Paul Verhoeven
| Naam | Paul Verhoeven |
|---|---|
| Geboortedatum | 18 juli 1938 |
| Geboorteplaats | Amsterdam |
| Externe databases: | |
| IMDb | |
| VIAF |
Biografie
Paul Verhoeven (1938) is een Nederlandse filmregisseur. Zowel in eigen land als in de Verenigde Staten maakt hij films voor een groot publiek. In Nederland maakte hij met Turks fruit de best bezochte Nederlandse speelfilm met 3,3 miljoen verkochte bioscoopkaartjes.
Verhoeven volgde het gymnasium aan het Gymnasium Haganum in Den Haag, en studeerde vanaf 1955 wiskunde en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1960 afstudeerde. In het laatste jaar bezocht hij tevens de Filmacademie.
Theater CV
Van deze persoon is geen enkele bijdrage aan een theater- of dansproductie geregistreerd op de TheaterEncyclopedieOm dit te verbeteren, vult u op de betreffende pagina('s) over theater- of dansproducties de bijdragen van deze persoon aan..
Film en TV
Verhoeven debuteerde in 1960 als regisseur met de korte film Een hagedis teveel, en maakte tijdens het vervullen van zijn militaire dienstplicht de documentaire Het Korps Mariniers (1965). Toen hij de Marine had verlaten probeerde hij een Anton Wachter-film gefinancierd te krijgen. Hij maakte in 1968 voor de VPRO de documentaire Portret van Anton Adriaan Mussert over de NSB-leider Anton Mussert, die de VPRO pas in 1970 durfde uit te zenden, en kreeg vervolgens in 1969 landelijke bekendheid met de televisieserie Floris, tevens het begin van zijn lange samenwerking met scenarioschrijver Gerard Soeteman. Toen in datzelfde jaar de Nederlandse auteur Jan Wolkers zijn roman Turks fruit publiceerde, diende Verhoeven zich aan als kandidaat voor een verfilming, maar hij greep naast de filmrechten. In 1971 ging hij met producent Rob Houwer in zee voor de verfilming van Wat zien ik!? van Albert Mol, met in de hoofdrollen Ronny Bierman en Sylvia de Leur. De film werd een groot succes en trok 2,5 miljoen bioscoopbezoekers. Verhoeven wist Houwer ervan te overtuigen dat de film Turks fruit hun volgende project moest worden. Rutger Hauer en Willeke van Ammelrooy werden ingezet voor de hoofdrollen. De nog onbekende Monique van de Ven maakte tijdens een auditie voor een bijrol echter zoveel indruk dat zij de vrouwelijke hoofdrol kreeg. Met 3,3 miljoen verkochte bioscoopkaartjes is Turks fruit tot nog toe de best bezochte Nederlandse film. De film werd in 1974 genomineerd voor een Oscar voor beste niet-Engelstalige film, en kreeg na een publieksenquête tijdens het Nederlands Film Festival van 1999 een speciaal Gouden Kalf voor 'Beste Nederlandse film van de twintigste eeuw'. In 2007 werd de film toegevoegd aan de Canon van de Nederlandse film.
