Louis Paul Boon
Naam | Louis Paul Boon |
---|---|
Geboortedatum | 15 maart 1912 |
Geboorteplaats | Aalst |
Overlijdensdatum | 10 mei 1979 |
Overlijdensplaats | Erembodegem |
Beroep | Schilder, Schrijver |
Externe databases: | |
DBNL | |
IMDb | |
VIAF |
Biografie
Kenmerkend voor Boon was zijn volkse aard, hij liep tot zijn 16de school en moest vader helpen als gevel- en pistoolschilder. Hij kon in zijn vrije tijd nog wat lessen aan de Aalsterse Academie voor Schone Kunsten volgen, maar door geldgebrek was ook dit van korte duur.
In 1939 schreef Boon een tekst bij door hem gemaakte linosneden, in facsimile uitgegeven in 1969, onder de titel '3 mensen tussen muren'. Het verhaal vormde tevens de basis voor zijn eerste roman De voorstad groeit, die in 1942 met de Leo J. Krynprijs werd bekroond. Boons dubbeltalent zou in zijn gehele carrière als schrijver (vooral) en schilder tot een geweldige productie leiden, met name in de jaren vijftig en zeventig (qua schrijfwerk), en de jaren zestig en zeventig (qua schilder- en beeldhouwwerk).
Aangezien zijn boeken in Vlaanderen slecht werden ontvangen en slecht verkochten, werd zijn meesterwerk De Kapellekensbaan door uitgeverij Manteau geweigerd. Mijn kleine oorlog (1946) was het laatste boek dat Boon bij Manteau publiceerde. In dit boek verwerkte hij zijn oorlogservaringen van de meidagen van 1940. Hij was toen gelegerd bij het Tweede Regiment Carabiniers in Veldwezelt aan het Albertkanaal tijdens de Duitse aanval van de kanaalbruggen en het Fort Eben-Emael. De mobilisatie en de daarop volgende maanden, bleken later vormend voor Boons schrijverschap.
In 1952 verscheen zijn eerste uitgave in Nederland, Twee spoken bij de Arbeiderspers; nieuwe uitgaven volgden elkaar in razend tempo op. De Kapellekensbaan (1953), Reservaat (vijf delen, 1953-1957), Menuet (1955), Zomer te Ter-Muren (het tweede deel van het boek over de Kapellekensbaan, 1956), De bende van Jan de Lichte (1953/1957) en De Paradijsvogel (1958).
'De Kapellekensbaan' en 'Menuet' zijn Boons meest vertaalde romans. De eerstgenoemde verscheen onder andere in het Duits (in drie vertalingen), het Engels, het Noors, het Zweeds, het Pools, het Frans en het Spaans. De laatstgenoemde in onder andere het Zweeds, Hongaars, Portugees, Duits, Deens en Italiaans.
In de jaren zestig werden door Boon nauwelijks nieuwe boeken gepubliceerd. Wel verschenen er meerdere bundels met cursiefjes die hij voor het Gentse dagblad Vooruit schreef, waaronder Dorp in Vlaanderen (1966) en Wat een leven! (1967). Ook heeft hij toen in het panel van een tv-quiz gezeten.
In de jaren zeventig publiceerde Boon enkele historisch georiënteerde romans. In 1971 verscheen Pieter Daens, over het socialisme aan het einde van de 19de eeuw in de stad Aalst. De Zwarte Hand (1976) gaat over de 'anarchisten' die Aalst aan het begin van de twintigste eeuw onveilig maakten en schetst het 'dubbelleven' van een erotisch ontspoorde politieman. Postuum verschenen onder andere Het Geuzenboek (1979) en Eros en de eenzame man (1980) dat Boon op zijn 67ste verjaardag voltooide, iets minder dan twee maanden voor zijn dood.
Zeker na het verschijnen van de Engelse vertaling van De Kapellekensbaan in 1972 werd Boon beschouwd als een ernstige kandidaat voor de Nobelprijs voor de Literatuur,[1] maar die heeft hij uiteindelijk niet gekregen.
Theater CV
Louis Paul Boon heeft bijgedragen aan 18 productie(s).
