Canon:1812 - Jelgerhuis tekent de zusters Köbbler

Uit TheaterEncyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
NB: De onderstaande tabel is alleen zichtbaar voor beheerders van de TE en dient voor het semantisch vastleggen van een op deze pagina betrekking hebbende "Gebeurtenis" (plus bijbehorende info) op een "Tijdlijn"; de gebeurtenis en bijbehorende informatie kan zo (o.a.) weergegeven worden in de "slides" van een tijdlijn.



Gebeurtenis
Titel: Jelgerhuis tekent de zusters Köbbler
Afbeelding: media:Balletafbeelding_van_familie_Köbbler_in_Pas_de_Schawe_door_J._Jelgerhuis_Rzn._110588.jpg
Datum: 1812-01-01
Beschrijving: Een van de allereerste bronnen die danseressen afbeelden die 'en pointe' dansen.
Tijdlijn(en): Dans
Perso(o)n(en): Johannes Jelgerhuis
Productie(s):
Gezelschap(pen):
Theater(s):

Jelgerhuis tekent de zusters Köbbler

De zusjes Köbbler in de Pas de Shawl. Tekening door Johannes Jelgerhuis. Collectie TIN.

In 1812 tekende de Amsterdamse schilder-acteur Johannes Jelgerhuis (1770-1836) twee danseressen in een pas de deux met een shawl. Het ging om twee zusjes uit de beroemde familie Köbbler, een Duits-Oostenrijkse dansfamilie die vanaf het midden van de achttiende eeuw tot aan het begin van de negentiende eeuw door heel Europa optrad.

Bijzonder aan de tekening van Jelgerhuis is dat een van de zusjes ‘en pointe’ danst. Deze manier van dansen en het gebruik van spitzen werd aan het begin van de negentiende eeuw geïntroduceerd, toen de balletten steeds romantischer werden. Het gaf de indruk alsof de ballerina’s over het podium zweefden. De Zweeds-Italiaanse ballerina Marie Taglioni staat erom bekend dat zij rond 1825 voor het eerst ‘en pointe’ danste, maar de Russische ballerina Istomina zou dat al omstreeks 1816 hebben gedaan. De tekeningen van Jelgerhuis zijn nog eens vier jaar eerder gemaakt, en behoren tot de allereerste visuele bronnen waarop deze nieuwe danstechniek te zien is.

Bekijk hieronder een uitgebreidere uitleg in de reeks "Allard Pierson vertelt".

Bronnen

  • Erenstein, R.L. red.. Een theatergeschiedenis der Nederlanden. Tien eeuwen drama en theater in Nederland en Vlaanderen. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1996: p.369-403.
  • Holden, Rickey. Lyod Litman. Instant hash: an advanced text on modern square dance figures with over 230 practical expamples and also hints on how to analyze and simplify hash and to change figures quickly and easily for more dancing fun. S.N. 1962.
  • Lee, Carol. Ballet in Western Culture: a history of its origins and evolution. New York: Routlegde, 2002: p.141-142.
  • Praagh, Peggy Van. Brinson, Peter. The Choreographic Art: an outline of its principles and craft. New York: Knopf, 1963: p.30.
  • Rebling, Eberhard. Een eeuw danskunst in Nederland. Amsterdam: Querido, 1950.