TheaterEncyclopedie:Tijdlijnen

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken

Dit is de projectpagina Tijdlijnen, die is gestart in mei 2020 om de inventarisatie, ontwikkeling en het gebruik van tijdlijnpagina's te documenteren.

Inventarisatie

Pagina's met tijdlijn(en)

Pagina's "Canon"

Overige

Benodigde ontwikkelingen

Ideeën voor ontwikkelingen van de beschikbare tijdlijnpagina's:

  • Verbeteren opmaak van pagina's en toevoegen beeldmateriaal
  • Toevoegen semantische informatie (en infobox)
  • Presentatie gebeurtenissen uit tijdlijnpagina's als semantische tijdlijn (zie: documentatie). NB: dit "result format" wordt momenteel niet onderhouden; in de gaten houden dus! Het werkt nog wel goed; zie ook TheaterEncyclopedie:Tijdlijnen/Test semantic timeline result format
  • Presentatie op Jaarpagina's en/of Seizoenspagina's
  • Evaluatie van nieuwe(re) extensie ModernTimeline voor SMW.
    • Nog een alternatief: EasyTimeline; waarschijnlijk moeilijk compatibel met SMW.
  • Om het gebruik van de timeline in de toekomst veilig(er) te stellen en een migratie naar een nieuwe extensie te vereenvoudigen, is het wellicht mogelijk om de queries via een sjabloon te laten lopen
    • De Extensie:ModernTimeline is inmiddels (medio 2021) toegevoegd aan de Productie-TE en het result-format "moderntimeline" functioneert nu naast het (voorlopig nog) bestaande result-format "timeline".
    • Bijvoorbeeld: {{timeline|categorie= |filternaam1= |filterwaarde1= |weergave1= |weergave2= |limit= |formaat= }}

Semantische informatie

In algemene termen werkt de tijdlijn met de volgende entiteiten:

  1. Gebeurtenis = Paginanaam
    1. Datum gebeurtenis = Eigenschap van de gebeurtenis / pagina
    2. Overige gegevens = Overige eigenschappen van de gebeurtenis / pagina
  2. Naam/titel van de tijdlijn = Categorienaam
    1. Verzameling van gebeurtenissen die samen een tijdlijn vormen
    2. Een gebeurtenis kan tot verschillende tijdlijnen (categorieën) behoren
    3. Een verzamel-categorie van alle tijdlijnen (tijdlijn-categorieë) is wenselijk vanuit oogpunt van beheer/redactie

Zie verder het semantisch ontwerp op deze pagina.

Ideeën

Voorbeeld 1: Tijdlijn Dans

De pagina's in de categorie:Tijdlijn Dans

Opmerkingen:

  • De paginatitels zijn niet geschikt voor weergave op een tijdlijn (bevatten geen relevante informatie) en zouden verborgen moeten worden in het resultaat (actie: uitzoeken hoe)
  • De data zijn gedefinieerd als een JAARTAL (en niet als een complete datum). Waarschijnlijk mogelijk, maar kan voor onverwachte resultaten zorgen...
  • De pagina's hebben een 'titel' en een 'beschrijving'; beide moeten/kunnen (voor een deel) geannoteerd worden om weer te geven in de tijdlijn

Terzijde:

  • De huidige opzet van tijdlijnen is niet optimaal - redundant jaartal in titel en weinig relevant betekenis van titel
  • Er kan nog gekozen worden voor een alternatieve opzet (met relevante paginatitel)

Voorbeeld 2: Een "ad-hoc" tijdlijn maken

  1. Maak of gebruik een pagina, bijvoorbeeld "Tijdlijn theatergeschiedenis"
  2. Maak een annotatie met behulp van een "subobject":
{{#subobject: Nieuwjaar 2001
| datum= 1-1-2001
| beschrijving = Theaternieuwjaar 2001 gaat met veel geknal van start
| afbeelding = vuurwerk.jpg
| @category={{PAGENAME}}
}}

Herhaal bovenstaande voor alle gebeurtenissen

Om de resultaten weer te geven plaats de volgende query (kan op iedere willekeurige pagina): 

{{ask: [[categorie:Tijdlijn theatergeschiedenis]]
| ?datum
| ?beschrijving
| ?afbeelding
| format=timeline
| limit=20
}}

NB: Bovenstaand is een voorbeeld en moet naar wens aangepast en getest worden in de praktijk!

