Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


UploadenAfbeeldingDef.png
NaamFranklin Lafour
Volledige naamFranklin D. Lafour
Geboortedatum20 januari 1941
Geboorteplaats Amsterdam
BeroepActeur
DisciplineToneel
Externe databases:
IMDb
VVLogohome.jpg
Franklin Lafour (1941) is een Nederlandse acteur. Hij is de zoon van een Nederlandse moeder en een Surinaamse vader en kwam in 1969 naar Suriname, in dienst van het CCS. Net als Henk Tjon en Hans (Errol) Caprino was Lafour sterk beïnvloed door het Amerikaanse Black Movement Theatre, dat toneel hanteerde als middel om het zwart bewustzijn te stimuleren. The Slave over de geschiedenis van de Amerikaanse zwarte man, en Dutchman over een witte vrouw die een zwarte man in de ondergrondse verleidt en vermoordt (beide geschreven door Everett LeRoi Jones), golden als modellen om een publiek te shockeren en bewust te maken van zijn historisch-raciale omstandigheden, die alleen maar langs de weg van een radicaal zwart activisme konden worden omvergeworpen.

Lafour begon met het meewerken aan verschillende van de multiculturele programma's die het Cultureel Centrum Suriname (CCS) onder de naam "Culturele Werkavonden" organiseerde, regisseerde een avond met eenakters en voordrachten bij NAKS (1959) (Na arbeid komt Sport), gaf theatercursussen en ontvouwde samen met Hans (Errol) Caprino grootse plannen voor een Nationaal Theater met daaraan verbonden een beroepsopleiding voor theatermensen (geen van beide zou worden gerealiseerd). In een portret van Lafour schreef Hadil (Harry Dilrosun): "Hij wil een levend theater, menselijk en begrijpelijk voor zijn eigen volk en eigen tijd. Hij wil een theater niet alleen met verbale expressie, maar ook met ritme, met beweging, met geluid." (bron:Bespreking door Hadil in DWT 3866/21-5-1970).

Franklin Lafour (Clay) en Mia Goossen (Lula) in Dutchman, Incidenteel Theater Experiment en Toneelgroep Theater 1966. Foto: Wouter van Heusden. Collectie TIN.
Franklin Lafour zou in korte tijd een grote activiteit ontplooien. In 1971 startte hij met vijf coproducties van Toneelgezelschap Thalia (1837) en Cultureel Centrum Suriname (CCS): eerst het kindertoneelstuk Anansie, improvisatie op een tekst van Jo Dompig. Vervolgens een avond met de eenakter Twee mannen van rubber van de Vlaamse auteur Tone Brulin en een werkstuk op basis van tekstfragmenten uit Brokositon [Puin] van Edgar Cairo en van Lafour zelf. Deze eenakters werden gespeeld door de inmiddels geformeerde toneelgroep Tjentjie [Ommekeer], in een radicale speelstijl die afzag van psychologische interpretatie en die alle bewegingen en klanken toestaat ‘die je wilt en kunt maken en die je je door training (gedisciplineerde bewustwording) eigen hebt gemaakt.’ Daarna volgde een stuk dat bijna geheel in het Sranan werd gespeeld, Amba, de vrouw van Boni van Jo Dompig, een realistisch stuk waarmee de brug geslagen werd naar het volkstheater, zij het van een inhoud die wel degelijk bij het radical theatre aansloot: het verraad van de zwarte mens aan het eigene en ‘de imperialistische inwisseling van het veelwaardenstelsel voor het westerse mono-stelsel.’ In het stuk Ogen van krijt van Tone Brulin en door Brulin zelf geregisseerd, speelde Lafour een van de hoofdrollen. Hij regisseerde opnieuw in Spigri - Spikrie 1, 2 en 3 [Spiegel - Spijker]: een drieluik over de onderdrukking van Suriname in cultureel en religieus opzicht door het opleggen van een wezensvreemde westerse cultuur aan de zwarte bevolkingsgroep, die daardoor haar identiteit dreigt te verliezen en geestelijk dienstbaar wordt gemaakt aan het koloniale systeem.' Lafour werkte deze ideeën uit naar scènes in een gezin waar autoriteitsverhoudingen een rol spelen. In 1972 tekende Lafour opnieuw voor vijf producties: de Awana-Neger Folkloristische Show, een tweeëneenhalf uur durend folkloristisch spektakel van bosnegers, gespeeld door vrouwen en mannen uit het saamaka dorp Goejaba geleid door Kapitein Sansiën en Franklin Lafour; Indiaanse vertellingen, gespeeld en verteld door kinderen; het drama Dutchman, van LeRoi Jones, met Lafour zelf in de rol van de zwarte man die vermoord wordt; Anansi, een tweetalig stuk waarin de Spinfiguur werd gepresenteerd als nationale heldenfiguur; en het blijspel Met blote voeten in het park van Neil Simon, gespeeld door Toneelgezelschap Thalia.


Franklin Lafour heeft bijgedragen aan 9 productie(s).

Franklin Lafour heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Franklin Lafour heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Djop Regie Djompo Abra 1979/1980 26 november 1979 Franklin Lafour
Ontbijt met Julia Uitvoerende Nederlands Kamertoneel Antwerpen 1965/1966 15 oktober 1965 Cas Baas
Dutchman Uitvoerende Stichting Incidenteel Theater Experiment 1966/1967 23 oktober 1966 John van de Rest
Voor het donker wordt Uitvoerende Toneelgroep Theater 1967/1968 15 september 1967 Ab Abspoel
Driekoningenavond of Wat u maar wilt Uitvoerende Toneelgroep Theater 1967/1968 1 januari 1968 Hans Croiset
Hendrik IV - deel II Uitvoerende Toneelgroep Theater 1968/1969 19 oktober 1968 Adrian Brine, Hans Croiset
Hendrik IV - deel I Uitvoerende Toneelgroep Theater 1968/1969 19 oktober 1968 Adrian Brine, Hans Croiset
Venus op Mars Uitvoerende Toneelgroep Theater 1968/1969 1 januari 1969 Hans Croiset
Wonderbaar Uitvoerende Stichting Lameuse 1993/1994 21 december 1993 Ivo van Megen, Margreet Sweerts

Bronnen

  • Een geschiedenis van de Surinaamse Literatuur van Michiel van Kempen, De Geus, 2003.
  • Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984
  • Productiedatabase