Belangenorganisatie

In algemeen zin is dit een organisatie voor belangenbehartiging. Afhankelijk van de rechtsvorm, die zo'n organisatie kiest is de invloed van degenen wiens belangen behartigd worden groter of kleiner. De meest voorkomende rechtsvormen zijn vereniging en stichting. Er bestaan diverse soorten belangenorganisaties, afhankelijk van doel. Een specifiek doel is bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden, waar vooral vakbonden voor in het leven zijn geroepen.

Belangenorganisaties hebben leden of donateurs die daarmee deel hebben aan de de resultaten die de organisatie kan bereiken. Belangrijk is dat zij in het maatschappelijk verkeer de vertegenwoordiger zijn van een groep personen met dezelfde belangen en zo als spreekbuis voor deze groep fungeren, bijvoorbeeld in de media en als gesprekspartner voor allerlei andere belangenorganisaties maar vooral ook naar diverse overheidsinstanties.

In de (podium-)kunsten was de oprichting van belangenorganisaties lange tijd niet vanzelfsprekend. Vakbonden, de meest duidelijke soort belangenorganisatie, werden lang beschouw als niet passend bij de kunsten en veel podiumkunstenaars beschouwen zich zelf als uniek en zagen doorgaans weinig gezamenlijkheid met anderen of zagen deze als concurrent. Niettemin zijn er in de loop der tijden diverse belangenorganisaties ontstaan, in de eerste plaats vakbonden met het doel arbeidsvoorwaarden te verbeteren te harmoniseren en later ook met betrekking tot arbeidsomstandigheden. Mede door toedoen van overheidsbeleid en de invloed die grote belangenorganisaties daarop hebben, zijn ook meer organisaties gegroeid die inhoudelijke doelen gingen behartigen te behoeve van de kwaliteit en het voortbestaan van een de betreffend podiumkunst discipline.

Bestonden er aan het eind van de twintigste eeuw in de theaterwereld wel voor elke discipline een aparte belangenorganisaties sindsdien is er een duidelijk ontwikkeling ingezet om tot steeds grotere verbanden van belangenorganisaties in de podiumkunsten: vereniging van belangenorganisaties en te komen tot een duidelijker stem in de maatschappij die opgedeeld is economische sectoren en waarbij podiumkunsten slechts een onderdeel is van de cultuursector.

Voor een overzicht van belangenorganisaties die langer of korter hebben gefunctioneerd in de Nederlandse podiumkunsten zie: Categorie:Belangenorganisatie