Omdat bovenstaande manier redelijk veel wikitekst nodig heeft, is het te overwegen om:

  • Een sjabloon (of twee) aan te maken om de gebeurtenissen op de tijdlijn te definiëren
  • Een alternatieve methode te gebruiken (op basis van de "ad-hoc"-API functionaliteit van MediaWiki), waarbij gebeurtenissen als een CSV-lijst kunnen worden gedefinieerd (of een combinatie van beide).


  • Het is overigens aan te bevelen om de properties van de subobjecten te definiëren als "eigenschap: ..." (dat betekent: de eigenschap-pagina aanmaken).
  • Zie documentatie voor subobjecten.
  • Zie documentatie voor specifieke vormgeving bij de weergave van de tijdlijn.

Ontwerpideeën

Onderstaande ideeën vormen een voorlopig voorstel van Milco, op basis van eerste ideeën en nog vóórdat er een overleg over de mogelijkheden hiervan heeft plaatsgevonden (gepland 15 juli 2020). Onderstaande is na afloop van dat overleg verder aan te passen en hoeft niet noodzakelijk te blijven staan. Milcof (overleg) 7 jul 2020 15:48 (CEST)

Opzet pagina Canon van het theater

De nieuwe pagina Canon van het theater vormt de hoofdpagina binnen het domein van de al op de Theaterencyclopedie aanwezige pagina's over de Canon van het Theater in Nederland en de verschillende Tijdlijnen. Deze pagina wordt als volgt opgebouwd:

  • Header met bijpassende afbeelding(en) en de tekst Canon van het theater
  • Introductietekst over de inhoud van de pagina en een korte uitleg over de totstandkoming van alles
  • Inhoudsopgave
  • De Canon van de Nederlandse Theatergeschiedenis (zie de al bestaande canon): uitleg over de totstandkoming van deze Canon, gevolgd door de tijdlijn.
  • De genrespecifieke Canons; elk met een introductietekst, gevolgd door de tijdlijn met gebeurtenissen.

Nog te beslissen: óók aparte pagina's voor de discipline-specifieke Canons, of alleen rechtstreeks laten doorverwijzen?

Toevoegingen Bart; specifieke / aparte soorten tijdlijnen voor:

  • Curriculum Vitae van een Persoon
  • Curriculum (?) van een Gezelschap / Producent
  • Geschiedenis van een Locatie / Theater

Weergave tijdlijn

Het is van belang om de volgende informatie in de tijdlijn op te nemen:

  • Gebeurtenis geplaatst op datum in de tijdlijn (jaartal niet specifiek genoeg)
  • Zichtbaar en aanklikbare tekst: korte titel (zonder jaartal daarin)
  • Na aanklikken: (afbeelding? +) Korte tekst (maximaal 2 regels) over de inhoud van de gebeurtenis, gevolgd door een lees verder, welke doorlinkt naar de 'Gebeurtenis-pagina'.

