Canon:1844 - De Nederlandse première van Giselle
| Gebeurtenis | |
|---|---|
| Titel: | De Nederlandse première van Giselle |
| Afbeelding: | media:Jules Perrot -circa 1850.JPG |
| Datum: | 1844-04-09 |
| Beschrijving: | Het werk is een van de meest invloedrijke romantische balletten |
| Tijdlijn(en): | Tijdlijn Dans |
| Perso(o)n(en): | Andries Voitus van Hamme, Jean Rousset |
| Productie(s): | Giselle - Jean Coralli, Jules Perrot |
| Gezelschap(pen): | Stadsschouwburg Amsterdam (1774-1890) |
| Theater(s): | Stadsschouwburg, Amsterdam (1774-1890) |
De Nederlandse première Giselle
Op 9 april 1844 beleeft het ballet Giselle of de Wilis zijn première in Amsterdam onder het bewind van Andries Voitus van Hamme. Choreograaf Jean Rousset verzorgde de enscenering, waarna tweeëntwintig opvoeringen (soms deels) gespeeld werden. Rousset danste zelf naast het choreograferen ook mee als mannelijke hoofdrol. Carlotta Grissi had eerder de titelrol gecreëerd. Deze wordt in 1844 gedanst door Caroline Rousset. Dit was een van de moeilijkste maar ook een van de dankbaarste rollen voor een vrouwelijke balletdanseres.
Hierna brengt Van Hamme het ballet nog drie keer op de planken: in 1848 drie voorstellingen, in 1853 vier voorstellingen en in 1859 zes voorstellingen. In 1861 komt Rousset nogmaals met negen voorstellingen van dit ballet. De originele muziek van Adam wordt gebruikt en de oorspronkelijke tekst van Théophile Gautier en Vernoy de Saint-Georges wordt ook aangehouden.
De kritieken zijn lovend. Zo schrijft Het Handelsblad over de premiere in 1853 dat de mise-en-scene en het nieuw monteren goed geslaagd zijn en de Amsterdamsche Courant laat weten dat de uitvoering net zo verdienstelijk was als vroeger.
Giselle was en is een van de meest invloedrijke romantische balletten. Danstechnisch, esthetisch en inhoudelijk gezien ondergaat de dans een enorme verandering tijdens de romantiek. Deze stijl zet zich af tegen het aristocratische allegorische hofballet uit de Barok en ook tegen het 18e eeuwse handelingsballet. De bewegingen in de dans zijn emotioneel en expressief geworden in plaats van gecodeerde rationele stappen. Ook is muziek van hoogstaande componisten belangrijk geworden waardoor het ballet in zijn geheel naar een hoger niveau is getild. Giselle is dus een van de balletten die deze veranderingen laten zien. Het ballet is gebaseerd op een gedicht van Heinrich Heine. Giselle is een van de grote voorbeelden van het romantisch ballet. Dit geldt zowel op internationaal als nationaal vlak. In Nederland zijn en worden nog steeds versies van dit ballet opgevoerd.
Bronnen
- Rebling, E.. Een eeuw danskunst in Nederland. Amsterdam: Querido, 1950.
- Steeh, J.. History of Ballet and Modern Dance. London: Bison Books Limited, 1982.
- Uitman, H.. De schouwburg liep vol wanneer het ballet begon. Hoogtepunten van het romantische ballet in Amsterdam (1836 – 1861). Theater Instituut Nederland, 2001.