Tijdlijn Theater:1923

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


'1923 Bert Brugman begint als eerste in Nederland een eigen poppentheater, ‘De Olyftack’.'

Op 20 januari 1923 opent Bert Brugman marionettentheater de Olyftack te Amsterdam. De eerste voorstelling die gespeeld wordt is Bastien und Bastienne van Mozart. Aanvankelijk was Brugman door Jan Musch opgeleid voor het toneel, maar hij verkoos een loopbaan als marionettist.

Voor deze tijd is de oprichting van het marionettentheater bijzonder, omdat deze kunstvorm in Nederland al lange tijd niet meer bestaat. Vandaar ook de naam Olyftack, geïnspireerd op het Bijbelverhaal van Noach. Het marionettentheater was lange tijd verdwenen uit Europa en de olijftak (De Olyftack) symboliseert, net als in het Bijbelverhaal, een nieuw begin, in het geval van Brugman van het marionettentheatertijdperk. Dit was de aanzet tot de opkomst van veel poppentheaters in Nederland.

Geïnspireerd door de Duitse kunstenaar [Paul Bran] besluit Brugman de zolderverdieping van zijn ouderlijk huis aan de Keizersgracht in te richten als theaterzaal. Hier worden onder andere kleine opera’s uitgevoerd waaraan zangers, orkestleden en poppenspelers meewerken. Ook Brugman's dan nog toekomstige vrouw Frieda Frowein neemt deel aan zijn voorstellingen als zangeres. Het marionettentheater wordt heel succesvol. In 1930 krijgt het zelfs een eigen zaal aan de Van Breestraat in Amsterdam en wordt het een beroepsgezelschap.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontwikkelt Brugman, vanwege beperkte beschikbaarheid van middelen, een ‘directe manier’ van spelen. Zijn handpoppen zijn een combinatie van draad-, hand-, en stokpoppen. Deze poppen zijn ten opzichte van hun voorgangers beter in staat om emoties uit te beelden. Brugman krijgt octrooi op deze handmarionet die bijzonder veel bewegingsmogelijkheden heeft.

Van 1955 tot 1964 wordt door het gezelschap succesvol de eerste Nederlandse kinderserie Dappere Dodo op televisie vertoond . Door internationale successen krijgt het gezelschap in 1958 een nieuwe naam: Het Nederlands Marionettentheater. In 1969 wordt het theater overgenomen door Bert’s zoon Joost Brugman en inmiddels is het in handen van kleindochter Mariska Brugman .