Opzet pagina's gebeurtenissen

Na het klikken in de tijdlijn op één van de gebeurtenissen, komt de bezoeker uit op een 'Gebeurtenis-pagina'. Deze is als volgt opgemaakt:

  • Titel: Volgens opmaak [SOORT TIJDLIJN]: [GEBEURTENIS] ([JAARTAL])
    • Voorbeeld: Canon van de dans: Rudi van Dantzig bij Het Nationaal Ballet (1955)
    • Jaartal wellicht niet noodzakelijk
    • Opbouw titel vanuit het idee dat het wellicht mogelijk is om datgene voor de dubbele punt weg te laten bij het invoegen op de tijdlijn
  • Kleine infobox met:
    • Titel gebeurtenis
    • Datum gebeurtenis
    • 'Trefwoord(en)' in de betekenis van: persoonsnaam, gezelschap, etc. waarop het betrekking heeft.
    • Afbeelding
    • Link naar tijdlijn?
  • Vrije tekstveld met informatie en achtergrond over de gebeurtenis. Mogelijkheid tot toevoegen van afbeeldingen en video.


Planning

Stap 1
Inventarisatie van beschikbare pagina's en ideeën voor ontwikkelingen
Stap 2
Besluitvorming over ontwikkelingen

Ontologie - semantisch ontwerp

Entiteit: Gebeurtenis

Beschrijving - definitie
Een beschrijving van een (relatief kort, datum-gebonden) verhaal of anekdote uit de geschiedenis van de podiumkunsten
  • Paginanaam met de titel/naamconventie: [SOORT TIJDLIJN]: [GEBEURTENIS] ([JAARTAL])
    • Opmerking: SOORT TIJDLIJN kan leiden problemen bij gebeurtenissen die tot verschillende tijdlijnen behoren
  • Het is (technisch) niet noodzakelijk om een gebeurtenis een eigen pagina te geven
    • Zoals beschreven bij #Voorbeeld 2: Een "ad-hoc" tijdlijn maken kan een gebeurtenis als sub-object op een pagina worden geplaatst
    • Voorbeelden van toepassingen:
      • De geboorte of het overlijden van een persoon kan als gebeurtenis op het curriculum vitae van een persoon worden geplaatst
      • De oprichting van een gezelschap kan als gebeurtenis op het CV worden geplaatst
      • Het bouwjaar van een theater kan als gebeurtenis in de kroniek van een theater worden geplaatst
      • Etc. etc. ...

Eigenschappen:

  1. Datum gebeurtenis - Eigenschap:Datum (bestaand)
    1. Jaar gebeurtenis - legt de relatie naar een Jaar-pagina (relatie kan automatisch gelegd worden) - Eigenschap:(VondPlaatsIn)Jaar
    2. Seizoen gebeurtenis - legt de relatie naar een Seizoenspagina
    3. Maand & dag apart registreren zodat deze later op een 'kalender' kan worden geplaatst
  2. Afbeelding(en) = Afbeeldingen die betrekking hebben op de gebeurtenis oftewel bij de gebeurtenis betrokken personen, gezelschappen, theaters etc. - Eigenschap:Afbeelding (bestaand)
    1. Eventueel uitsplitsen in uitgelichte en overige afbeeldingen (?)
  3. Overige gegevens/relaties:
    1. Persoon - Eigenschap aanmaken
    2. Gezelschap
    3. Producent
    4. Locatie / theater

Entiteit: Tijdlijn

Beschrijving / definitie
Een reeks van opeenvolgende gebeurtenissen, gezien vanuit een bepaald perspectief.
Categoriepagina
Naam/titel van de tijdlijn = Categorienaam met de titel/naamconventie: categorie:tijdlijn van de ...
  1. Verzameling van gebeurtenissen die samen een tijdlijn vormen
  2. Een gebeurtenis kan tot verschillende tijdlijnen (categorieën) behoren
  3. Een verzamel-categorie van alle tijdlijnen (tijdlijn-categorieë) is wenselijk vanuit oogpunt van beheer/redactie


Tijdlijn-pagina
Omdat een categorie-pagina niet geschikt/aantrekkelijk is (vanwege de weergaven van pagina- en sub-categorielijst) voor bezoekers, is het logisch (ook) een pagina in bijv. de hoofdnaamruimte te wijden aan een bepaalde tijdlijn. De naam/titelconventie wordt dan: Tijdlijn van ... en/of Curriculum Vitae van ... en/of Geschiedenis van ... en/of Kroniek van ....
Canon-pagina
Er is een aparte naamruimte "Canon:" gedefinieerd op de TE. Deze naamruimte is tot nu toe maar sporadisch gebruikt. Een toepassing als gebruik voor aparte naamruimte voor tijdlijnen en/of gebeurtenissen is te overwegen.

