NAKS (1959)

Informatie

De toneelgroep NAKS (Na Arbeid Komt Sport) was een multicultureel toneelgezelschap dat zich toelegde op volkstoneel en folklore, met een sterke focus op het Afro-Surinaamse erfgoed.

NAKS begon in de jaren ’50 met toneel en groeide binnen tien jaar uit tot de grootste sociaal culturele vereniging in Suriname. Sport heeft in Suriname de bredere betekenis van recreatie. NAKS was in principe een multiculturele vereniging, met muziek- en dans van en voor verschillende bevolkingsgroepen, maar het afro-Surinaams karakter werd al snel prominent en NAKS specialiseerde zich in creools volkstheater. NAKS onderscheidde zich al vroeg van het andere volkstoneel door kawina-muziek op de planken te brengen, een populaire muzieksoort onder de creolen. Later in de jaren zestig/zeventig bracht de organisatie zang en dans uit de winti-religie en de marroncultuur op het toneel, een grensverleggende onderneming aangezien winti in die tijd nog bij wet verboden is (tot aan het begin van de jaren ’70).

Vanaf de jaren ’80 is Wilgo Baarn dé man bij NAKS. Hij is lange tijd in vele hoedanigheden aan het gezelschap verbonden– als regisseur, acteur, komiek, schrijver, zanger, danser en drummer. Hij beschouwt zich als een leerling (“een kweek”) van Eugene Drenthe. NAKS houdt zich met twee vormen van theater bezig: het naturalistisch theater (volkstoneel) en het ceremonieel theater. Dat laatste was vroeger meer folklore, maar het is in de loop der jaren aangevuld en uitgebouwd met religie en met rituelen uit diverse andere culturen van Suriname. Onder leiding van Henk Tjon (na 1989) is deze vorm uitgegroeid tot ceremonieel theater.

Scènefoto's

Scènefoto De Misleide stiefmoeder, de verleide stiefdochter (2009). Fotograaf onbekend. Collectie Wilgo Baarn, Suriname.

Scènefoto uit Bigi Dorsi 5 (1991). Fotograaf onbekend. Collectie Wilgo Baarn Suriname.