Marie-Antonette, koningin en martelares - Gezelschap Colnot en Poons - 1913-01-09
De kroegzangeres - Gezelschap Colnot en Poons - 1913-02-20
De koerier van Lyon - Gezelschap Colnot en Poons - 1913-05-17
Marie Jeanne, de vrouw uit de volksklasse - Gezelschap Colnot en Poons - 1913-06-28
Het millioen van moppie - Gezelschap Colnot en Poons - 1913-09-20
Mendel Beilis, de joodsche martelaar - Gezelschap Colnot en Poons - 1914-01-17
Nelly Rosier - Gezelschap Colnot en Poons - 1914-02-05
De kinder-kolonie (Bagnes d'enfauts) - Gezelschap Colnot en Poons - 1914-02-08
Deserteur - Gezelschap Colnot en Poons - 1914-02-14
De big van het 168ste - Hollandsch Tooneelgezelschap (o.l.v. Marius Spree) - 1914-03-12
Margot de bloemverkoopster - Gezelschap Colnot en Poons - 1914-04-23
Zwarte griet - Gezelschap Colnot en Poons - 1915-07-15
't Zal niet gaan - Gezelschap Colnot en Poons - 1915-10-15
Jan Smees - (de kinderen van "Het Fort van Sjakoo") - Gezelschap Colnot en Poons - 1916-05-17
Blanke Slavinnen - Rotterdamsch Tooneelgezelschap o.l.v. Cornelis van de Velde - 1916-06-09
De wandelende jood - Gezelschap Colnot en Poons - 1916-06-16
De moordenaar van Bobby - Gezelschap Colnot en Poons - 1916-08-19
Triconi en Co. - (Voddenbaas-millionnair) - Gezelschap Colnot en Poons - 1916-08-26
De slet (La glu) - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-01-03
Twee weezen - N.V. De Tooneelvereeniging - 1917-03-11
De revolutie in Rusland - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-04-07
De juffrouw van de Ceintuurbaan 2222!!! - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-04-14
Lazaro de veehoeder - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-07-02
De man met de wassenbeelden - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-07-07
Het licht in den nacht - Gezelschap Colnot en Poons - 1917-09-01
Dat mag ik wel! - Nederlandsch Revue- en Operettegezelschap - 1917-10-16
… overige resultaten


Affiches

Links

Zie ook het artikel Opkomst, bloei en neergang van De Firma van Lier.

Bronnen

  • Productiedatabase
  • Theaters in Nederland sinds de zeventiende eeuw. Redactie Bob Logger, Eric Alexander, Menso Carpentier Alting, Nico van der Krogt, Nathalie Wevers. Theater Instituut Nederland, 2007
  1. Het ingevulde adres betreft de huidige locatie: Henri Polaklaan. Tijdens het bestaan van het theater heette deze straat de Plantage Franschelaan.