De functie van een naamruimte is grotendeels 'cosmetisch'; de pagina-naam krijgt een voorvoegsel met de naamruimte, gevolgd door den dubbele punt en de paginatitel. Een belangrijk functioneel aspect is de mogelijkheid om gebruikersrechten per naamruimte verschillend toe te kennen.


Alle soorten tijdlijnen krijgen een specifieke (sub-)categorie:

  1. Tijdlijn (algemeen) - omvat alle (pagina's - en evt. sub-objecten - met) gebeurtenissen
    1. Canon (thematisch? - in principe niet chronologisch, maar meestal wel als zodanig gepresenteerd)
      1. Canon van de musical
      2. Canon van mime
      3. Canon van het poppenspel
    2. Curriculum Vitae
      1. Persoon - Alle persoonsgebonden gebeurtenissen
      2. Gezelschap - Alle gezelschapsgewonden gebeurtenissen
    3. Kronieken (jaar?, periode?, locatie?) - Alle periode-gebonden gebeurtenissen
      1. Kroniek van de 20e eeuw
      2. Kroniek van 1967
    4. Geschiedenis (locatie?)
      1. Geschiedenis van de Stadsschouwburg (Amsterdam)
      2. ...

De indeling in categorieën heeft tot doel "eenvoudig" overzichten samen te stellen en gebeurtenissen te filteren voor weergave in tijdlijnen (of anderszins in lijsten en overzichten).

Ontwikkelingen

De ontwikkeling vindt in eerste instantie plaats op de Test-TE (en voor de oude/legacy Timeline SRF):

ModernTimeline

Ontwikkelingen op basis van de nieuw geïnstalleerde extensie ModernTimeline (met bijbehorend "moderntimelin" SRF):

Formulier:Gebeurtenis

  • test:Formulier:Gebeurtenis - Formulier:Gebeurtenis
    • Na upgrade van MW en Extensie:Page Form lijkt de autocompletion goed te werken; nu alleen ingesteld op het Persoon-veld --> TESTEN!! (ook voor multiple waarden!)
    • Indien het goed werkt, ook voor "Producties" etc. instellen
  • Info-bubbles toevoegen met uitleg (nog te doen)

Sjabloon:Gebeurtenis

Ontologie - gebruikte eigenschappen

Geïmplementeerd:

Overig

Opmerkingen BM / nog uit te zoeken

  • Semantische annotatie "Afbeelding" voor "gebeurtenis" (wijkt af van gebruik in andere infoboxen ??)
  • Pagina test:Canon:1638 is toegewezen aan Categorie:Tijdlijn van het Nederlands Theater (zie: test:Speciaal:Bekijken/:Canon:1638), maar is niet zichtbaar op test:Categorie:Tijdlijn_van_het_Nederlands_Theater...
    • Komt WEL uit de query-resultaten rollen, trouwens.... (?????)
    • Canon:1638 is een doorverwijspagina..
  • Diverse Canon-pagina's worden transcluded op jaarpagina's, waardoor ook de jaarpagina in de tijdlijn (onbedoeld) in de tijdlijn wordt opgenomen (a.g.v. de transclusie van de semantische annotatie van de gebeurtenis).
  • Taal (met name voor de tijd-navigatiebalk is nog in het Engels (moet apart op nl-nl ingesteld worden - volgens de documentatie niet automatisch)
  • TERZIJDE: Door de bestaande Eigenschap:Overlijdensdatum en Eigenschap:Geboortedatum te definiëren als subeigenschappen van de nieuwe eigenschap test:Property:IsLevensgebeurtenisVan, kunnen deze "automatisch" allemaal opgenomen worden in overzicht voor Personen: "Het Curriculum Vitae (Theatrum)" van de betreffende persoon.

