Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken


Marie Nagel

Maria nagel FS00473.jpg

NaamMarie Nagel
Volledige naamJosina Clara Maria Nagel
Geboortedatum26 april 1889
Geboorteplaats Amsterdam
Overlijdensdatum19 december 1954
Overlijdensplaats Amsterdam
BeroepOpera- en operettezangeres, explicateur stille film
DisciplineMuziektheater
TrefwoordenOpera, Operette, Filmexplicatie

Marie, ook wel Maria, Nagel studeerde zowel piano als zang. Vanaf 1910 is zij actief als opera- en operettezangeres. Ook is zij te zien in variétéproducties. In 1911 krijgt zij enige bekendheid door haar optreden in de revue “Flora Uitstappen!” bij “Variété Flora” in Amsterdam.

In 1912 krijgt ze een engagement als sopraan bij de “Vlaamsche Opera”. Daarnaast treedt ze ook in Nederland op, onder andere in het “Cabaret Artistique” van Max van Gelder in het Kurhaus te Scheveningen. In 1913 en 1914 heeft ze nog een aantal optredens in vergelijkbare programma’s in het wat lichtere amusement, waaronder voor “Vleugels’ Specialiteiten-Gezelschap” en in het Rozentheater van Charles Braakensiek. Als in 1914 de “Vlaamsche Opera” moet sluiten vormt Marie met Anton Dirks (Vlaamsche Opera) en Jos Mastenbroek Opera Gent) het “Opera Solisten-Ensemble”. Dit gelegenheidsensemble maakte tot begin 1915 een tournee door Nederland, en een deel van de opbrengst komt ten goede van de Belgische vluchtelingen in Nederland.

In december 1914 treedt Marie toe tot de “Nederlandsche Opera en Operette” in Amsterdam. Daarmee lijkt zij formeel geen deel meer uit te maken van de Vlaamsche Opera. Ze zingt in de opera’s “Cavalleria Rusticana” (in de rol van Santuzza) en “Paljas”. Verder heeft ze in 1915 nog enkele losse optredens (met onder meer Louis Morrisson en met Eduard van der Ploeg) met operascènes en lichtere sketches.

In 1916 solliciteert Marie bij de “N.V. De Nederlandsche Opera”, maar krijgt geen vaste plek. Ze vormt daarop in de periode 1916-1918 een succesvol duo met Medardo Migliar (broer van de latere filmacteur- en regisseur Adelqui Migliar) onder de naam “Duetto Italiano”. De samenwerking eindigt als Migliar begin 1919 terugkeert naar Italië. In 1917 en 1918 zingt Marie bij het “Opera Ensemble” van Désiré Pauwels. Vanaf 1920 is ze ook verbonden aan het “Ensemble Sluijters en Braakensiek” en aan het “Amsterdamsch Operette Gezelschap” van Fer de La Mar.

In 1921 trouwt ze met baritonzanger Tabe Bas (uit een tweede huwelijk vader van baritonzanger en schaker Tabe Bas jr). Ze verhuizen naar Keulen, vermoedelijk treden ze in Duitsland op. Het huwelijk strandt al in 1924 en beiden keren terug naar Nederland. In 1924 pakt Marie haar werk in Nederland weer op en zingt bij het net opgerichte gezelschap “De Operisten” onder leiding van J. Richard Heuckeroth, en bij “Poldi Reiff’s Operettegezelschap”. In 1925 vinden we haar onder de bezetting van de Revue “Amsterdam op zijn kop”.

In de periode 1924-1930 verlegt Marie Nagel het accent naar muzikale begeleiding en explicatie van stille films. Al in 1914 geeft ze muzikale begeleiding bij een filmvoorstelling in theater Thalia in Rotterdam. Met het “Duetto Italiano” zong Marie al regelmatig in bioscooptheaters, als bijprogramma bij de film, of als muzikale ondersteuning bij de film zelf. Veel succes heeft ze als explicateur en zangeres bij de film “Oranje Hein”, en onder meer de films “Tristan en Isolde”, “Als de Stem der Bergen roept” (Tiefland), “Förstenchristl”, “De Walsdroom”, “Keusche Suzanna” en “Mooie Juultje van Volendam”. In veel gevallen gaat het om opera- of operettefilms, of films waarin veel gezongen wordt. In die zin kan deze muzikale begeleiding van film ook als muziektheater worden gezien.

Tussen 1930 en 1946 zijn geen activiteiten van Marie Nagel in Delpher terug te vinden. In 1946 en 1947 zingt ze in operettes bij “De Nationale Operette”, “De Nederlandsche Operette Studio” en “De Operette Zangers”. Haar laatst bekende activiteit is een kleine (zang)rol in 1949 in de film “Een Koninkrijk voor een huis”.

In 1954 overlijdt Marie in Amsterdam, op vijfenzestigjarige leeftijd.


Marie Nagel heeft bijgedragen aan 7 productie(s).

Marie Nagel heeft gewerkt in de volgende functies:


Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Marie Nagel heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:

NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.

Curriculum Vitae Theatrum
Productie Functie Producent Seizoen Premièredatum In regie van
Flora uitstappen! Uitvoerende Flora Gezelschap 1911/1912 1 november 1911 Leon Boedels
Opera in het Rozentheater Uitvoerende Firma Heuckeroth en Sluijters 1915/1916 16 oktober 1915
Cavalleria Rusticana Uitvoerende Nederlandsch Opera Ensemble o.l.v. Désiré Pauwels 1915/1916 8 juli 1916
De Troubadour Uitvoerende Opera Ensemble (o.l.v. Désiré Pauwels) 1916/1917 17 mei 1917
'n Walsdroom Uitvoerende De Operisten 1923/1924 9 mei 1924
Het land van de glimlach Uitvoerende Nationale Operette 1945/1946 25 maart 1946 Victor Colani
Rose Marie Uitvoerende De Operettezangers 1946/1947 2 november 1946 Johan Boskamp