Arbeidsomstandigheden

Met deze term word bedoeld het fysieke, sociale en psychologische klimaat waarin gewerkt wordt.

In de podiumkunsten is dit heel lang geen onderwerp geweest, met name niet voor de werkgevers. Er waren immers altijd meer mensen die graag in de podiumkunsten wilden werken als, acteur, zanger, danser, musicus, technicus of wat dan ook, dan er werk was. Optredende artiesten en andere werkers in de podiumkunsten hadden en hebben doorgaans maar één echt belang: het optreden zelf. De omstandigheden waarin dat gebeurt zijn heel lang van secundair belang geweest. Voor heel bekende, beroemde podiumkunstenaars echter waren arbeidsomstandigheden, waaronder de honorering, vaak beduidend beter dan voor hen die dat niet waren of het vak nog moesten leren. Het was dus de kunst om tot de beter geprivigileerden te kunnen behoren.

Vanaf de eerste helft van de twintigste eeuw begint in de maatschappij, door pressie van werknemersorganisaties, langzaam aan een en ander te verbeteren op dit gebied door middel van allerlei wetgeving, maar pas laat in de tweede helft van de twintigste eeuw ontstaat er wetgeving die ook organisaties in de podiumkunsten verplichten betere en gereguleerde arbeidsomstandigheden voor alle medewerkers te scheppen en te handhaven, de Arbo-wet. Een aantal individuele toneelleiders en directeuren in de podiumkunsten hebben zich, daartoe gestimuleerd door de ontwikkelingen in de maatschappij en door veranderde opvattingen omtrent goed leiderschap, echter al geruime tijd voor die tijd ingezet voor betere arbeidsomstandigheden, zoals Egbert van Paridon in de toneelwereld en Anton Gerritsen in de danswereld.

Vanaf de jaren zeventig van de twintigste eeuw manifesteren zich ook diverse vakbonden en andere belangenorganisaties die zich hard gaan maken voor verbetering van arbeidsomstandigheden, waaronder de honorering, voor de verschillend soorten werknemers. Een belangrijke groep werknemers wordt gevormd door de theatertechnici, verenigd in de VPT, die zich met name inzetten om de veiligheidssituatie voor optredenden, publiek en alle werkers achter de schermen op het niveau van de richtlijnen van de Arbo-wet te brengen.