Ervaringen n.a.v. test-tijdlijn door Gebruiker:Milcof

Aan de hand van het voorbeeld Canon 1969 (NB: linkt niet meer correct...):

  • Weergavetitel: is ingevuld als Aktie Tomaat!. Op de tijdlijn zelf is alleen Canon:1969 te lezen (zowel óp de tijdlijn, als in het pop-upscherm). De vraag: waarvoor dient dit veld? Op de tijdlijn is namelijk alleen de paginatitel te zien, en dit sjabloon gaat verborgen zijn voor de gebruikers. De weergavetitel is dus in principe nergens zichtbaar op dit moment;
    • BM: Wordt idd zo meegenomen in het uiteindelijke ontwerp (ModerneTijdlijn / op ModernTimeline extensie gebaseerd)
  • Ter check: bij personen, producties, etc. moeten de vierkante haken voor doorverwijzingen handmatig worden toegevoegd? (Is voor mij geen probleem als dat inderdaad moet);
    • BM: TO DO: Verduidelijken in formulier en zo gewenst de weergave aanpassen (al dan niet gelinkt).
  • Ter check: volgend op het vorige punt: door handmatige toevoeging van de haken, is het niet per se noodzakelijk om bijvoorbeeld meerdere personen te onderscheiden d.m.v. puntkomma? Komma mag ook gewoon?
    • BM: TO DO: Verduidelijken in formulier en zo gewenst de weergave aanpassen (bij voorkeur zoals ander infoboxen).

Voor het uiteindelijke ontwerp zou het mooi zijn als de pop-up op de tijdlijn de volgende info zou bevatten:

  • Weergavetitel
  • Afbeelding
  • Datum
  • Beschrijving (kort, 1-2 zinnen).
  • Lees meer...
    • BM: Wordt idd zo meegenomen in het uiteindelijke ontwerp (ModerneTijdlijn / op ModernTimeline extensie gebaseerd)

Vraag: We hebben afgesproken dat het sjabloon in principe niet zichtbaar zal gaan zijn voor andere gebruikers. Wat is in dat geval het nut van het invullen van de velden persoon, productie, gezelschap, theater? Puur voor onszelf? Zijn er nog 'verborgen links' die ik op dit moment niet zie? Komt deze informatie ook in de pop-up op de tijdlijn?

  • BM: Deze gegevens kunnen worden gebruikt in de weergave (in de "popup" (oude) of "slide" (nieuwe extensie)) om verder te linken. Tevens bruikbaar als filtering (nog te ontwikkelen): bijv. alleen gebeurtenissen gerelateerd aan een persoon of productie.

Implementatie / migratie

Voor de implementatie is het nodig de volgende pagina's te migreren van Test-TE naar de productie-omgeving: 

Sjabloon:Gebeurtenis
Sjabloon:ModerneTijdlijn
Sjabloon:MT_tijdlijn
Sjabloon:MT_tijdlijn_Nederlands_Theater
Sjabloon:Box/weergave-rij-standaard
Sjabloon:Box/weergave-rij-gelinkt
Sjabloon:Box/foto_linked
Eigenschap:BeschrijvingGebeurtenis
Eigenschap:IsLevensgebeurtenisVan
Formulier:Gebeurtenis
Categorie:Tijdlijn
Categorie:Tijdlijn van het Nederlands Theater
Categorie:Sjabloon voor tijdlijn

Overzichten & beheer

Dit is een test van de Semantic Drilldown-functie

Overgenomen van "https://theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=TheaterEncyclopedie:Tijdlijnen&oldid=2798967"