Louis Paul Boon heeft gewerkt in de volgende functies:
- Auteur (schrijver libretto, scenario) - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Louis Paul Boon heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Productie | Functie | Producent | Seizoen | Premièredatum | In regie van |
---|---|---|---|---|---|
Het loon van Boon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Bent | 1984/1985 | 17 oktober 1984 | Jaak Vissenaken |
Eros en de eenzame man | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Grootste Luxe na de Kleurenteevee | 1985/1986 | 29 januari 1986 | |
Madoc | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Maccus | 1985/1986 | 13 juni 1986 | Ted Keijser |
Jagen op zondagmorgen | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Grootste Luxe na de Kleurenteevee | 1988/1989 | 28 april 1989 | Ricardo Anemaet |
Eros | Auteur (schrijver libretto, scenario) | De Maatschap | 1988/1989 | 3 juni 1989 | Pietjan Dusee |
De laatste uithoek | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Limburgs Projekt Teater | 1989/1990 | 1 september 1989 | Paul Juchtmans |
Alle dertien dood | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Stichting Theatergroep De Zwarte Hand | 1991/1992 | 5 mei 1992 | |
Menuet | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theatergroep Hollandia | 1996/1997 | 20 juni 1997 | Johan Simons |
Eros en de eenzame man | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelhuis | 1998/1999 | 2 februari 1999 | Tom van Dyck |
De kapellekensbaan | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater De Korre VZW | 1998/1999 | 9 februari 1999 | Danny Keuppens |
Brussel een oerwoud | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Ensemble Leporello | 1999/2000 | 11 januari 2000 | Ensemble Leporello |
Uur U | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Theater van de Verloren Tijd | 2003/2004 | 25 april 2004 | Sjon Brands |
Mijn kleine oorlog | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Tinnenpot | 2008/2009 | 25 oktober 2008 | |
Mieke Maaike's Obscene Kapsalon | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Villanella | 2008/2009 | 14 mei 2009 | Tom van Dyck |
De kleine Eva uit de Kromme Bijlstraat | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Bonheur Theaterbedrijf Rotterdam | 2009/2010 | 30 oktober 2009 | Peter Sonneveld |
Menuet | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Literatuurfestival De Wintertuin | 2012/2013 | 24 november 2012 | Tatiana Pratley |
Totterdood | Auteur (schrijver libretto, scenario) | Toneelgroep Amsterdam | 2013/2014 | 4 mei 2014 | Peter van Kraaij |
Menuet | Auteur (schrijver libretto, scenario) | NTGent | 2017/2018 | 5 april 2018 | Liliane Brakema |
Na zijn dood
Pieter Daens (1971), een documentaire roman over de sociale strijd van de Aalsterse priester Adolf Daens, werd in 1992 door Stijn Coninx verfilmd onder de titel Daens. Zeven jaar later, in 1999, verscheen een verfilming van Boons roman 'Vergeten straat', onder de gelijknamige titel, geregisseerd door Luc Pien.
In 2005 werd gestart met de uitgave van het 'Verzameld werk'.
In 2008 was er ophef doordat de tentoonstelling van de Fenomenale Feminateek van Boon, een collectie van vrouwelijk naakt, in het FotoMuseum van Antwerpen verboden werd door de provinciale overheid. In april 2008 was de collectie wel aanwezig tijdens de tweede editie van het literair festival "Zogezegd" in Gent op initiatief van de curator Anne Provoost.
Vanaf 4 oktober 2008 liep in het voormalige postsorteercentrum van Berchem (Antwerpen) Daens, de musical, een productie van Studio 100, in navolging van de film van Stijn Coninx.
De Louis Paul Boonprijs werd naar hem vernoemd.
