Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


De praatjesmakers - Studententoneel en Studentencabaret - 1961-11-24

Geenaffichegevonden.png

TitelDe praatjesmakers
ProducentStudententoneel en Studentencabaret
Co-productie metDelftsch Studenten Tooneel Gezelschap
Disciplineamusementsvorm
Onderwerpkomedie, musical, studententheater
Premièredatum24 november 1961
Seizoen1961/1962
LocatieStadsdoelen, Delft
Productierecord (Axiell)Catalogus Theatercollectie

Verhaal

Het luchtige komische stuk gaat over de twee vrijgezelle praatjesmakers Koos en Gerrit, die samen een reclamebureau oprichten. Op dit kantoor spelen zich in losse scènes vele romantische taferelen af. De musical loopt goed af en eindigt in een grote algemene trouwpartij.

Context

In 1961 viert het Delftsch Studenten Tooneel Gezelschap zijn vijftiende lustrum. Zoals gewoonlijk staat ook dit keer weer een voorstelling op het programma. Er zijn echter twee opmerkelijke uitzonderingen ten opzichte van eerdere vieringen.

Ten eerste wil het Delftsch Studenten Tooneel Gezelschap zijn lustrum ditmaal volledig zelf organiseren en maakt het hierbij gebruik van leden en oud-leden. Zodoende stelt lid D.H. Frieling zijn (voor zover bekend enige) zelfgeschreven musical “De Praatjesmakers” ter beschikking. Vervolgens wordt deze musical door oud lid J.H.A. Berdenis van Berlekom geregisseerd. De mannelijke rollen worden vertolkt door het gezelschap zelf en voor de vrouwelijke rollen wordt de toneelclub van de Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden ingeschakeld. De danser en choreograaf Jack Bow bekommert zich over de choreografie.

Het tweede opmerkelijke is het feit dat het om een musical gaat. Aan het begin van de jaren zestig was de musical nog geen bekend fenomeen in Nederland, en bestonden er voornamelijk vertalingen of kleinere musicalexperimenten. Deze discipline brak pas echt door in 1960 dankzij een vertaling van My Fair Lady met Wim Sonneveld. Over een succesvolle oorspronkelijk Nederlandse productie kon pas gesproken worden in 1965, toen Harry Bannink en Annie M.G. Schmidt de musical Heerlijk duurt het langst op de planken zette.

Op 24 november 1961 vindt de première plaats in de Stadsdoelen te Delft. Musicus Paul van Wely ondersteunt en verbindt de scènes met zijn vijftien voor deze musical geschreven liedjes.

Betrokkenen

De onderstaande personen hebben een (in)directe bijdrage geleverd aan de realisatie van de theaterproductie (in voorkomende gevallen op basis van- of uitgaande van een bestaand werk). Aanvullingen zijn welkom.

Auteurs en makers

NB: Op dit moment worden specificaties (bijv. 'assistent', 'dialogen', 'ontwerp') nog niet meegenomen vanuit de premièredatabase. Deze informatie is op te vragen via de Theatercollectie.

Aan de realisatie van deze productie hebben meegewerkt:





    Rolverdeling en uitvoerenden

    NB: De rolbenamingen zijn veelal direct overgenomen zoals in het originele programmaboekje vermeld, en kunnen zodoende verouderde termen bevatten. Zie ook deze pagina.

    Leden van de Vereeniging van Vrouwelijke Studenten (Leiden)
    Utrechtse Vrouwelijke Studenten Vereeniging
    Delftsche Studenten Dans Harmonie
    Delftsche Studenten Koor "De Bourdon"
    Delftsch Studenten Tooneel Gezelschap


        Muzikale uitvoering: Hans Swelheim en Delftsch Studenten Muziek gezelschap Apollo

        Materialen

        Van de musical zijn de nummers bewaard gebleven en te beluisteren op cassette en op vinyl. De cassetteband ligt opgeslagen in de beeld- en geluidcollectie van het stadsarchief Delft. De LP van “De Praatjesmakers” wordt bewaard door Theater Instituut Nederland en is te vinden binnen het archief van de choreograaf Jack Bow (doos 58-60, map nummer 60). Het formaat van de LP is 10 inch en is uitgebracht onder het label Studenten Gramofoonplaten Industrie. Voor zover bekend is dit de enige overgebleven LP. Op de hoes van dit document zijn meerdere handtekeningen aanwezig, vermoedelijk van de spelers en muzikanten. De 15 te beluisteren nummers zijn:

        LP De Praatjesmakers

        Kant 1:
        Ouverture
        Oh, van Grieken
        Vrijgezellen
        Praten, praten
        Lang leve de liefdadigheid
        Zou ’t wel echt zijn
        Dronkemanslied
        Liefde voor de bakvis

        Kant 2:
        Verschillende liefdes
        Wij zijn heel plichtsgetrouwd
        Poederdons – Lantaarnpaal
        Houdt een meisje…
        Hooggeëerd publiek
        Staatsgevaarlijk
        Dag van een huwelijk

        Naast de nummers is onderstaande informatie over de musical op de hoes aanwezig:

        De postbode brengt een brief (Oh, van Grieken). Het huwelijksbureau van Koos en Gerrit blijkt een jammerlijk echèc. Juffrouw Dries, de werkster, oppert, dat de heren eerst zelf eens trouwen. Zij denken daar echter niet aan (Waarom zijn we vrijgezellen). Koos krijgt een lumineus idee (Praten, praten, praten). Iedereen zegt altijd overal hetzelfde, maar toch kost een praatje velen menig druppeltje zweet. Gerrit en Koos bieden zich aan de mensheid aan als praatjesmakers: dominees, dichters en dienstkloppers kunnen bij hen terecht.
        Hierna zomaar een los fragment: Lia wint een prijs van een liefdadigheidsinstelling (Lang leve de liefdadigheid).
        De prijs stelt Koos en Gerrit in staat hun armoedig kantoor te moderniseren. Er komt een architect, die samen met Lia doordraaft over het onderwerp ‘ruimte’ (Wat de liefde voor de bakvis is).
        De zaken gaan nu goed, de heren kunnen zich zelfs een secretaresse veroorloven: een sollicitatie-scènetje (Wij zijn heel plichtsgetrouwd). De twee vriendinnen worden niet aangenomen, de keuze valt daarentegen op ene Pinkie.
        Koos is vrijwel ogenblikkelijk tot over zijn oren en ook Pinkie voelt gelukkig haar hartje bonzen (Zou ’t wel echt zijn).
        Secundaire intrige: een officier komt zijn nood klagen over zijn liefdesperikelen: hoe moet hij een aanzoek doen. Gerrit geeft advies (Verschillende liefdes).
        En dan die scene diep in de nacht: Koos en Pinkie vinden elkaar (Oh, wat was ik toch gaarne een poederdons). Losse dronkenlieden zingen er wat coupletjes tussendoor (Lantaarnpaal). The day after the night before: van Grieken vermeit zich in het prille geluk van de twee gelieven (Houdt een meisje van een jongetje). Koos’ vrijgezellenavond eindigt nogal rumoerig (Donkemanslied).
        Voor alles nu in kannen en kruiken is, zijn er nog wel wat verwikkelingen : Gerrit en Koos steken zich in nesten en worden gevolgd door de B.V.D (Staatsgevaarlijk). Ook journalisten vallen hen lastig, maar Gerrit stelt hen gerust (Hooggeëerd publiek).
        Enfin, alles komt in orde: de trouwdag breekt aan (Dag van een huwelijk).
        Bloemen, boeketten, ballet, praten, praten, slot, DOEK.

        Receptie

        Het publiek heeft zich volgens Het Algemeen Handelsblad (25/11/1961) “uitbundig geamuseerd” bij deze “feestelijke voorstelling” en Jack Bow zijn choreografie heeft “een niet gering aandeel gehad in het verdiende succes […] zijn groeperingen en bewegingen verrasten doorgaans door originaliteit”. Daarnaast is de muziek en choreografie van Jack Bow en Paul van Wely blijkbaar ook goed in de smaak gevallen bij de Delftsche studenten. In 1963 staat het Delftsch Studenten Corps namelijk op de planken met Specul-aas, onder leiding van dezelfde choreograaf en musicus. Ook het Delftsch Studenten Tooneel Gezelschap maakt voor Gedenk de vogel - Studententoneel en Studentencabaret - 1966-11-25 in 1966 weer gebruik van Jack Bow zijn kunsten.

        Bronnen


        Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=De_praatjesmakers_-_Studententoneel_en_Studentencabaret_-_1961-11-24&oldid=3125540"