Verhoevens latere Nederlandse speelfilms, Keetje Tippel (1975) Soldaat van Oranje (1977) en De vierde man (1983), allen naar een scenario van Gerard Soeteman, waren zeer succesvol in de bioscoop. Alleen Spetters (1980), die na onenigheid tussen Verhoeven en Rob Houwer door Joop van den Ende werd geproduceerd, kwam door een grote budgetoverschrijding niet uit de kosten. Nederlandse filmcritici grepen Spetters aan om Verhoeven aan de schandpaal te nagelen. Amerikaanse films Soldaat van Oranje en De vierde man, die de prestigieuze Los Angeles Critics Award won, trokken de aandacht in de Verenigde Staten en na de Nederlands-Spaans-Amerikaanse coproductie Flesh & Blood (1985) vertrok Verhoeven naar Hollywood. RoboCop (1987), Total Recall (1990) en Basic Instinct (1992) kregen positieve recensies en waren financieel zeer succesvol. Zo bracht het voor 49 miljoen dollar gemaakte Basic Instinct wereldwijd ruim 350 miljoen dollar op. Verhoeven heeft dit succes tot nu toe niet meer kunnen evenaren. Zijn volgende film, Showgirls (1995), werd door recensenten neergesabeld en flopte financieel. Verhoeven ontving voor deze film een recordaantal van zeven Golden Raspberry Awards, de jaarlijkse Hollywoodprijzen voor de slechtste filmprestaties van het jaar. Hij was de eerste regisseur die zijn Frambozen (waaronder die voor Slechtste regisseur en Slechtste film) persoonlijk kwam ophalen. Ondanks het financiële en artistieke fiasco van Showgirls kreeg Verhoeven voor zijn volgende filmproject de beschikking over een productiebudget van 105 miljoen dollar. Maar zijn satirische science-fictionfilm Starship Troopers (1997) kwam alleen door de inkomsten van buiten de Verenigde Staten uit de kosten. Drie jaar later maakte de regisseur zijn laatste Amerikaanse speelfilm, Hollow Man (2000), die wereldwijd bijna 200 miljoen dollar opbracht (productiekosten: 95 miljoen dollar), maar die algemeen beschouwd wordt als mislukking. Zelf verklaarde Verhoeven dat hij deze film alleen maar maakte, omdat het de enige film was die hij van de grond kreeg. (titels, mijn feedback, weghalen)
In 2002 ontving Verhoeven tijdens het Festival van de Fantastische Film te Amsterdam de Lifetime Achievement Award. Op 1 juni 2004 werd hem de Bert Haanstra Oeuvreprijs uitgereikt. Verhoeven was toen al bezig met de productie van Zwartboek, zijn eerste Nederlandstalige speelfilm in ruim twintig jaar. De film ging op 14 september 2006 in de Nederlandse bioscopen in première en was op 31 januari 2007 door meer dan 1 miljoen toeschouwers bezocht. Op 27 april 2007 werd Verhoeven benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Op 22 augustus 2010 maakte Verhoeven in het tv-programma Zomergasten bekend dat hij werkte aan De Stille Kracht, de verfilming van het gelijknamige boek van Louis Couperus. Het scenario was weer van Gerard Soeteman. Deze film kwam echter niet van de grond. In 2011 en 2012 maakte Verhoeven Steekspel, via Entertainment Experience (een speelfilm gemaakt via crowd sourcing). Deze kreeg ook een bioscooprelease, maar trok slechts een handjevol bezoekers en was daarmee veruit zijn minst succesvolle film. Internationaal werd de film uitgebracht onder de naam Tricked, maar bleek daar ook niet succesvol.
Filmografie
1959 - Kopjes Koffie 1960 - Een hagedis teveel 1961 - Niets bijzonders 1962 - De lifters 1963 - Feest 1965 - Korps Mariniers 1968 - Portret van Anton Adriaan Mussert 1969 - Floris (televisie) 1970 - De worstelaar 1971 - Wat zien ik!? 1973 - Turks fruit 1975 - Keetje Tippel 1977 - Soldaat van Oranje 1979 - Voorbij, voorbij (televisiefilm) 1980 - Spetters 1983 - De vierde man 1985 - Flesh & Blood 1987 - RoboCop 1990 - Total Recall 1992 - Basic Instinct 1995 - Showgirls 1997 - Starship Troopers 2000 - Hollow Man 2006 - Zwartboek 2011 - Steekspel
Prijzen Gewonnen
-Saturn Award, 1987 -Lifetime Achievement Award, 2002 -C.S.T. Award, 1988 -Special Jury Award Avoriaz, 1984 -Readers' Choice Award, 1989 -Locarno Audience Award, 2000 -Locarno Leopard of Honor, 2000 -Locarno Prize of the Ecumenical Jury, 1963 -LAFCA Award, 1984 -LAFCA Award, 1979 -Gouden Kalf, 1985, 1992, 1999, 2006 -Grolsch Film Boulevard, 2000 -Razzie Award, 1996 -Rembrandt Award, 2007, 2008 -Sitges Honorary Grand Prize, 2006 -Sitges Best Director, 1987 -Toronto International Critics' Award, 1983 -Venice Young Cinema Award, 2006
Genomineerd
-Saturn Award, 1991, 1993, 1998 -Grand Prize Avoriaz, 1984 -BAFTA Film Award, 2007 -Video Premiere Award, 2001 -Daytime Emmy, 2001 -European Film Awards, 2007 -International Fantasy Film Award, 1986 -FCCA Award, 2008 -Sitges Best Film, 1987 -Venice Golden Lion, 2006
Bronnen