Prijzen
- 1942 – Leo J. Krynprijs voor De voorstad groeit
- 1957 – Henriette Roland Holst-prijs voor De kleine Eva uit de kromme Bijlstraat
- 1966 – Constantijn Huygens-prijs voor zijn gehele oeuvre
- 1972 – Multatuliprijs voor Pieter Daens, of Hoe in de negentiende eeuw de arbeiders van Aalst vochten tegen armoede en onrecht
Enkele werken
Titel | Jaar van uitgave | opmerking(en) |
---|---|---|
De voorstad groeit | 1943 | |
Abel Gholaerts | 1944 | |
Vergeten straat | 1946 | |
Mijn kleine oorlog | 1946 | |
Boontjes uitleenbibliotheek | 1949 | |
Het geweerschot | 1951 | |
Boontjes twee spoken | 1952 | |
De Kapellekensbaan | 1953 | |
Menuet | 1955 | |
Niets gaat ten onder | 1956 | |
De kleine Eva uit de Kromme Bijlstraat | 1956 | Verhalend gedicht |
Zomer te Ter-Muren | 1956 | Vervolg op De Kapellekensbaan |
De bende van Jan de Lichte | 1957 | |
Wapenbroeders | 1955 | |
De Paradijsvogel | 1958 | |
De liefde van Annie Mols | 1959 | |
Vaarwel Krokodil, of de Prijslijst van het Geluk | 1959 | |
Gustaaf Vermeersch | 1960 | |
De zoon van Jan de Lichte | 1961 | |
Blauwbaardje in Wonderland | 1962 | Sprookjes |
Het nieuwe onkruid | 1964 | vervolg op De liefde van Annie Mols |
Reservaat | 1965 | Verzamelde Reservaten |
Dorp in Vlaanderen | 1966 | |
Geniaal, maar met korte beentjes | 1967 | |
Wat een leven | 1967 | |
Over mijn boeken | 1969 | |
Drie mensen tussen muren | 1969 | |
De bom | 1969 | |
90 mensen | 1970 | |
Pieter Daens of hoe in de negentiende eeuw de arbeiders van Aalst vochten tegen armoede en onrecht | 1971 | |
Mijn oude schoolmeester | 1972 | heruitgegeven in 2005 |
Eten op z'n Vlaams | 1972 | |
Mieke Maaike's obscene jeugd | 1972 | |
Als het onkruid bloeit | 1972 | herwerking van Het nieuwe onkruid |
Zomerdagdroom | '1973 | |
De meisjes van Jesses | 1973 | |
Blauwbaardje in de ruimte | 1973 | |
Davids jonge dagen | 1974 | |
Verscheurd jeugdportret | 1975 | |
Memoires van de Heer Daegeman | 1975 | |
De zwarte hand of het anarchisme van de negentiende eeuw in het industriestadje Aalst | 1976 | |
Het jaar 1901 | 1977 | |
Het Geuzenboek | 1979 | Postuum |
Eros en de eenzame man | 1980 | |
Ook de afbreker bouwt op | 1982 | |
Proleetje en Fantast | 1982 | |
Hij was een zwarte en andere reportages | 1986 | |
Zondagsleven van Pomponneke | 1988 | |
Vertraagde Film | 1988 | |
Vertellingen van Jo | 1989 | |
Brieven aan Morris | 1989 | |
Brieven aan literaire vrienden | 1989 | |
Boons scenario's | 1989 | |
Niets dan wat oorlog | 1989 | |
L.P. Boon radio actief | 1991 | |
Eens op een mooie avond | 1992 | |
Soldatenbrieven | 1993 | |
Het Literair en Kunstkritisch Werk I. De Rode Vaan | 1994 | |
Het Literair en Kunstkritisch werk II. Front | 1994 | |
Het Literair en Kunstkritisch Werk III. De Vlaamse Gids | 1995 | |
Boontjes moppenencyclopedie | 1995 | |
Het Literair en Kunstkritisch Werk IV. Vooruit | 1997 | |
Het boek Jezebel | 1999 | |
Brussel, een oerwoud | 1999 | |
De Zon | 2001 | |
Fenomenale Feminateek | 2004 | |
Wanneer van u nog eens een minne-briefje? De brieven van Boon aan Richard Minne | 2003 | |
Eenzaam spelen met Pompon | 2005 |
Externe links
- Louis Paul Boon-genootschap
- Louis Paul Boon-studiecentrum
- Dossier Louis Paul Boon op Cultura
- Schrijversprofiel op NRC Boeken
- Daens, de musical
- DADD Documentatiecentrum en Archief voor Daensisme en de hedendaagse geschiedenis van de Denderstreek (DADD), bevat een collectie over en van Boon
Bronnen
- ↑ In 1972 verscheen een Engelse vertaling van De Kapellekensbaan en werd hij door de Vlaamse en Nederlandse PEN-club voor de Nobelprijs voorgedragen.